مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که طالبان با صدور ۱۳ دستورالعمل، آزادی رسانهها و دسترسی به اطلاعات را در کشور بهصورت «سیستماتیک» محدود کردهاند.
این نهاد امروز (پنجشنبه، ۶ میزان) در اعلامیهای که بهمناسبت روز بینالمللی دسترسی همگانی به اطلاعات منتشر کرده، گفته است که افغانستان در دو سال اخیر شاهد «محدودیت شدید» بر کار رسانهای و «عقبگرد بیسابقه در دسترسی به اطلاعات» بوده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که طالبان به قانون دسترسی به اطلاعات کشور «بیاعتنا» هستند و همزمان با اینکه در تلاش تعدیل قانون رسانههای همگانی و قانون دسترسی به اطلاعات اند، ۱۳ دستورالعمل محدودکننده نیز صادر کردهاند.
در اعلامیهی این مرکز آمده است که این دستورالعملها از مرجع واحدی صادر نشده و روال معمول طی مراحل قانونی را نیز سپری نکردهاند، اما «مبنای سیاست حاکمیت در برخورد با رسانهها و خبرنگاران قرار گرفته است».
مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که دستورالعملهای طالبان طیف وسیعی از امور مربوط به رسانهها را در میگیرد و شامل ممنوعشدن کار زنان خبرنگار، ممنوعشدن پوشش تظاهراتها و اعتراضات مدنی، محدودیت بر تولید و نشر خبر و گزارش، اجباریشدن نامبردن از طالبان به عنوان «حکومت افغانستان» و ممنوعشدن نشر موسیقی میشود.
بر اساس اعلامیهی مرکز خبرنگاران افغانستان، این دستورالعملها همچنین شامل اجبار گویندگان زن به پوشش صورت، منع حضور زنان در نمایشنامهها و برنامههای سرگرمی، تفکیک جایگاه و حضور زنان و مردان در رسانهها و ممنوعیت مصاحبهی زن با مرد و مرد با زن میشود.
این نهاد گفته است که ممنوعشدن پخش برنامههای تلویزیونهای بینالمللی در افغانستان، ممنوعشدن نشر اعلانات تجارتی با محتوای سیاسی، امنیتی و اجتماعی بدون هماهنگی با مقامهای طالبان، ممنوعشدن نقد مسئولان طالبان، ممنوعشدن تصویربرداری و مصاحبهی تصویری و نشر صدای زنان از رسانهها در هلمند و ممنوعشدن همکاری با رسانههایی که از بیرون کشور فعالیت میکنند، از دیگر محدودیتهای طالبان بر رسانهها و خبرنگاران افغانستان است.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که اجرای این دستورالعملها تبعات جدی بر کار رسانهها هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی و تولید محتوا داشته و محدودیت شدید در دسترسی به اطلاعات و خودسانسوری، از پیآمدهای عمدهی آن است.
این نهاد گفته است که مسئولان طالبان به ندرت با رسانهها مصاحبه میکنند و سخنگویان رسمی این گروه نیز برای همهی خبرنگاران و در زمان مناسب قابل دسترس نیستند یا به راحتی از پاسخ گفتن به سؤالهای جدی و عمیق خودداری میکنند.
بر اساس اعلامیهی مرکز خبرنگاران افغانستان، طالبان خبرنگارانی را که این دستورالعملها را نایده گرفتهاند، تهدید یا زندانی کردهاند و رسانهها نیز با اقدامات تنبیهی، از جمله منع فعالیت موقت و دائمی مواجه شدهاند.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، بارها اقدام به بازداشت و زندانیکردن خبرنگاران و توقف فعالیت رسانهها در کشور کردهاند.
در آخرین مورد این گروه دیروز فعالیت رسانهی محلی «رادیو نسیم» در ولایت دایکندی را متوقف و شماری از کارمندان و خبرنگاران آن را بازداشت کرد.