نمایندگان 70 کشور و 20 نهاد بینالمللی در کنفرانس دو روزهی بروکسل برای افغانستان به تاریخ 4 و 5 اکتوبر (13 و 14 میزان) در پایتخت بلجیم برگزار شده بود، متعهد شدند تا سال 2020 میلادی 15.2 میلیارد دالر امریکایی برای افغانستان در بخش اولویتهای انکشافی کمک کنند.
هیأت افغانستان که در رأس آن رییسجمهور غنی قرار داشت، در این کنفرانس چند سند مهم در رابطه با استراتژی ملی خودکفایی، توسعهی ملی زیربناها، توانمندسازی زنان افغانستان، توسعهی شهری و میثاق شهروندی و سند پاسخدهی متقابل افغانستان و جهان را ارایه کردند.
اکلیل حکیمی، وزیر مالیهی کشور در صفحهی فیسبوک خود نوشته است که جامعهی جهانی و کشورهای کمککننده بعد از ارزیابی موفقانهی تعهدات افغانستان مبلغ 15.2 میلیارد دالر را در بخشهای اولویتهای انکشافی کشور برای چهار سال آینده تعهد نمودند. او نوشته است 3.8 میلیارد دالر برای هر سال در نظر گرفته شده است.
در پایان این کنفرانس رییسجمهور غنی با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیهی اروپا در یک نشست مشترک خبری ظاهر شدند و کنفرانس بروکسل را موفق خواندند.
بهباور رییسجمهور، علت موفقیت این کنفرانس کار مشترک تیمهای کاری حکومت افغانستان و اتحادیهی اروپا بوده است. مسئول سیاست خارجی اتحادیهی اروپا نیز گفت حمایت گستردهی جامعهی بینالمللی از افغانستان نشان داد که جامعهی بینالمللی بهشکل قوی و پایدار و بهتر در کنار مردم افغانستان قرار دارند.
رییسجمهور غنی در کنفرانس بروکسل برای افغانستان گفت نشست رهبران نمایانگر آن است که جهان برای تامین آیندهی مصون شهروندان افغانستان متعهد است و هرگز تحت شعاع تبلیغات دشمن، قرار نمیگیرد.
عبدالله عبدالله، رییس اجراییهی کشور نیز در پایان این کنفرانس از تعهد جامعهی جهانی در قبال کشور استقبال کرده و گفت تعهداتی که طی چند ساعت گذشته حاصل شده، بسیار موثر و دلگرمکننده است. به گفتهی او، این تعهدات پیام شفاف امید و حمایت را به مردم افغانستان، آنهم در زمانی که کشور به تهدیدات امنیتی، مشکلات اقتصادی، چالشهای سیاسی و منطقهیی روبهرو است، میدهد.
در کنفرانس بروکسل اعلام گردید که یک میلیارد و 700 میلیون دالر از سوی آلمان، حدود یک میلیارد دالر از سوی بریتانیا، حدود یک میلیارد دالر از سوی هند، 900 میلیون دالر از سوی چاپان، 700 میلیون دالر از سوی ایالات متحدهی امریکا در بخش نظامی، 600 میلیون دالر از سوی ترکیه، 87 میلیون دالر از سوی ناروی، 500 میلیون دالر از سوی پاکستان و 100 میلیون از سوی عربستان سعودی طی چهار سال آینده به افغانستان کمک خواهد شد.
کشورهای کمککننده به افغانستان در کنار پرداخت این کمکها، از افغانستان خواستههایی هم دارند. هند از وضعیت امنیتی افغانستان ابراز نگرانی کرده و در کنار کمک مالی گفته است از ثبات در افغانستان نیز حمایت میکند. چاپان گفته است که به افغانستان کمک میکند تا در زمینهی کمک به مهاجرین و بیجاشدگان در این افغانستان و برنامههای توسعهیی کمک کرده باشد.
آلمان نیز کمکهای خودش را به مبارزه با فساد اداری و برگشت مهاجرین افغان که درخواست پناهندگی آنان پذیرفته نشده است، مشروط کرده است. ترکیه گفته در کنار کمک مالی یک دانشگاه ویژه برای زنان نیز در افغانستان میسازد و کمکهای خود را به نیروهای امنیتی افغانستان ادامه خواهد داد.
امضای موافقتنامهی کمک ۲۰۰ میلیون یورویی اتحادیهی اروپا برای توسعهی حکومتداری در افغانستان
در حاشیهی روز نخست نشست بروکسل، افغانستان موافقتنامهی را به ارزش ۲۰۰ میلیون یوروی با اتحادیهی اروپا امضا کرد. این موافقتنامه توسط وزیر مالیه و نیوین میمیکا، کمیشنر اروپا برای همکاری انکشافی به امضا رسید. این موافقتنامه دولت افغانستان را قادر میسازد تا در عرصهی حکومتداری خوب، فعالیتهای بیشتری را روی دست بگیرد.
وزیر مالیه هنگام امضای این موافقتنامه گفت: «کمک مالی توافقشده بهطور مستقیم به بودجهی دولت افغانستان واریز شده و در بخشهای اصلاحات، حکومتداری خوب و جندر (تساوی جنسیتی) به مصرف خواهد رسید.»
وزیر مالیه به اتحادیهی اروپا اطمینان داد که این کمک بهصورت شفاف و درست در عرصههای مطرحشده مصرف خواهد شد.
«زنان افغان حافظ ارزشهای دموکراتیک هستند»
در روز نخست کنفرانس بروکسل نشستی زیر نام «زنان توانمند و افغانستان آباد» در مورد حقوق زنان برگزار شد. در این نشست دولت افغانستان برنامههای خود را با هدف حفظ حقوق زنان و توانمندسازی آنها ارایه کرد.
رییسجمهور غنی در این نشست گفت که زنان افغانستان حافظ ارزشهای دموکراتیک در کشور هستند و حقوق آنها قابل مذاکره نیست.
آقای غنی گفت: «زنان، محافظ ارزشهای دموکراتیک خواهند بود. زنان، دستاوردهای خود را حراست خواهند کرد، آن را گسترش خواهند داد و به عقب برنخواهند گشت. زنان افغان اکنون میتوانند به نمایندگی از خود با وضاحت، با یک دیدگاه و تعهد صحبت کنند.»
او افزود: «زنان اکثریت نفوس افغانستان را تشکیل میدهند و مسألهی آنها یک مسألهی جانبی نیست. آنها دیگر قربانیان خاموش نیستند و دیگر نیاز نیست که مردها به نمایندگی از آنها گپ بزنند.»
آقای غنی تصریح کرد که حکومت وحدت ملی برنامههای جامع و نظاممندی را برای توانمندسازی زنان رویدست گرفته است و این برنامهها را با قاطعیت اجرا خواهد کرد. او گفت: «ما باید کوششهای خود را به توانمندی واقعی میلیونها دختر که ضرورت به فرصت مشابه با پسران دارند، اندازهگیری کنیم زیرا این موضوع کشور ما را به رفاه و آبادانی میرساند.»
اما او فرهنگ حاکم مردسالار، عدم دسترسی زنان به بازار و خشونت علیه زنان را از جمله چالشها برای توانمندسازی زنان افغانستان یاد کرد.
به گفتهی او، زنان در بخش اقتصادی، تنها در صنعت قالین فعالاند و در دیگر بخشها با ضعفهایی روبهرو میباشند. او از اعضای جامعهی جهانی خواست تا بانوان افغان را برای رشد در بخشهای دیگر اقتصادی نیز کمک کنند.
آقای غنی همچنین افزود که برای توانمندسازی از لحاظ حقوقی «زنان باید صاحب شناسنامههای الکترونیک شوند، ازدواج آنها ثبت شود و حق میراث آنها دیگر ضایع نشود.»
رییسجمهور با اشاره به بهبودی وضعیت زنان گفت: «اجرای برنامهی میثاق شهروندی یکی از دستاوردهای دولت بهشمار میرود و این برنامه توانسته که فرصتهای کاری را برای زنان مساعد کند.»
رییسجمهور در کنفرانس بروکسل برای افغانستان گفت زنان افغان در ۱۵ سال گذشته تاریخ ساختند، با وجودی که مورد خشونت و ظلم قرار میگرفتند، اما شکست را قبول نکردند.
اصلاحات و انتخابات
حکومت وحدت ملی چارچوب صلح و توسعهی ملی را که در آن پالیسیهای استراتژی افغانستان برای رسیدن به خودبسندگی اولویتبندی شده است، به اشتراککنندگان نشست بروکسل ارایه کرد؛ چارچوبی که از سوی نمایندگان حاضر در نشست بروکسل مورد استقبال قرار گرفت.
در پایان نشست دو روزهی بروکسل نمایندگان کشورها و نهادهای شرکتکننده یک اعلامیهی مشترک منتشر کردند. در این اعلامیه آمده است که حکومت افغانستان کارهای اولیه را برای رسیدن به یک کشور حسابده و پایدار انجام داده است اما برای رفع مشکلات کنونی و حفظ دستاورهای مشترک، نیاز است کارهای بیشتری در افغانستان صورت بگیرد.
در بخشی از این اعلامیه آمده است که «ما از تعهدات حکومت وحدت ملی برای آوردن اصلاحات بیشتر برای رسیدن به اقتصاد با ثبات قدردانی میکنیم.»
اعلامیه گفته است که یک انتخابات با اعتبار، شفاف و همهشمول میتواند ثبات سیاسی افغانستان را تضمین و مردمسالاری را در این کشور نیرومند سازد.
به نقل از این اعلامیه، گامهای اولیه برای اصلاحات انتخاباتی برداشته شده و حکومت وحدت ملی وعده شده است که در سال 2017 میلادی گامهای اساسی و ضروری را بردارد تا اعتبار و اعتماد روند انتخابات و نهادهای انتخاباتی را بیشتر سازد. حامیان افغانستان در این اعلامیه گفتهاند: «داشتن یک حکومت دموکراتیک و همهشمول در روشنایی قانون اساسی یکی از نیازهای اصلی بر دوام همکاری ماست.»
افزون بر این، ناروی نیز کمکهای خود به افغانستان را مشروط کرده و گفته است حکومت افغانستان باید در مقابل تعهد خود را در زمینهی اصلاحات سیاسی و انتخاباتی عملی سازد.
تروریسم
رییسجمهور غنی در کنفرانس بروکسل گفت ما در اینجا بهعنوان نمایندگان کشورها و سازمانهای بینالمللی همکار با یک دیدگاه مشترک روی ارزش دموکراسی و حقوق بشر و با درک وخامت تهدید تروریسم که ثبات و امنیت جهان را تهدید میکند، گرد هم آمدهایم.
آقای غنی گفت تروریسم مرز نمیشناسد و نباید میان تروریسم فرق خوب و بد قایل شد. او گفت: «نباید آنرا پناهگاه داد و از آن اغماض کرد. تروریسم نهتنها تهدیدی برای افغانستان است بلکه برای تمام جامعهی بینالمللی میباشد.»
شرکتکنندگان نشست بروکسل در پایان گفتند داشتن یک افغانستان امن، باثبات و مترقی برای صلح و ثبات منطقه حیاتی است. به باور آنان، توسعه و امنیت چالشهایی برای روند دولتسازی در افغانستان است و برای مبارزه با این مشکلات، نیاز به پشتیبانی سیاسی واقعی در سطح منطقه است.
در اعلامیهی مشترک شرکتکنندگان نشست بروکسل آمده است: «ما متعهد هستیم که با تمام اشکال از تروریسم و افراطگرایی که تهدیدی به صلح منطقه و جهانی محسوب میشود، مبارزه کنیم.»
جان کری خطاب به طالبان: مثل حکمتیار به روند صلح بپیوندید
جان کری، وزیر امور خارجهی امریکا در نشست بروکسل گفت طالبان باید توافقنامهی صلح دولت افغانستان با حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار را الگو قرار داده و آبرومندانه به روند صلح بپوندند. او گفت طالبان نمیتوانند در میدان جنگ پیروز شوند.
آقای کری درحالی از طالبان میخواهد که توافقنامهی صلح دولت افغانستان با حزب اسلامی را الگو قرار بدهند که رییسجمهور غنی به روز پنجشنبه، 8 میزان، با گلبدین حکمتیار توافقنامهی صلح را امضا کرد.
وزیر خارجهی امریکا در نشست بروکسل گفت: «این توافقنامه نمونهیی است که نشان میدهد چه کارهای امکان عملیشدن دارد. فکر میکنم هر کس در این نشست به طالبان پیامی دارد و پیام این است که این توافقنامه را الگو قرار دهند.»
آقای کری گفت هدف طالبان خروج نیروهای خارجی از افغانستان ولی این هدف از طریق خشونت و جنگ بهدست نمیآید بلکه راهحل آن روند صلح است.
تظاهرات جنبش روشنایی در بروکسل
همزمان با برگزاری کنفرانس بروکسل برای افغانستان، هزاران تن از هواداران جنبش روشنایی در بروکسل جمع شده و دست به تظاهرات زدند. آنان از جامعهی جهانی و اتحادیهی اروپا خواستند بهمنظور هزینه شدن درست پول مالیات دهندگان کشورهای اروپایی، نهاد مشخصی را زیر نظر اتحادیهی اروپا برای نظارت بر تطبیق انکشاف متوازن، رعایت عدالت اجتماعی و جلوگیری از فساد دولتی ایجاد نمایند.
هواداران این جنبش در بروکسل با سردادن شعارهای عدالتخواهانه، از اتحادیهی اروپا و کشورهای کمککنندهی افغانستان خواستند «در کنار حمایت و کمک به مردم افغانستان، راهکارها و سازوکارهای مشخصی را برای مهار ماجراجوییها و بحرانسازیهای رهبران دولتی روی دست گیرند و نگذارند بیش از این کمکهای مالیات دهندگان اروپایی و خون مردم افغانستان برای استمرار این سیاست ماجراجویانهی رهبران حکومت وحدت ملی هزینه گردد.»
در بیانیه این معترضان آمده است که دولت وحدت ملی از زمان تاسیس تاکنون با باجدهی به رهبران سیاسی، تبعیض سیستماتیک را علیه هزارهها اعمال میکند. در این بیانیه آمده است: «از زمان بر سر کار آمدن دولت وحدت ملی، راهیافتن هزارهها در بسیاری از ادارات دولتی تقریباً ناممکن شده است. حضور هزارهها در سطح مقامات ارشد دولتی بهطرز چشمگیری کمرنگ شده است. هیچ پروژهی عمرانی و انکشافی در مناطقه هزارهنشین، اعم از مناطق شهری و روستایی، نه تنها اجراه نشده است که رهبران دولت با بازگشایی پروژههای چند سال پیش در حال فریب افکار عمومی و جامعهی جهانی اند.»
جنبش روشنایی که خواهان تغییر لین برق ۵۰۰ کیلوولت ترکمنستان براساس ماسترپلان برق افغانستان از مسیر بامیان-میدان وردک است، حکومت وحدت ملی را متهم به رفتار تعبیضآمیز و ماجراجویانه در برابر شهروندان افغانستان میکند و میگوید این حکومت به رهبری محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله در مسیر نادرستی در حرکت است.
در همین حال رییسجمهور غنی در کنفرانس بروکسل برای افغانستان در نشست زیر نام «مشارکت برای آبادانی و صلح» صبحت کرد و به کشورهای کمککننده تعهد سپرد در راستای کاهش فقر و از بین بردن آن تلاش کند. او در نشستها و سخنرانیهای جداگانهاش نیز بر ارادهی خللناپذیرش برای زدودن فقر و فساد اداری و ایجاد یک افغانستان قوی، باثبات و دارای اقتصاد خوب تاکید کرد.
آقای غنی در این نشست گفت: «فقر چالش متداوم است و 39 درصد مردم ما تحت خط فقر قرار دارند. عاید روزانهیشان 1.35 دالر است و این بدان معنا است که یک یا دو مرتبه روزانه غذا میخورند و امکانات اندک برای رفتن کودکانشان به مکاتب دارند. من از تعهدات جدید و سخاوتمندانهی شما به نمایندگی از مردم فقیر کشورم ابراز سپاس میکنم و ما در راستای کاهش فقر و از بین بردن آن تلاشهای خستگیناپذیر خواهیم کرد.»
کنفرانس بروکسل برای افغانستان درحالی به پایان رسید و رییسجمهور غنی با آنچه دست پُر خوانده میشود به کابل برگشت که همزمان با برگزاری این کنفرانس طالبان حملات شدیدی را در چندین ولایت افغانستان به راه انداختند. در قندوز جنگ شدیدی بین نیروهای امنیتی افغان و طالبان جریان دارد و گزارشها از شهر قندوز حاکی است که هزاران نفر شهر را بهدلیل جنگ و تهدیدات موجود ترک کردهاند. در هلمند یک ولسوالی سقوط کرد و فرمانده پولیس آن نیز از سوی طالبان به شهادت رسید؛ هرچند این ولسوالی دوباره از کنترل طالبان بیرون شد.