جلیل رونق
اولین محموله‌ی جلغوزه‌ی کشور دیروز (سه‌شنبه، ۱۵ عقرب) با گشایش دهلیز هوایی افغانستان ـ چین، به چین یکی از بزرگترین بازارهای تجاری جهان صادر شد. محمد‌اشرف غنی، رییس‌جمهوری کشور در گشایش این دهلیز هوایی، جلغوزه‌ی کشور را «خزانه‌ی پنهان» خواند و گفت که دولت افغانستان برای نخستین بار، جلغوزه‌ی افغانستان را به نام خودش به بازارهای جهان صادر می‌کند.
آقای غنی روز آغاز صادرات جلغوزه به چین را یک روز تاریخی خواند و افزود که «حقیقت تلخ این است که افغانستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده‌ی جلغوزه، نمی‌توانست فرآورده‌هایش را به بازار جهانی عرضه کند، ولی کشورهای دیگر ییش‌ترین این فرآورده‌ها را به نام خود عرضه می‌کرد».
افغانستان از کشورهای بزرگ تولیدکننده‌ی جلغوزه میباشد که در هشت ولایت خوست، پکتیا، پکتیکا، لوگر، لغمان، نورستان، ننگرهار و قسمتی از کاپیسا کشت‌زارهای آن وجود دارد. میزان تولید جلغوزه در کشور که به شکل طبیعی روییده است، به ۲۳ هزار متریک تُن در سال می‌رسد و این رقم ساحه‌ی بالاتر از ۴۳ هزار هکتار زمین در کشور را تحت پوشش خود قرار داده است. جلغوزه‌ی افغانستان در سطح جهان از خوشنام‌ترین و باکیفت‌ترین جلغوزه‌ها به شمار می‌رود که ارزش سالانه‌ی آن ۴۵۰ میلیون دالر تخمین شده است. به گفته‌ی مسوولان وزارت زراعت و مالداری کشور، در صورتی که جلغوزه‌ی کشور پروسس و بسته‌بندی شود، ارزش سالانه‌ی آن به یک میلیارد دالر می‌رسد.
نصیر‌احمد درانی، وزیر زراعت و مالداری کشور در محفل گشایش دهلیز هوایی افغانستان ـ چین گفت که این وزارت امروز در نخستین محموله از طریق این دهلیز هوایی، ۲۰ تن جلغوزه را به این کشور صادر کرده است و تلاش دارد تا این صادرات در ماه‌های آینده بیشتر شود.
قرارداد صادرات جلغوزه‌ی افغانستان به چین حدود پنج ماه پیش در دیدار رییسان جمهور چین و افغانستان امضا شد و اولین محموله‌ی آن دیروز (سه‌شنبه، ۱۵ عقرب) به چین انتقال یافت.
در همین حال، اکبر رستمی، سخنگوی وزارت زراعت و مالداری می‌گوید: «ما امیدواریم که از طریق دهلیزهای هوایی و راه‌های زمینی صادرات جلغوزه بیشتر شود.» به گفته‌ی او، دولت افغانستان هم‌اکنون زمینه‌ی صادرات جلغوزه را برای بخش خصوصی و دولتی از مسیرهای هوایی و داخلی فراهم کرده است.
آقای رستمی می‌گوید که پیش از این، در نبود یک مسیر و بازار مناسب، جلغوزه‌ی افغانستان به پاکستان قاچاق می‌شد و این کشور آن را به نام محصول خود به بازارهای جهانی عرضه می‌کرد: «حالا خوشبختانه ابتکار در دست دولت افغانستان میباشد. اکنون با توجه به ارزشی که جلغوزه برای افغانستان دارد و شهرتی که این جلغوزه در بازارهای بین‌المللی دارد، زمینه برای آغاز صادرات آن از طریق افغانستان برای نخستین بار مساعد شده است.»
افغانستان هم‌اکنون با کشورهای چین، هند، ترکیه، قزاقستان و کشورهای اروپایی از طریق دهلیز هوایی تجارت دارد.
اقدامات وزارت زراعت در زمینه‌ی گسترش جلغوزه
اکبر رستمی می‌گوید که وزارت زراعت و مالداری کشور به منظور حفاظت و احیای جنگل‌های جلغوزه تا به حال چندین «کمیسیون قطع جنگلات» و انجمن‌ها را در شماری از ولایت‌ها، ایجاد کرده است. هم‌چنان بر اساس گفته‌های او، توزیع دستگاه‌های پروسس، جداکننده‌ی جلغوزه از غوزه در ولایت‌های خوست، پکتیا و پکتیکا در زمینه‌ی گسترش تولید آن، از دیگر اقدام‌های این وزارت میباشد. او هم‌چنان افزود که در بخش آبیاری منظم جنگل‌های جلغوزه، در هر هشت ولایت خوست، پکتیا، پکتیکا، لوگر، لغمان، نورستان، ننگرهار و کاپیسا پروژه‌های آبیاری تطبیق و مردم نیز حمایت‌های تخنیکی و مالی شده است: «مهم‌تر از همه وزارت زراعت به همکاری سکتور خصوصی زمینه‌ی پروسس و بسته‌بندی جلغوزه را مساعد کرد که مطابق آن، ما برای سال آینده پلان ساخت دو مرکز پروسس و بسته‌بندی جلغوزه را در یک عده ولایات از جمله خوست و پکتیا که بیشترین تولیدات جلغوزه را دارد، در دست داریم.»
بر اساس گفته‌های سخنگوی وزارت زراعت و مالداری، از عمده‌ترین اقدام این وزارت بازاریابی برای فروش جلغوزه‌ی کشور میباشد: «چین به عنوان بزرگترین خریدار جلغوزه‌ی سیاه افغانستان، مهم‌ترین گام در راستای تجارت جلغوزه میباشد.»
در همین حال، نصیر‌احمد درانی در نشست افتتاحیه‌ی دهلیز هوایی افغانستان ـ چین گفت که وزارت زراعت و مالداری به منظور آشنایی تاجران و اتحادیه‌های جلغوزه با معیارهای بین‌المللی تجارت و توافق‌نامه‌ی امضاشده میان دو کشور افغانستان و چین چندین ورکشاپ برگزار کرده است.
با این حال رییس‌جمهور غنی در این نشست به وزارت زراعت و مالداری دستور داد که پروژه‌های زراعتی را ولایت محور کند و در هر ولایت به منظور صادرات بیشتر فرآورده‌های زراعتی، در هر ولایت امور تخنیکی خود را از طریق دانشگاه‌ها مدیریت کند.
جلغوزه، زعفران، کشمش، تربوز، سیب و انار از عمده‌ترین فرآورده‌های کشاورزی افغانستان است که به کشورهای خارجی صادر می‌شود.