لانگ وار جورنال/ توماس جاسلین
ترجمه: جلیل پژواک
وزارت خزانهداری امریکا امروز اعلام کرد که شش مرد دیگر از سوی ایالات متحده به فهرست تروریستهای بینالمللی اضافه شدهاند. چهار تن از این شش نفر یعنی عبدالصمد ثانی، عبدالقادر بصیر عبدالبصیر، حفیظ محمد پوپلزی و مولوی عنایتالله «بهخاطر فعالیت برای طالبان» به این لیست افزوده شده و دوتای دیگر آنها، گلاخان حمیدی و فقیرمحمد «بهخاطر فعالیت برای شبکهی حقانی» تحت تحریم قرار گرفتهاند.
هرچند که وزارت خزانهداری به طالبان و شبکهی حقانی بهعنوان نهادهای جداگانه اشاره کرده، اما در واقع این دو گروه یک گروه و یکسان هستند. فعالیت شبکهی حقانی بخش جداییناپذیری از ائتلاف طالبان با سراج حقانی -رییسکل شبکهی حقانی و همچنین معاون رهبر طالبان- است.
شواهد ذکرشده برای توجیه تحریمها نشان میدهد که طالبان شبکهی وسیع بینالمللی که از افغانستان و پاکستان شروع و به ایران، ترکیه، سوریه، کشورهای حوزهی خلیج و دیگر نقاط جهان گسترش مییابد، را در اختیار دارد.
با اینحال، معرفی این افراد به لیست تروریستهای بینالمللی بار دیگر اهمیت پاکستان بهعنوان پناهگاه امن برای رهبری ارشد طالبان را برجسته میکند. بر اساس اطلاعات وزارت خزانهداری، پنج تن از این شش مرد –از جمله سه مقام ارشد مالی طالبان و «معاون رهبر» کمیسیون نظامی این گروه- در پاکستان مستقر بودهاند.
فرد ششمی، گلخان حمیدی (تسهیلکنندهی شبکهی حقانی) در افغانستان و استانبول ترکیه موقعیت داشته اما برد عملیات او به قلب پاکستان نیز میرسد. آنطور که اطلاعات وزارت خزانهداری در مورد فعالیتهای حمیدی از آسیای جنوبی به سوریه و فراتر از آن نشان میدهد، حقانیها فقط یک تشکیلات محلی نه بلکه یک شبکهی جهانی است.
ارتباط این شش مرد با القاعده و افراد مستقر در ایران نیز در این تحریمها ذکر شده است.
سه نانآور ارشد طالبان
سه تن از رهبران تازهتحریمشدهی طالبان، نقشهای کلیدی را در تامین مالی این گروه ایفا کردهاند. منابع مالی آنها متنوع هستند: استخراج معادن، «عملیات قاچاق»، قاچاق مواد مخدر، جمعآوری پول (هم در افغانستان و هم در پاکستان و کشورهای حوزهی خلیج فارس) باجگیری از گروگانها، «فروش سنگهای قیمتی، جمعآوری عشر و جمعآوری صدقه».
عبدالصمد ثانی
عبدالصمد ثانی که معلوم شده در کویته مستقر است بهعنوان «عضو شورای ارشد طالبان»، «معاون کمیسیون امور مالی طالبان» و «رییس بانک مرکزی افغانستان در رژیم طالبان» توصیف شده است. مسوولیت وظیفوی وی همهچیز را تحت پوشش قرار داده است: از جمعآوری پول گرفته تا تهیه و تدارکات تسلیحات به این گروه. در سال 2014 ثانی «برای بهدست آوردن بودجه و منابع به –کشورهای- خلیج سفر کرده است». در پی آن در سال 2015 او «شخصا در انتصاب نمایندگان ویژهی طالبان برای جمعآوری کمکهای مالی برای این گروه از خارج، دخیل بوده است».
دولت امریکا ثانی را در یک حمله بالای پولیس ملی افغانستان دخیل دانسته است. زیرا او به گروهی از جنگجویان طالبان که مسوول این حمله بودند «تسلیحات فرستاده است». این حمله باعث کشتهشدن یک پولیس و زخمیشدن دو نفر دیگر شده بود.
عبدالقادر بصیر عبدالبصیر
این فرد که در پیشاور مستقر است در طول دوران کاریاش، برای طالبان در داخل پاکستان خدمت کرده است. پیش از سرنگونی دولت طالبان در اواخر سال 2001، بصیر «سرقنسول طالبان در اسلامآباد» بوده و همچنین بهعنوان «اتشهی نظامی رژیم طالبان در سفارت این گروه در اسلامآباد پاکستان» خدمت کرده است.
در سالهای اخیر، بصیر «مشاور مالی شورای نظامی طالبان در پیشاور» و «رییس کمیسیون مالی طالبان در پیشاور» و همچنین «عضو کمیتهی مالی طالبان» بوده است.
جزئیات پروندهی بصیر نشانگر همپوشانی عملیات طالبان در داخل افغانستان و پاکستان است:
اول. وزارت خزانهداری میگوید که «کمیسیون مالی شورای پیشاور طالبان» که بصیر آن را رهبری کرده است «مسوول فعالیتهای نظامی و سیاسی طالبان در شمال و شرق افغانستان است». به بیان دیگر، رهبران طالبان که در پیشاور مستقر هستند، عملیاتهای چریکی این گروه را در «شرق و شمال افغانستان» اداره میکنند.
دوم. بصیر «مسوول پرداخت و توزیع مستقیم وجوه مالی به فرمانداران خودخواندهی طالبان در افغانستان و مسوول تایید مصارف بزرگ» بوده است. این اشارهیی است به تلاشهای طالبان برای داشتن حکومتی موازی در افغانستان. نقش مالی او در ساختار این گروه با عملیات نظامی طالبان نیز ارتباط دارد. وزارت خزانهداری میگوید که «در خزان سال 2017، بصیر برای فرماندهان طالبان دهها هزار دالر برای حملات قبلی آنها در ولایت کنر افغانستان فراهم کرده است». او همچنین «از نشست شورای ارشد طالبان برای برنامهریزی فصل جنگی بهار سال 2015 میزبانی کرده است».
سوم. بصیر نهتنها به رهبران طالبان در افغانستان کمک مالی میکند، بلکه «شخصا پول را از شورای رهبری طالبان به گروههای طالبان در سراسر پاکستان انتقال میدهد».
بصیر ظاهرا متحد قوی ملا منصور، جانشین ملا عمر -امیر طالبان، بوده است. با اینکه بعضیها با منصور مخالف بوده اما بصیر «میزبان جلسات با رهبران طالبان برای متقاعدکردن آنها به حمایت از منصور» بوده است. این جلسات در «اوایل سال 2016» برگزار شده اما منصور طی چند ماه پس از آن مرد. در ماه مِی 2016، منصور پس از بازگشت از سفرش به ایران، در حملهی هوایی امریکا در بلوچستان پاکستان کشته شد.
حفیظ محمد پوپلزی
پوپلزی که معلوم شده در بلوچستان پاکستان مستقر است، نیز عضو کمیسیون مالی طالبان است. او در سفرهای خارجیاش برای طالبان پول جمعآوری کرده و نیز مسوول جمعآوری پول از منابع داخلی افغانستان بوده است. اهمیت پوپلزی به قدری است که او «یکی از چهار نفر مسوول تمامی منابع مالی طالبان بوده است. این منابع شامل تامین مالی این گروه از خارج، پول تجارت مواد مخدر و همچنین سرمایهگذاری پول طالبان میشود». او «مسوول مالی طالبان برای فعالیتهای این گروه در جنوب و غرب افغانستان» بوده است.
پوپلزی با گلآغا اسحاقزی، که کمیسیون مالی طالبان را رهبری کرده، از نزدیک کار کرده است. وزارت خزانهداری پیش از این در سال 2010، اسحاقزی را بهعنوان تروریست معرفی کرده بود. در آن زمان وزارت خزانهداری گزارش داده بود که اسحاقزی، یکی از نزدیکترین مشاوران ملا عمر و «عضو شورای طالبان است که جمعآوری زکات در بلوچستان پاکستان را هماهنگ میکند».
نقش پوپلزی در ساختار این گروه تنها به فعالیت در خاک پاکستان خلاصه نشده بلکه وی در اینسوی مرز نیز در پیشبرد اهداف و فعالیتهای این گروه نقش داشته است. وزارت خزانهداری در این رابطه حکایتی را بازگو کرده است: اینکه در سال 2001، طالبان «ده میلیون یورو برای آزادی گروگانهایی که در قید این گروه بودند، دریافت کردند». پوپلزی به قندهار افغانستان سفر کرد تا پول را از حسابی که توسط اسحاقزی کنترل میشد «بازیابی کند». اسحاقزی در این حساب از یک «نام جعلی» استفاده کرده بود و پوپلزی پس از بازپسگیری، پول نقد را به اسحاقزی در کویتهی پاکستان تحویل داد.
ارتباط با القاعده
حداقل دو تن از جهادیهایی که بهتازگی مورد تحریم قرار گرفتهاند، با القاعده ارتباط دارند.
یکی از آنها مولوی عنایتالله است که بهعنوان چهرهی ارشد نظامی در گروه طالبان خدمت کرده و «در اواخر سال 2016 مسوول کلی حملات این گروه علیه نیروهای ائتلاف و افغان در کابل، افغانستان» بوده است.
وزارت خزانهداری میگوید که عنایتالله «از اعضای امور نظامی طالبان و مسوول –فعالیتهاین نظامی این گروه- در چندین ولایت افغانستان بوده و نیز یکی از اعضای شورای طالبان در پیشاور بوده است». او همچنین «معاون رهبر کمیسیون نظامی طالبان» بوده و از این جایگاه «برای عملیاتهای نظامی این گروه در ولایت کنر افغانستان، اسلحه، مهمات و تجهیزات تدارک دیده است».
ولایت کنر پناهگاه امن شناختهشدهیی برای القاعده است. کنر یکی از ولایتهایی است که اسامه بنلادن و معاونانش، از جمله فاروق القحطانی -که اکنون مرده است- آن را بهعنوان مقصدی برای اعضای القاعده –پس از اینکه آنها از پاکستان منتقل شدند- انتخاب کرده بودند.
وزارت خزانهداری آورده است که عنایتالله «از سوی یکی از رابطاناش مبلغ زیادی پول دریافت کرده و آن را به دست قاصدی سپرده تا به جنگجویان القاعده برساند». هرچند که دولت ایالات متحده اشاره نکرده است که این جنگجویان القاده در کجا مستقر بودهاند، اما با در نظرداشت حضور قابلتوجه القاعده در کنر، حمایت عنایتالله از این سازمان تعجبآور نیست.
مرد دومی که با القاعده ارتباط دارد، گلا خان حمیدی است. او یک «شبکهی تسهیلاتی» را اداره میکند که در خدمت حقانیها است. حمیدی در سال 2013 «حرکت دو گروه از جنگجویان خارجی از پاکستان به ترکیه را تسهیل کرده است» و نیز در اکتبر 2014 «سفر اعضای القاعده و تحریک طالبان پاکستان به ترکیه توسط وی هماهنگ شده است».
این بخش از فعالیتهای وی بهویژه با توجه به گزارشهای قبلی در ارتباط به جابهجایی طالبان پاکستانی (تحریک طالبان پاکستان) در سال 2013 به سوریه، جالب است. هرچند که اعلامیهی وزارت خزانهداری کاملا به این مسأله نپرداخته است، اما ممکن است که حمیدی جهادیان طالبان پاکستانی را به ترکیه سوق داده باشد تا آنها بتوانند وارد سوریه شوند.
حمیدی در اوایل سال 2014 «نمایندهی افتخاری شبکهی حقانی در دیدار با رهبران جناحهای مختلف سوری در سوریه بوده است». و در سال 2014 و 2015، حمیدی ارتباطات میان مقامات شبکهی حقانی و «حداقل یک رابط این شبکه در سوریه» را «برقرار و ترجمه» کرده است.
وزارت خزانهداری میگوید که حمیدی به دیگران از جمله «یک افراطگرای ازبکستانی وابسته به شبکهی حقانی» در سفرش به ترکیه کمک کرده است. در یک مورد، حمیدی «سفر یکی از اعضای این گروه به ترکیه را» با با نصیرالدین حقانی (که در سال 2013 کشته شد) هماهنگ کرده است. برادر نصیرالدین حقانی، سراج، اکنون معاون طالبان است. برادران حقانی به نوبهی خود، دارای روابط طولانیمدت با القاعدهاند. هنگامیکه وزارت خزانهداری نصیرالدین را در سال 2010 بهعنوان تروریست معرفی کرد، گزارش داده بود که او «از القاعده پول دریافت کرده است».
حمیدی همچنین «وجوه مالی» را به «آلمانیهای ناشناخته وابسته به شبکهی حقانی و مستقر در پاکستان» و نیز به «یک مقام رسمی شبکهی حقانی» فرستاده است.
ارتباط با قاچاقچیان و جمعآوریکنندگان پول مستقر در ایران
دولت ایالات متحده مدتهاست پذیرفته که افراد طالبان در ایران فعالیت میکنند و اینکه همدستی ایران با این گروه نتیجهی جانبی تمایل ایرانیها به حمایت از شورش ضدامریکایی در افغانستان است. بهعنوان مثال، وزارت خزانهداری در سال 2010 اشاره کرده است که اسحاقزی، رفیق پوپلزی در دسامبر سال 2015 «انتقال افراد و کالاها را به اردوگاههای آموزشی طالبان در ایران تسهیل کرده است».
تحریمهای تازه اعلامشدهی امروز حاوی اطلاعات اضافی مرتبط با فعالیتهای طالبان در داخل ایران است. در آگست سال 2013، عبدالصمد ثانی «بهعنوان مقام بلندپایهی طالبان افغانستان، زمینه را برای یک عضو وابستهی این گروه و مستقر در ایران فراهم کرده است تا به یکی از اعضای این گروه که مسوول جمعآوری پول بوده، کمک کند تا با حامیان مالی بالقوه در این کشور ملاقات کند».
گلا خان حمیدی همچنین «با یک قاچاقچی مستقر در ایران» و یک «عضو وابستهی این گروه مستقر در ایران» (احتمالا این دو نفر متفاوت بودهاند و شاید هم یک نفر بودهاند) همکاری کرده است. حمیدی همچنین «برای سالها در هماهنگی سفر و قاچاق دخیل بوده که شامل همکاری با یک قاچاقچی مستقر در ایران در رابطه با سفر افراد از افغانستان به اروپا در اواخر سال 2017» نیز میشود. در مارچ 2017، حمیدی «در رابطه به قاچاق یک فرد افغان که در تلاش سفر از ترکیه به سوریه بوده، با یک عضو وابستهی این گروه در ایران هماهنگی کرده است». او همچنین «افرادی را از افغانستان به سوریه و از ترکیه به داخل و اطراف اروپا» قاچاق کرده است.
و ششمین جهادی که در این فهرست افزوده شده است
ششمین جهادی وابسته به طالبان-حقانی که امروز مورد تحریم قرار گرفته، فقیرمحمد است. وزارت خزانهداری در مورد وی همینقدر گفته که او به خاطر «اقدام به فعالیت برای شبکهی حقانی یا اقدام به نمایندگی از این شبکه» بهعنوان تروریست معرفی شده است و برای «چندین سال یکی از جمعآوریکنندگان اصلی پول برای شبکهی حقانی بوده است».
ایالات متحده محل اقامت فقیرمحمد را شهرهای بانو و لاهور پاکستان میداند؛ محلاتی که فعالیت وی –جمعآوری پول برای شورشیان- را مجاز دانستهاند.
تحریمشدگان جدید امریکا؛ از سه نانآور ارشد طالبان چه میدانیم؟
