در دهه 90 میلادی سومالیا به خاطر جنگ‌های داخلی طولانی بین شبه‌نظامیان و گروه‌های تبه‌کار که هرکدام برای رسیدن به قدرت و منافع اقتصادی می‌جنگیدند، در پرتگاه سقوط و در آستانه‌ی یک فاجعه تمام‌عیار انسانی قرار گرفته بود؛ کشتار، قحطی و گرسنگی همچون خوره سومالیا را از درون می‌خورد. سازمان ملل متحد با شدت‌گرفتن درگیری‌های داخلی و بحران در سومالیا، با صدور قطعنامه‌یی خواستار استقرار نیروهای حافظ صلح در این کشور شد.
در میان چندین گروه شبه‌نظامی درگیر در سومالیا، قدرت‌مندترین آن جبهه اتحاد ملی سومالیا به رهبری جنرال محمد فرح عیدید بود.
روز سوم اکتبر 1993 با تاریک‌شدن آسمان سومالیا واحدهای کوماندویی متشکل از تفنگ‌داران دریایی، نیروهای ویژه، “تکاوران” ارتش، واحد دهم کوهستان و نیروهای دلتا تحت فرماندهی تورن‌جنرال ویلیام گریسون با پشتیبانی 16 بالگرد امریکایی بر پشت بام ساختمانی در مرکز شهر موگادیشو فرود آمدند.
هدف این عملیات با نام رسمی بازگشت امید که در میان سومالیایی‌ها به “روز رنجرها” و در نزد نظامیان امریکایی به “سقوط شاهین سیاه” معروف است و رسانه‌ها از آن به نام نبرد موگادیشو نیز یاد می‌کنند، دستگیری یا کشتن محمد فرح عیدید بود.
اما در جریان عملیات دو بالگرد بلک‌هاک هدف گلوله‌ی آرپی‌جی شبه‌نظامیان سومالیایی قرار گرفتند. با سرنگونی این دو بالگرد ابتکار عمل از دست نیروهای ائتلاف ـ در این عملیات واحدهای پیاده و زرهی ارتش پاکستان و مالیزیا نیز دخیل بودند ـ خارج شد و عملیات دستگیری به عملیات نجات تغییر کرد.
جنرال عیدید سه سال بعد در 24 جولای 1996 در موگادیشو طی یک عملیات مخفیانه نیروهای دلتا کشته شد.
یکی از فرماندهان واحدهای چندگانه دخیل در عملیات بازگشت امید، دگرجنرال اسکات میلر بود که رهبری نیروهای دلتا را به عهده داشت. میلر که خود نیز در جریان عملیات زخمی شده بود، بعد از “سقوط شاهین سیاه” از سوی ارتش امریکا، «ستاره برنز با نشان شجاعت» دریافت کرد. نیروهای ائتلاف در نبرد موگادیشو که قرار بود در کمتر از یک ساعت “بدون سروصدا” با دستگیری فرمانده شبه‌نظامیان پایان یابد، با به جا گذاشتن 18 کشته و 73 زخمی و یک خلبان به اسارت درآمده ـ که یازده روز بعد آزاد شد – پس از حدود 18 ساعت جنگ خونین به پایگاه‌های خود بازگشتند. مجموع کشته و زخمی شبه‌نظامیان سومالیایی در جریان این عملیات حدود 1400 نفر تخمین زده می‌شود.
اسکات میلر سه سال قبل (2015) در مراسم یادبود از نیروهای امریکایی کشته‌شده در این عملیات، به سربازان امریکایی گفت که این نبرد به او کمک کرده به اهمیت شلیک دقیق و تلاش فردی و تیمی برای پیداکردن راه عبور از آتش پی ببرد.
اکنون میلر آماده می‌شود که رهبری طولانی‌ترین جنگ تاریخ امریکا را به عهده بگیرد: جنگ افغانستان. انتظار می‌رود این جنرال سه‌ستاره ارتش امریکا پس از دریافت تایید‌ی‌اش از سوی مجلس سنا، چهارمین ستاره ارتش را نیز بر شانه‌اش بکوبد و به جای جنرال جان نیکلسون سکان هدایت نیروهای خارجی در افغانستان را به دست بگیرد.
میلر 57 ساله بیشتر دوران 35 سال خدمتش در ارتش امریکا را با واحدهای مختلف عملیات‌های ویژه ـ و مخفیانه- در کشورهای مختلف از جمله بوسنیا، عراق و افغانستان گذرانده و اخیرا فرمانده فرماندهی مشترک عملیات‌های ویژه ارتش امریکا بود. اما خدمت او به ارتش به “کار در سایه” خلاصه نمی‌شود. او مسئول آموزش دو نخستین زن ارتش امریکا که دوره‌های آموزشی طاقت‌فرسای “مکتب تکاوران ارتش ایالات متحده” را پشت سر گذراندند، بود و با درخواست‌ها مبنی بر “نرم‌کردن” آموزش‌های طاقت‌فرسای ارتش برای زنان مخالفت کرد. میلر در مراسم فارغ‌التحصیلی افسران ارتش امریکا در سال 2015 گفت: “خانم‌ها و آقایان، معیارها هنوز تغییر نکرده است… 5 مایل دوش هنوز همان 5 مایل دوش است و 12 مایل راه‌پیمایی هنوز همان 12 مایل راه‌پیمایی است… زیرا معیارها تغییر نمی‌کنند”.
“محافظت از شهروندان ایالات متحده”
روز سه‌شنبه هفته گذشته میلر با حضور در کمیته خدمات مسلحانه مجلس سنا برای پاسخ به سوالات سناتوران امریکایی گفت که نمی‌تواند زمان مشخصی را برای خروج سربازان امریکایی تضمین کند. او گفت که تمرکز وی دو ماموریت اصلی امریکا در افغانستان خواهد بود: آموزش سربازان افغان و تعقیب گروه‌های تروریستی همچون القاعده و دولت اسلامی در همکاری با کوماندوهای افغان. او گفت که ایالات متحده نباید اجازه دهد افغانستان بار دیگر به پناه‌گاه امن تروریست‌ها برای حمله به ایالات متحده تبدیل شود. او به سناتوران گفت ماموریت “محافظت از شهروندان ایالات متحده است”.
فشار نظامی به تنهایی کافی نیست
میلر با اشاره به حمایت پاکستان، روسیه و ایران از جنگ‌جویان طالبان، همانند فرماندهان پیشین نیروهای امریکایی در افغانستان، به سناتوران گفت: “تلاش‌های ناتو، ایالات متحده و افغانستان برای اطمینان از اینکه طالبان نتوانند از راه نظامی پیروز شوند ادامه دارد. با این‌حال، فشار نظامی به تنهایی برای رسیدن به یک راه‌حل سیاسی برای منازعه افغانستان کافی نیست. فشار دیپلماتیک و اجتماعی نیز ضروری است”.
در جلسه استماعیه کمیته خدمات مسلحانه مجلس سنا، با وجود خوش‌بینی‌ها در مورد ماموریت جدید اسکات میلر و ستایش‌های فراوان از وی، سناتوران بسیاری در مورد پیشرفت در افغانستان ابراز تردید کردند.
سناتور آگنس کینگ از جنرال میلر پرسید که چگونه ایالات متحده با 15 هزار سرباز انتظار تغییر در جنگ افغانستان را داشته باشد در حالی‌که 100 هزار سرباز در دوران اوباما نتوانستند گرهی از این منازعه باز کنند: “به نظر می‌رسد چیزی تغییر نمی‌کند. در دو یا سه سال بعد چه چیزی تغییر خواهد کرد؟”. سناتور الیزابت وارن گفت که با وجود تحولات بسیار در جنگ افغانستان، به نظر می‌رسد که ایالات متحده دور خودش می‌چرخد: “بگذار از شما بپرسم، آیا تحولی را در جریان فرماندهی‌ات تصور می‌کنی؟ پس از 17 سال جنگ تصمیم داری چه کار متفاوتی برای پایان‌دادن به این جنگ انجام دهی؟”.
میلر پاسخ داد: “من نمی‌توانم جدول زمانی یا تاریخ پایان [جنگ] را به شما تضمین کنم یا لزوما نقطه عطفی را، مگر اینکه وجود داشته باشد، به شما نوید دهم”. او با اشاره به پسرش دوم بریدمن آستین میلر عضو فرقه 82 هوابرد ارتش امریکا به سناتوران گفت: “من هرگز حدس نمی‌زدم که او و گرو‌هش روزی به جایی [افغانستان] اعزام شوند که من در سال 2001 به آن جا رفته بودم”. اشاره‌ی او به پیچیدگی و طولانی‌بودن جنگ امریکا در افغانستان بود.
میلر گفت که برای پایان‌دادن به جنگ افغانستان در کنار ادامه‌ی فشار نظامی – به هدف کشاندن طالبان به میز مذاکره و توافق سیاسی که به گفته وی هدف ایالات متحده است- باید به مشکلات اصلی حکومت و حکومت‌داری در افغانستان نیز رسیدگی شود.
خروج سریع برای امنیت ملی امریکا نتایج منفی به همراه دارد
اسکات میلر که قرار است نهمین فرمانده نیروهای ائتلاف خارجی در افغانستان شود، به سناتوران گفت که بدون آموزش‌دهی و مشاوره بیشتر به نیروهای افغان گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده می‌توانند دوباره در این کشور صف‌آرایی کرده، باعث بی‌ثباتی افغانستان و حتی تهدید تروریستی علیه امریکا شوند.
او در پاسخ به این سوال که پیروزی در افغانستان چگونه خواهد بود، گفت که پیروزی هنگامی تحقق می‌یابد که افغانستان یک دولت باثبات و یک ارتش کارآزموده و توانا را دارا باشد و تروریست‌ها نتوانند از خاک این کشور برای حملات و فعالیت تروریستی استفاده کنند.
میلر در پاسخ به این سوال که آیا وضعیت افغانستان رو به بهبودی است یا وخامت، گفت که به طور کامل نمی‌داند: “من نمی‌توانم در این مرحله بهتر یا بدتر را قضاوت کنم”.
چرا میلر؟
کارشناسان نظامی امریکا و رسانه‌های این کشور به این باور اند که انتخاب میلر به عنوان فرمانده بعدی نیروهای امریکایی حاکی از این است که دولت ترمپ می‌خواهد برای یک فصل خشونت‌بار و غیرقابل پیش‌بینی جنگ 17 ساله‌اش در افغانستان آمادگی بگیرد.
میلر به گفته تحلیل‌گران از تجربه بالایی در میدان نبرد و فرماندهی عملیات‌های ضدتروریستی در سطوح مختلف برخوردار است. دیوید سِدنی معاون دستیار وزارت دفاع ایالات متحده برای افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی بین سال‌های 2009 تا 2013 به روزنامه واشنگتن تایمز گفته که میلر در جریان سال‌ها ماموریت و فرماندهی واحدهای مختلف عملیات‌های ویژه در سطوح گوناگون یاد گرفته است که از نیروهای ویژه نه‌تنها برای به کارگیری خشونت بلکه “به صورت هوش‌مندانه” برای اعمال راه‌حل‌های سیاسی و دیپلماتیک لازم “به منظور پایان‌دادن به جنگ در میز مذاکره” نیز استفاده کند. برخی از تحلیل‌گران می‌گویند که انتخاب میلر ممکن است نشانه‌یی از افزایش عمده در حملات نیروهای ویژه ایالات متحده در افغانستان باشد.
به باور دیوید سِدنی استفاده از اقدام نظامی تهاجمی‌تر به عنوان محرکی برای گفتگوهای واقعی صلح یک عمل متعادل‌سازی حساس است که جنرال میلر در آن طی سال‌ها ماموریت و مبارزه‌اش در افغانستان به خوبی تسلط پیدا کرده است: “او یک فرد متفکر و شخصیت بسیار تحلیلی است”.
مایکل مولن دریاسالار بازنشسته نیروی دریایی امریکا که به عنوان رییس ستاد مشترک ارتش خدمت کرده است، به روزنامه تایم گفته است که تجربه جنگ، نظارت بر ماموریت‌های آموزشی و علاقه به فرهنگ افغانستان تجربه نادر میلر است که او را “یکه‌تازترین” فرماندهی ساخته که ارتش امریکا برای فرماندهی نیروهایش در افغانستان می‌تواند داشته باشد: “ما همه می‌دانیم که ماموریت افغانستان دشوار است و دشواری آن ادامه خواهد داشت اما من نمی‌توانم در انتخاب رییس‌جمهور به افسر بهترتر از اسکات میلر برای انجام این کار در افغانستان فکر کنم”. رسانه‌های امریکایی نیز میلر را با توجه به ماموریت‌های مختلف وی در افغانستان از سال 2001 تا 2014، فردی می‌دانند که به خوبی با مشکلات افغانستان آشنا است.
تابستان گذشته ان‌بی‌سی گزارش داد که ترمپ در نظر دارد نیکلسون را به خاطر عدم پیشرفت در افغانستان برکنار کند. رونالد نیومن دیپلمات بازنشسته امریکا که به عنوان سفیر ایالات متحده در افغانستان، بحرین و الجزایر خدمت کرده است به روزنامه تایم گفته که تغییرات مکرر در سیاست ایالات متحده برای افغانستان مشکلات این کشور را شدت بخشیده است: “من نمی‌دانم اگر کسی بتواند مشکلات افغانستان را حل کند… اگر اداره ترمپ متعهد بماند، من مطمئن هستم که اسکات میلر [به عنوان فرمانده نیروهای امریکا در افغانستان] نتایج مثبتی را رقم خواهد زد”.
میلر در سال 1983 از آکادمی نظامی وست پاینت هاوایی فارغ‌التحصیل شد و پس از سال‌ها تجربه در جنگ‌های زمینی در کشورها و ماموریت‌ها مختلف، در میان نخستین سربازان امریکایی بود که پس از حمله یازدهم سپتامبر 2001 به افغانستان وارد شدند.
او در سال 2010 این‌بار به عنوان مسئول آموزش و تجهیز نیروهای محلی و پولیس افغانستان وارد این کشور شد. او در ماه جون سال 2013 فرماندهی عملیات‌های ویژه نیروهای امریکایی در افغانستان را به عهده داشت.
افتخارات و جوایزی که او در طول خدمت‌اش در ارتش ایالات متحده کسب کرده شامل مدال خدمات برجسته، مدال خدمات دفاعی برتر، لژیون شایستگی، ستاره برنز با نشان شجاعت و دو “خوشه برگ بلوط” و “قلب بنفش با خوشه برگ بلوط” می‌شود.
میلر در طول ماموریت‌اش دو بار زخمی شده است: یک‌بار در سال 1993 به عنوان فرمانده نیروهای دلتا در نبرد سقوط شاهین سیاه در موگادیشو و بار دیگر در سال 2003 در جریان عملیاتی در عراق.
انتظار می‌رود که دگرجنرال اسکات میلر به راحتی رای تایید مجلس سنای امریکا را برای فرماندهی نیروهای ایالات متحده در افغانستان بگیرد.