آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش تازه‌ی خود گفته است که طالبان پس از دوونیم سال حضور در قدرت در افغانستان، روی موضوعات کلیدی حکومت‌داری دچار اختلاف داخلی فزاینده هستند.
در گزارش سه ماهه‌ی گوترش که امروز (چهارشنبه، ۱۶ حوت) منتشر شده، آمده است که طالبان از جمله در مورد اجرای فرمان ممنوعیت مواد مخدر دچار اختلاف هستند.
دبیرکل سازمان ملل متحد گفته که هیچ پیشرفتی در راستای فراگیری ساختارها و فرآیندهای تصمیم‌گیری از سوی طالبان صورت نگرفته است و جابه‌جایی و انتصاب افراد نزدیک به رهبری این گروه ادامه دارد.
در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد آمده است در دوره‌ی این گزارش، جابه‌جایی مقام‌های طالبان در سطح ولایت‌ها و ولسوالی‌ها، عمدتاً در قندهار و بدخشان انجام شده است.
این گزارش افزوده است که جابه‌جایی‌ها در بدخشان عمدتاً به دلیل عدم تبعیت برخی از مقام‌های این گروه از اجرای فرمان ممنوعیت کشت تریاک بوده است.
وضعیت حقوق‌بشر
دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش خود گفته است که محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان علیه زنان و دختران به قوت خود باقی است و در بعضی از مناطق شدید‌تر هم شده است.
در این گزارش آمده است که از اواخر سال ۲۰۲۳ میلادی، وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در مناطق مشخصی شهر کابل و ولایت‌های بامیان، بغلان، بلخ، دایکندی، غزنی و سمنگان، زنان و دختران را به اتهام نقض دستور پوشش موردنظر این گروه بازداشت کرده یا به آنان هشدار داده است.
بر اساس گزارش، از جمله در شهر کابل طالبان تعداد زیادی از زنان را بازداشت و برای چند ساعت توقیف کردند.
در گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره‌ی ادعاهای بدرفتاری با زنان در بازداشت و درخواست پول در ازای رهایی آنان آمده است که یوناما یک مورد از این ادعاها را مستند کرده است.
در این گزارش گوترش آمده است که طالبان همچنان افراد را در ملاءعام مجازات می‌کنند و کسانی را که از جریان این مجازات‌ها عکس یا فیلم بگیرند، نیز شلاق می‌زنند.
او این گزارش همچنین به تداوم قتل‌های فراقانونی و بازداشت‌های خودسرانه نظامیان و مقام‌های حکومت پیشین پرداخته و گفته است که در طول دوره گزارش، یوناما دست‌کم پنج مورد قتل فراقانونی و هفت مورد بازداشت خودسرانه‌ی مقامها و نظامیان پیشین افغانستان را مستند کرده است.
به گفته او، یوناما همچنین دو مورد قتل فراقانونی، ۱۷ مورد بازداشت خودسرانه و دو مورد شکنجه افراد متهم به وابستگی به «جبهه مقاومت ملی افغانستان» و داعش را نیز ثبت کرده است.
دبیرکل سازمان ملل گفته است که خبرنگاران و فعالان مدنی همچنان با خطرات قابل توجهی در انجام فعالیت‌های خود مواجه هستند.
او از صدور حکم یک‌سال زندان برای سلطان‌علی جوادی، مدیر مسئول پیشین «رادیو نسیم» در دایکندی و حبس منیژه صدیقی، فعال حقوق زنان، یاد کرده است.
امنیت
دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش خود گفته است که رویدادهای مربوط به امنیت در سه ماه تحت پوشش گزارش در افغانستان نسبت به زمان مشابه در سال قبل، ۳۸ درصد افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش بین اول نوامبر ۲۰۲۳ تا ۱۰ جنوری ۲۰۲۴ سازمان ملل متحد، یک هزار و ۵۰۸ رویداد امنیتی را ثبت کرده است، در حالی در مدت مشابه در سال گذشته، هزار و ۹۰ رویداد را ثبت کرده بود.
در این گزارش آمده است که از این میان ۲۶۳ رویداد در مناطق مرکزی و ۲۴۷ رویداد در مناطق شمال‌شرق رخ داده است.
بر اساس این گزارش ۲۶۳ مورد از این رویدادها، مربوط به بازداشت فروشندگان مواد مخدر در مقیاس کوچک بوده است.
در این گزارش آمده است که میزان درگیری مسلحانه در این مدت تقریبا در سطح دوره مشابه در سال قبل بوده و از ۶۱ مورد به ۶۰ مورد کاهش یافته است.
دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش خود گفته است که مخالفان مسلح طالبان همچنان برای این گروه در زمینه‌ی کنترل ارضی چالش‌برانگیز نیستند؛ اما ارزیابی قابلیت‌های آنان دشوار است.
گوترش اضافه کرده است که بسیاری از حملات ادعا‌شده از سوی مخالفان طالبان علیه این گروه قابل تأیید نیست.
به گفته‌ی او، «جبهه آزادی افغانستان» از اول نوامبر ۲۰۲۳ الی ۱۰ جنوری ۲۰۲۴ میلادی، دست‌کم ۲۴ حمله‌ی تأییدشده علیه طالبان انجام داده است.
او افزوده است که این جبهه فعالیت خود را از مناطق روستایی به مناطق شهری تغییر داده و از جمله چهار حمله در کابل، چهار حمله در شهر پل‌خمری ولایت بغلان، یک حمله در شهر قندهار، یک حمله در شهر ایبک سمنگان، یک حمله در شهر مزارشریف بلخ، انجام داده است.
در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد درباره‌ی فعالیت «جبهه مقاومت ملی افغانستان» آمده است که بیشترین تمرکز این جبهه بر ولایت پروان بوده و هیچ حمله‌ی در پنجشیر انجام نداده است. در این گزارش شمار حملات تأیید شده‌‌ی این جبهه ذکر نشده است.
دبیرکل سازمان ملل گفته است که هیچ حمله‌ی تأیید شده‌ای از سوی سایر گروه‌های مسلح مخالف طالبان وجود ندارد.
قرار است که گزارش گوترش امروز در جلسه شورای امنیت سازمان ملل که درباره‌ی افغانستان برگزار می‌شود، ارایه گردد. در این جلسه فعالیت یوناما نیز بررسی می‌شود.