شماری از چهره‌های سیاسی، اعضای پیشین مجلس نمایندگان و فعالان سیاسی افغانستان گروه سیاسی را زیرنام «مجمع فدرال‌خواهان» ایجاد کرده و امروز (شنبه، ۱۴ دلو) به‌گونه‌ی رسمی اعلام موجودیت کردند. این مجمع اعلام کرد که یگانه راه رسیدن به ثبات و حل منازعات سیاسی در افغانستان، تغییر نظام سیاسی به نظام فدرالی است.
سرور دانش، معاون پیشین رییس‌جمهور افغانستان و از اعضای رهبری این مجمع گفت که سقوط نظام سیاسی افغانستان یکبار دیگر موضوع نوع نظام سیاسی افغانستان را مورد توجه قرار داده است. او گفت که نوع نظام سیاسی در هر کشور باید مطابق با مقتضیات زمان و نیازمندی کشور باشد.
آقای دانش گفت که ایجاد این مجمع تلاشی در راستای انسجام تمام فدرالیست‌خواهان افغانستان است و این مجمع خواهان تغییر بنیادی توزیع قدرت در کشور میباشد. آقای دانش گفت: «فدرالیزم در افغانستان به ضرر هیچ قوم و منطقه نیست و به نفع همگی و برای تأمین عدالت است.»
عبداللطیف پدرام، عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان و یکی از اعضای رهبری این مجمع گفت که نظام فدرالی بهترین نظام برای افغانستان است و فرایند تلاش برای ایجاد دولت-ملت در افغانستان شکست خورده است. او گفت که نظام فدرالی علاوه بر حل منازعه‌ی سیاسی، به هژمونی قومی در افغانستان نیز پایان می‌دهد.
«مجمع فدرال‌خواهان افغانستان» تطبیق عدالت و توزیع عادلانه‌ی قدرت در دو سطح افقی و عمومی را اولین هدف خود تعریف کرده است. در منشور این مجمع آمده است که در سطح افقی، قدرت سیاسی باید بر مبنای «حاکمیت قانون و اصل تفکیک قوا بر محور قانون و داشتن قوه قضاییه کاملا مستقل» اداره شود و قوای مختلف دولتی بر همدیگر کنترل و نظارت داشته باشند تا از «استبداد و انحصار قدرت در شخص یا نهاد خاص جلوگیری شود».
در منشور این مجمع آمده است که «در سطع عمومی تنها راه توزیع عادلانه قدرت، عدم تمرکز است که مناسب‌ترین و عالی‌ترین فرم آن نظام فدرال است». این نوعی از تقسیم قدرت در نظر این مجمع، بایستی به شکل یک حکومت مرکزی فدرال و حکومت‌های ایالتی و محلی با «حفظ تنوع منطقه‌ای، قومی، زبانی و مذهبی در تمام مناطق کشور در محور قانون اساسی خاص هر ایالت» باشد.
«مجمع فدرال‌خواهان افغانستان» دولت مورد نظر خود را متشکل از یازده واحد ایالتی عضو فدرال با مرکزیت‌های کابل به‌عنوان پایتخت دولت فدرال افغانستان، ننگرهار، هرات، بلخ، بامیان، قندوز، پکتیا، پروان، قندهار، نیمروز و نورستان به‌عنوان مراکز حکومت‌های ایالتی تعریف کرده است.
در ماده‌ی پنجم منشور این مجمع آمده است: «تأمین عدالت اجتماعی، انکشاف متوازن و ایجاد فرصت‌های برابر برای همه واحدهای عضو فدرال، یکی از اهداف اصلی نظام فدرال است. در سایه‌ی این نظام، تمام ایالات از حقوق و وجایب مساوی برخوردار هستند.»
این مجمع استدلال می‌کند که نظام فدرال به معنای تجزیه‌ی افغانستان نیست، بلکه یک افغانستان واحد را می‌خواهد اما «فلسفه فدرالیسم در بنیاد خود، در تضاد با اندیشه شوینستی و انحصارطلبی سیاسی، قومی و زبانی قرار دارد».
این مجمع می‌گوید که برای تحقق داعیه‌ی خود، مبارزه سیاسی، فکری، فرهنگی و مدنی را ترجیح می‌دهد و بر گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی برای عبور از بحران تأکید می‌کند. از طرفی می‌گوید «با توجه به رویکرد خشونت‌طلبانه و انحصارگرایانه حاکم و برای تغییر وضعیت موجود و احقاق حقوق مردم، تمام شیوه‌های موثر مبارزه بر ضد استبداد و ستم را مشروع تلقی می‌کنیم و در صورت لزوم برای تحقق این داعیه از همه ابزارها استفاده خواهیم کرد».
در این مجمع چهره‌هایی چون سرور دانش، معاون پیشین رییس‌جمهور، عبداللطیف پدرام، رییس حزب کنگره ملی افغانستان و عضو پیشین پارلمان، محی‌الدین مهدی، نیلوفر ابراهیمی، معصومه خاوری و ضیا آریا نژاد از اعضای پیشین مجلس نمایندگان، جنرال عبدالمالک، داکتر رسول طالب، مشاور پیشین رییس‌جمهور، فیض‌الله ذکی، وزیر پیشین وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین، شماری از اعضای حزب جنبش ملی افغانستان به رهبری مارشال عبدالرشید دوستم و شماری از فعالان سیاسی حضور دارند.
در کنار این، چهره‌هایی چون مارشال عبدالرشید دوستم، عطامحمد نور، والی پیشین ولایت بلخ و سرپرست حزب جمعیت اسلامی افغانستان، محمد محقق، معاون پیشین ریاست اجراییه و رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و نهضت دادخواهانه افغانستان نیز با ارسال پیامی در نشست این مجمع، حمایت خود از داعیه‌ی مجمع فدرال‌خواهان افغانستان را اعلام کردند.