نجیبالله سعادت
فراه از ولایتهایی ناامن در غرب کشور است که بیش از یک دهه میشود جنگ در آن بیوقفه جریان داشته است. این جنگ در سالهای گذشته شدت یافته و در دو سال اخیر طالبان آخرین تلاشهای خود را برای تصرف این ولایت به خرج داده و در مواردی نیز موفق بوده است.
در یکماه اخیر این ولایت شاهد زد و خوردهای سنگین میان نیروهای امنیتی و جنگجویان طالبان و رویدادهای پرتلفات بوده است.
سقوط پیهم پاسگاهای امنیتی به دست طالبان، سقوط مبهم چرخبال ارتش و جان باختن مقامهای بلندپایه و جنجالهای بعد از آن، در کنار گسترش حاکمیت طالبان در ولسوالیهای این ولایت، وضعیت را نسبت به گذشته به مراتب شکنندهتر کرده است.
مقامهای فراه تلفات نیروهای دولتی را در ماه عقرب امسال، بیپیشنه میخوانند. خیرمحمد نوری معاون شورای ولایتی فراه میگوید که پاسگاهای ریگی، تودنکها و کمربند شمالی در مرکز فراه و دو پاسگاه در ولسوالی بالابلوک و یک پاسگاه دیگر در ولسوالی خاک سفید در 15 روز گذشته به دست طالبان سقوط کرده است. در این درگیریها نزدیک به 200 سرباز ارتش و پولیس کشته و زخمی شدهاند.
برخی از اعضای شورای ولایتی این ولایت وضعیت امنیتی فراه را را نگرانکننده میدانند و مدعیاند که حکومت مرکزی، ولایت فراه را به طالبان «فروخته» است. گلاحمد فقیری عضو شورای ولایتی فراه به روزنامه اطلاعات روز میگوید که حکومت توانایی سرکوب دشمن را دارد اما این کار را انجام نمیدهد زیرا ولایت فراه را در یک معامله به طالبان فروخته است.
«حمایت همهجانبه کشورهای همسایه از طالبان، عدم مدیریت جنگ از سوی مقامهای امنیتی و نبود ارادهی کافی برای سرکوب طالبان» از جمله مواردی است که به گفتهی این عضو شورای ولایتی فراه سبب شده تا طالبان در این جنگ دست بالایی داشته باشد.
هر چند مسوولان محلی فراه در یک ماه گذشته از راهاندازی عملیات تصفیوی مشترک در ولسوالیهای خاکسفید، پرچمن و پشترود خبر داده بودند اما جمیله امینی عضو پیشین شورای ولایتی قبل از مرگش این عملیات را «دروغ محض» خوانده بود. وی گفته بود که هیچ نوع عملیات پاکسازی در این ولسوالیها راهاندازی نشده و دولت مردم را «فریب» میدهد.
در دو هفتهی اخیر، طالبان تقریبا هر شب بر پاسگاهای نیروهای امنیتی در شهر و ولسوالیهای فراه حمله میکنند. ولسوالیهای پشترود، بکواه، خاکسفید و پرچمن هر شب گواه نبردهای شدید بین طالبان و نیروهای امنیتی است. به گفتهی منابع محلی، طالبان در نبردها دست بالایی دارند و در هر حمله، نیروهای دولتی تلفات میدهند. به باور آقای فقیری که زمانی خودش نظامی بوده، موفقیت طالبان در این حملات، به خاطر سوءمدیریت جنگ است نه کمبود تجهیزات جنگی و سرباز. وی مدعی است که نیروهای امنیتی از نگاه تجهیزات و کمیت قابل مقایسه با طالبان نیستند و به مراتب مجهزتر از طالباناند اما ارادهی برای سرکوب طالبان در این ولایت وجود ندارد و تمامی این موضوعات به حکومت مرکزی برمیگردد.
«فراه را فروختند، آقای غنی فراه را معامله کرده. هر شب ۲۰ تا ۳۰ نفر از جوانان این ولایت کشته میشود. در حالی که نیروهای امنیتی مجهز است اما اجازه ندارند طالبان را سرکوب کنند.»
به گفتهی گلاحمد فقیری در یک ماه گذشته بیش از ۱۰۰ تن از نیروهای امنیتی جان باخته و بیش از ۱۰۰ تن دیگر زخمی شده و به طالبان پیوستهاند.
وی مدعی است که بارها مسائل امنیتی را با شورای نظامی این ولایت ومقامهای وزارت دفاع و داخله و حتا رییسجمهور در میان گذاشته اما هیچ اقدامی برای تامین امنیت فراه انجام نشده است.
در همین حال، بریالی غفاری رییس شبکهی نهادهای مدنی ولایت فراه میگوید که وضعیت امنیتی در این ولایت شکنندهتر از همیشه است و مردم این ولایت دیگر توان برپایی نماز جنازه را در این ولایت ندارد. وی مدعی است که هر شب در حدود ۲۰ تا ۳۰ تن از نیروهای امنیتی در این ولایت جان باخته و سلاح و مهماتشان به دست طالبان میافتد. به باور وی، در ۱۵ روز گذشته نزدیک به ۱۰۰ تن از نیروهای امنیتی در این ولایت کشته و بیشتر از صد تن دیگر نیز زخمی شدهاند.
این فعال مدنی در فراه وضعیت را در این ولایت شکنندهتر از همیشه میداند و هشدار میدهد در صورتی که این وضعیت تداوم یابد، فراه بار دیگر به دست طالبان سقوط خواهد کرد.
مسوولان محلی در ولایت فراه میگویند که از تمام امکانات برای سرکوب طالبان استفاده شده و در بسیاری از موارد بر طالبان تلفات سنگینی وارد کردهاند. ناصر مهری، سخنگوی والی فراه به روزنامه اطلاعات روز میگوید که نیروهای امنیتی با تمام توان در مقابل طالبان ایستادگی میکنند و نمیگذارند که طالبان در این ولایت پیشروی کنند. وی مدعی است که ارادهی قوی برای از بین بردن و سرکوب طالبان دراین ولایت وجود دارد.