محصولات کشته‌ی چپه‌نمک در ولسوالی‌های کهمرد و سیغان ولایت بامیان، نظر به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش یافته است. کشته‌ی چپه‌نمک یک از تولیدات و فرآورده‌های زراعتی و نمونه در ولایت بامیان میباشد که از درخت مخصوصی به‌نام «ساقی» به‌دست می‌آید و دارای طعم لذیذ و خوشمزه‌یی است. نصیراحمد یکی از دهاقین ولسوالی کهمرد می‌گوید که چپه‌نمک را از درخت زردالویی به‌نام درخت ساقی به‌دست می‌آروند. او می‌افزاید که این درخت در مقایسه با سایر درخت‌های مثمر، بیشتر به کودهای حیوانی و کیمیاوی ضرورت دارد. نصیراحمد می‌گوید که ساختن کشته‌ی چپه‌نمک خیلی تلاش و زحمت زیادی ضرورت دارد و تهیه‌ی آن ۲۰ روز طول می‌کشد.
وی گفت: «بعد از چیدن زردآلو از درخت، آن را به‌مدت یک روز در زیر آفتاب سوزان می‌گذاریم تا آب خود را بگیرد. بعد از آن سلفر می‌زنیم و هر پله‌ی زردالو را با هم می‌پیچانیم و در داخل کریت‌ها گذاشته و دوباره به‌مدت ۵ الی ۱۰ روز زیر آفتاب می‌گذاریم تا آب خود را خشک کند. بعد از آن به بازار عرضه می‌کنیم».
او می‌گوید که ساقی درخت خاصی است و به آب و هوای گرم و مناسب ضرورت دارد. در غیر آن، زردالو به‌صورت درست پخته نمی‌شود. اکثر باغدارانی که کشته‌ی چپه‌نمک تولید می‌کنند در ولسوالی‌های کهمرد و سیغان ولایت بامیان زندگی می‌کنند. باغداران ولسوالی‌های کهمرد و سیغان از هر درخت ساقی ۵ الی ۱۰ سیر (هر سیر هفت کیلو) کشته‌ی چپه‌نمک به‌دست می‌آورند و هر سیر آن را در مقابل دو الی سه هزار افغانی در بازار بامیان به فروش می‌رسانند.
شاه‌محمود یکی دیگر از دهاقین ولسوالی کهمرد می‌گوید که به‌تازگی علاقمندی دهاقین به غرس نهال‌های مثمر و مخصوصاً نهال ساقی زیاد شده است. بنابراین، سالانه هر خانواده ده‌ها سیر کشته‌ی چپه‌نمک از باغ‌های‌شان به‌دست می‌آورند. وی در گفت‌وگو با روزنامه‌ی اطلاعات روز گفت: «هر دهقانی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرام چپه‌نمک از باغ خود حاصل می‌کند که هر سیر/هفت کیلو چپه‌نمک از ۲۰۰۰ الی ۳۵۰۰ افغانی در بازار به فروش رسانیده می‌شود».
با اینکه کشته‌ی چپه‌نمک از مزه و کیفیت خوبی برخوردار است و به بازارهای ملی و بین‌المللی صادر می‌گردد، با این‌حال اما دکانداران از فروش و بازاریابی آن رضایت ندارند. ضیاءالحق یک از تجاران محلی در ولسوالی کهمرد، می‌گوید که امسال میزان خرید و فروش چپه‌نمک نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. او گفت که نبود ذخیره‌خانه‌ی میوه‌جات، عدم بازاریابی و خرابی سرک، از مشکلات عمده‌ی باغداران در این ولسوالی میباشد. وی افزود: «چپه‌نمکی که در کهمرد تولید می‌گردد در هیچ نقطه‌یی از افغانستان تهیه نمی‌شود. ولی قیمت چپه‌نمک امسال از چهار هزار به سه هزار افغانی کاهش یافته است که این کاهش قیمت ضربه‌ی اقتصادی بزرگی به باغداران وارد کرده است».
اما مسوولان اداره‌ی زارعت و مالداری ولایت بامیان از افزایش ۳۰ درصدی محصول کشته‌ی چپه‌نمک در این ولایت خبر می‌دهند. انجنیر عبدالوهاب محمدی ریس اداره‌ی زراعت و مالداری به روزنامه‌ی اطلاعات روز گفت که درخت‌های سیب، زردالو، چهارمغز، توت، ناک، انگور، شفتالو و بادام در نقاط مختلف این ولایت رشد می‌کنند و باغداران عاید خیلی خوبی از میوه‌جات ب‌دست می‌آورند. آقای محمدی گفت که بعد از کچالو و گندم، عمده‌ترین محصول زراعتی در این ولایت میوه‌جات میباشد. بنابراین، ۲۵ درصد از دهاقین این ولایت را باغداران تشکیل می‌دهند.
وی افزود: «پردرآمدترین محصولات زراعتی در این ولایت میوه‌جات و مخصوصاً کشته‌ی چپه‌نمک میباشد. امسال باغداران ۳۵۰ تُن کشته‌ی چپه‌نمک از باغ‌های‌شان به‌دست آورده‌اند، در حالی‌که آنان سال گذشته ۱۰۰ تُن کشته به بازار عرضه کرده بودند».
آقای محمدی گفت که درخت ساقی در شماری از ولسوالی‌های بامیان و دیگر ولایات کشور رواج یافته و افزون بر این، این نهال در اکثر ولسوالی‌های سمنگان و تخار نیز از سوی باغداران غرس گردیده است. بنابراین، محصولات آن به‌زودی در بازار آزاد برای فروش عرضه می‌گردد.
در بامیان بیش از ۷۰۰هزار نفر زندگی می‌کنند. به‌گفته‌ی مسوولان اداره‌ی زراعت و مالداری ۸۰درصد از باشنده‌گان این ولایت مصروف کشاورزی‌اند که از این میان، ۲۵ درصد آن مصروف غرس، کشت و فروش میوه‌جات می‌باشند.
در سال ۱۳۹۳ خورشیدی، بزرگترین نمایشگاه محصولات زراعتی در بادام‌باغ کابل از سوی وزارت زراعت و مالداری کشور برگزار شده بود. در این نمایشگاه کشته‌ی چپه‌نمک بامیان به‌خاطر رنگ، کیفیت، مرغوبیت و مزه در بین ۳۴ ولایت کشور مقام اول را به‌دست آورد.
افزایش ۳۰ درصدی محصولات «کِشته‌ی ساقی» در ولایت بامیان
