چین و افغانستان؛ چشم‌اندازِ روشن

رییس جمهور کرزی در حاشیه‌ی سفرش که برای اشتراک در مجمع اقتصادی اروپا‌–‌آسیا به چین سفر کرده بود، به پکن رفت و با مقام‌های بلند‌پایه‌ی چین دیدار و گفت‌وگو نمود. آقای کرزی چین را «لنگر ثبات منطقه» توصیف کرد‌ و حکومت چین نیز گفته است که همکاری خود در بخش بازسازی و روابط اقتصادی با افغانستان را ادامه می‌دهد. در این دیدار مقام‌های هردو کشور اعلامیه‌‌ی مشترکی را برای تقویت «مشارکت استراتژیک» صادر کردند و موافقت‌نامه‌هایی را در زمینه‌ی استرداد مجرمان و همکاری‌های اقتصادی و تکنولوژیکی امضا نمودند.

چین، قدرتی نوظهور که خیلی‌ها بدان‌ به عنوان ابرقدرت سه‌بعدی در آینده‌های نزدیک امید بسته‌اند، امید رونق اقتصادی و توسعه‌ی بسیاری از کشورهای جهان‌ سومی و توسعه نیافته می‌باشد. این کشور با رشد اقتصادی جهشی‌اش، بازار‌های مصرف سراسر دنیا را تصرف کرده و بهترین شریک قابل دست‌رس برای سرمایه‌گذاری و استخراج معادن دست‌نخورده و تازه کشف شده‌ی کشورهای فقیر و توسعه نیافته‌ای نظیر افغانستان می‌باشند.

پس از حادثه‌ی یازدهم سپتامبر 2001 و حضور جامعه‌ی جهانی در افغانستان، ظاهرا چین در کنار سایر قدرت‌های منطقه‌ای از روند آمریکایی مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی در افغانستان بدور ماند و بدین ترتیب خلای کلانی در معادله‌ی منطقه‌ای مبارزه با تروریسم و القاعده در افغانستان ایجاد گردید. از سوی دیگر، آمریکا و متحدانش مصروف امور نظامی و امنیتی گردیدند و از عرصه‌های اقتصادی و بازسازی که یکی از محور‌های فصل جدید و روند مبارزه با تروریسم بود، بدور ماند و بدین ترتیب خلای موضوعی دیگری در روند امنیت و بازسازی افغانستان ایجاد گردید. اما از همان زمان در عرصه‌های اقتصادی و بازسازی، امید همگان به چین و هند به عنوان عمده‌ترین قدرت‌های اقتصادی منطقه دوخته شده بود، تا این که با مشارکت چین در استخراج معادن و سرمایه‌گذاری روی منابع طبیعی و زیرزمینی افغانستان، این کشور نقشی که سال‌ها انتظارش می‌رفت را احراز و خلای منطقه‌ای مبارزه با تروریسم را پر نمود. اکنون مردم و حکومت افغانستان همه به نقش چین و هند در امور بازسازی و اقتصادی کشور با امیدواری و اعتماد می‌نگرند و این امید روز‌به‌روز بیش‌تر و قوی‌تر می‌گردد.

مشارکت چین در امور اقتصادی افغانستان، ضمن این که به روند توسعه و رشد اقتصادی کشور کمک نموده و معادله‌ی منطقه‌ای کنونی را تکمیل می‌کند، روند هم‌گرایی و همکاری‌های منطقه‌ای را نیز تقویت نموده و سو‌ ظن‌ها، حساسیت‌ها و رقابت‌های منطقه‌ای را نیز کاهش می‌دهد. اینک چین با سرمایه‌گذاری روی استخراج معدن مس عینک، یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران خارجی در افغانستان می‌باشد. این کشور علاقه‌مندی زیادی برای سرمایه‌گذاری روی معادن خام افغانستان دارد و تلاش می‌کند در عرصه‌ها و زمینه‌های دیگری نیز سرمایه‌گذاری نماید. هرچند به دلیل ناامنی و مبهم بودن چشم‌انداز سیاسی و امنیتی کشور، سایر کشورها از سرمایه‌گذاری امتناع می‌کنند، اما علی‌رغم آن، چین هم‌چنان در امر سرمایه‌گذاری اقتصادی در افغانستان مصمم و قاطع است. چین بارها بر عزم محکمش در امر سرمایه‌گذاری در افغانستان تأکید نموده و برخی موانع و چالش‌های اندک نیز نتوانسته اراده و شوق چین به سرمایه‌گذاری را تضعیف کند.

افغانستان از چند‌لحاظ برای چین در امر سرمایه‌گذاری مهم است: اول، معدن‌های افغانستان، منابع دست نخورده‌ای‌اند که از ظرفیت بهره‌وری اقتصادی فوق‌العاده‌ای برخوردارند. دوم، امروزه پیدا کردن بازار‌های مصرف و مواد خام و منابع طبیعی یکی از اولویت‌های اصلی اقتصاد چین می‌باشد. بنابراین، با سرمایه‌‌گذاری روی معادن افغانستان، به هردوی این امر دست می‌یابد. سوم، سرمایه‌گذاری روی معادن افغانستان در کنار منافع اقتصادی، اهمیت سیاسی نیز دارد. این کشور با سرمایه‌گذاری روی معادن افغانستان، در حقیقت زمینه‌های نفوذ و حضور سیاسی خود را نیز فراهم کرده و در معادله‌ی سیاسی منطقه مشارکت پیدا می‌کند. افغانستان نیز از این تعامل سود زیادی می‌برد. با مشارکت فعالانه‌ی چین در امور اقتصادی و بازسازی، بیلانس در سیاست خارجی افغانستان ایجاد می‌شود، ظرفیت‌های اقتصادی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، افغانستان به بازارهای چین وصل می‌شود و با سرمایه‌گذاری‌های کلان شرکت‌های چینی در زمینه‌های استخراج معادن، چرخ اقتصاد افغانستان نیز به حرکت در می‌آید.

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *