وزیر تحصیلات عالی بار دیگر از طرح لغو امتحان سراسری کانکور و جاگزینی سیستم نمرات سه ساله برای راه یافتن به دانشگاه سخن گفته است. وی که به خاطر پاسخ‌دهی در مورد قبول نشدن بیش از 120 هزار متقاضی کانکور امسال در جلسه‌ی استجواب مجلس نمایندگان فراخوانده شده بود، بار دیگر از طرح لغو کانکور دفاع کرد و گفت که برای جذب دانش‌آموزان بیش‌تر به نهادهای تحصیلات عالی و حل جنجال‌های کانکوری، باید امتحان کانکور سراسری لغو و به جای آن دانش‌آموزان از روی سوابق سه ساله‌‌ی‌شان به دانشگاه‌ها راه پیدا کنند. وزارت تحصیلات عالی سال گذشته نیز این طرح را به شورای وزیران ارائه کرد که در آن زمان انتقاد‌های گسترده‌ای را در رسانه‌ها و افکار عمومی برانگیخت و کابینه نیز آن را رد کرد.
ظرفیت پایین نهادهای آموزش عالی یک چالش جدی است. تفاوت میان میزان فارغان مکاتب و پذیرش نهادهای آموزش عالی و نیمه‌عالی به‌شدت زیاد است. همه ساله فارغان مکاتب و متقاضیان کانکور چندین برابر افزایش می‌یابد، اما ظرفیت نهادهای آموزش عالی و نیمه‌عالی به همان میزانی هست که سال‌های قبل بود. این تفاوت رفته رفته به یک چالش جدی برای دولت افغانستان و نسل جوان تبدیل شده و سبب گسترش نارضایتی در میان مردم شده و به روحیه و انگیزه‌ی بخش عمده‌ی نسل جوان لطمات جدی وارد می‌کند. همه‌ساله لشکر ده‌ها و صدهزار نفری بی‌نتیجه‌های کانکور کم کم به بازار‌های کارگری، بی‌هویتی و بی‌سرنوشتی رها شده و بدین ترتیب، بخش عمده‌ی نسل جوان و سرمایه‌های انسانی کشور تخریب می‌گردد.
وزارت تحصیلات عالی با وجود زمینه‌های گسترده و دریافت کمک‌های چشم‌گیر داخلی و خارجی تا کنون نتوانسته است افزایش قابل ملاحظه‌ای در ظرفیت خود ایجاد کند. هنوز تعداد دانشگاه‌ها و نهادهای آموزش عالی از همان شمار چند‌دهه پیش افزایش نیافته و ساختمان‌ها و شعبه‌های همان عده‌‌ی اندک نهادهای آموزشی در مرکز و ولایات بیش‌تر نشدند. در سال‌های گذشته شاهد ایجاد و اعمار دانشگاه‌های جدید در مرکز و ولایات نبودیم. وزارت تحصیلات عالی به جای این‌که وقت و توان خود را صرف ایجاد دانشگاه‌ها و دانشکده‌های جدید کند، به طول و عرض بوروکراسی بیمار و ناکارآمد خودش پرداخت و هزینه‌هایی را که می‌بایست دانشگاه ساخته می‌شد، به مصارف تجملی وزارت، معاش‌های دالری و پروژه‌های بی‌ثمر صرف کرد. اکنون وزارت تحصیلات عالی برای صدها هزار بی‌نتیجه‌ی کانکور هیچ‌توجیهی جز قبول ناکارآمدی خودش ندارد.
لغو امتحان کانکور به هیچ‌عنوان طرح قابل قبول و منطقی برای لشکر بی‌نتیجه‌های کانکور نیست. کانکور تنها معیار اصولی برای راه‌یابی به دانشگاه‌ها در تمام دنیا است. کانکور تنها آزمون تشخیص توانایی‌ها و استعداد‌های دانش‌آموزان است و بدون آن دانشگاه‌ها هیچ‌معنایی ندارند. باید دانش‌آموزان با عبور از این فیلتر وارد دانشگاه شوند. راه‌حل مشکل لشکر بی‌نتیجه‌های کانکور، لغو امتحان کانکور نیست، بل‌که وزارت تحصیلات عالی باید با ایجاد دانشگاه‌ها و دانشکده‌های جدید و توسعه‌ی دانشگاه‌های موجود ظرفیت خود را بالا ببرد. ضمن این‌که جاگزینی سیستم سوابق سه ساله به جای امتحان کانکور، باعث بی‌عدالتی در کشور می‌شود. میزان توانایی و استعداد دانش‌آموزان به هیچ‌عنوان با هم برابر نیست و دانش‌آموزان بسیاری هستند که در طول سه سال مکتب به دلایل مختلف دارای درصدی نمرات پایین اند، اما شایستگی و توانایی‌‌شان به مراتب بالاتر از دانش‌آموزان با درصدی نمرات سه ساله‌ی بلند است. از این‌رو، اگر معیار صرفا سوابق سه ساله‌ی دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه‌ها در نظر گرفته شود، بیش‌تر دانش‌آموزان با استفاده از روابط درون مکتب و موقف خانوادگی از نمرات بلند برخوردار می‌شوند، بدون این‌که شایستگی واقعی آن را داشته باشند. در جامعه‌ای که روابط بر ضوابط غلبه یافته و تعلقات قومی و خانوادگی در سراپای نهادهای رسمی ریشه دوانده، این سیستم زمینه‌های فساد، خویش‌خوری و تقلب را پهن کرده و در نظام آموزشی کشور تعلقات و روابط را جاگزین تخصص و شایستگی می‌کند. بنابراین، بایست نمایندگان مجلس، سیاسیون، رسانه‌ها و تمام مردم افغانستان در برابر این طرح خطرناک بایستند و اجازه ندهند که نظام آموزشی کشور به منجلاب فساد و خویش‌خوری سقوط کند.