پس از حملهی گسترده و بیپشینهی گروه طالبان بر ولسوالیهای جاغوری و مالستان ولایت غزنی در ماه عقرب سال گذشته، براساس فرمان رییسجمهور، حکومت وعده داد که صدها ارتش محلی را آموزش داده و برای دفاع از این دو ولسوالی، به آنجا اعزام میکند. اما نزدیک به هشت ماه میشود که این نیروها در این دو ولسوالی اعزام نشده و تا هنوز پاسگاهها و قرارگاههای آنان نیز ایجاد نشده است. همچنان این نیروها در مدت این هشت ماه، حدود چهار ماه را بیکار و بیسرنوشت در کابل، پکتیا و غزنی سپری کردهاند و بیشتر آنان از مدت نزدیک به دوونیم ماه میشود که در PRT غزنی منتظر انتقال به این دو ولسوالیاند.
وزارت دفاع ملی میگوید که نیروهای ارتش محلی به این دو ولسوالی اعزام شده و نیروهای بیشتر براساس برنامه، تجهیز و به این دو ولسوالی اعزام میشوند. اما سربازان ارتش محلی که با اطلاعات روز صحبت کردهاند، از ماهها بیسرنوشتیشان، معاش و سلاحهای فرسوده و کهنه و تجهیزاتشان شاکیاند و حکومت را به بیتوجهی متهم میکنند. آنان هشدار میدهند در صورتیکه وضعیت فعلی ادامه یابد و آنان هرچه زودتر تجهیز و به مکانهای مورد نظر اعزام نشوند، ارتش محلی را ترک خواهند گفت.

حملهی بیسابقه جنگجویان طالبان بر ولسوالی جاغوری در ۱۵ عقرب و حمله بر ولسوالی مالستان در ۱۹ عقرب سال گذشته صورت گرفت. پس از شکست طالبان و پاکسازی این دو ولسوالی، در اخیر همان ماه جلب و جذب در ارتش محلی آغاز و انتقال نخستین گروه برای آموزش نظامی در کابل، در چهارم قوس آغاز و تا ۲۹ قوس تمامی آنها به کابل منتقل شدند. برای تأمین امنیت ولسوالی جاغوری، در کنار افزایش نیروهای ارتش، پولس و امنیت ملی، حدود ۲۵۰ نیروی ارتش محلی و برای ولسوالی مالستان حدود ۱۳۰ تن در نظر گرفته شده بود. در حال حاضر تمام نیروهای ارتش محلی ولسوالی جاغوری که آموزش دیدهاند ۲۱۶ تن و از ولسوالی مالستان ۱۰۸ تناند.
ماهها بیسرنوشتی در کابل، پکتیا و غزنی
سربازان و بریدملان ارتش محلی ولسوالیهای جاغوری و مالستان که با اطلاعات روز صحبت کردهاند، میگویند که مسئولان هنگام ثبتنام برای ارتش محلی این دو ولسوالی، وعده داده بودند که بعد از یک ماه الی ۴۰ روز آموزش نظامی، تجهیز و به مناطق آسیبپذیر این دو ولسوالی اعزام میشوند، اما هفتونیم ماه میشود که آنان به منطقه اعزام نشده و ماهها در کابل، پکتیا و غزنی بلاتکلیف ماندهاند.
اکبری، یکی از بریدملان ارتش محلی جاغوری میگوید که نیروهای ارتش محلی این دو ولسوالی پس از منتقلشدن به کابل، حدود یک ماه را در مرکز جلب و جذب ارتش بلاتکلیف ماندند. پس از آن سه ماه در کابل و یک ماه در قول اردوی تندر در پکتیا آموزش نظامی دیدند. به گفتهی او، بعد از آن حدود یک ماه در قول اردوی تندر و نزدیک به دو ماه در لیوای ارتش و PRT در غزنی بلاتکلیفاند و انتظار اعزام به جاغوری و مالستان را میکشند.
اکبری که در جمع بریدملان است و یک ماه بیشتر از سربازان آموزش دیده، میگوید: «معاش ماه تا هنوز حواله نشده. تعیین بست ما مشخص نشده. ما بلاتکلیفایم. جای بودوباش ما بسیار خراب است. وضعیت بهداشتی خراب است. آب صحی آشامیدنی نداریم. تشنابهای صحی وجود ندارد.»
عیسا قاسمی، سرباز ارتش محلی مربوط جاغوری که به گفتهی خودش دوونیم ماه میشود در غزنی منتظر اعزام به جاغوری است، به اطلاعات روز میگوید که نیروهای ارتش محلی از بلاتکلیفی خسته شدهاند و اگر بهزودی به پاسگاههایشان اعزام نشوند، اغلب آنها وظیفه را ترک خواهند کرد. او میافزاید که مسئولان هنگام ثبتنام گفتند که پس از یک ماه الی ۴۰ روز آموزش، دوباره در مناطقشان اعزام خواهند شد، اما نزدیک به هشت ماه میشود که سرنوشت آنان معلوم نیست.
عیسا و ۵۰ تن از همقطارانش که از ساعت ۱۲ الی پنج بعد از ظهر روز سهشنبه، در میدان هوایی انتظار انتقال به جاغوری را کشیدند و در نهایت منتقل نشدند، سهشنبهشب را به رسم اعتراض در میدان هوایی PRT غزنی خوابیند. او از وضعیت بهداشت، غذا و امکانات رفاهی شکایت دارند و میگوید که سربازان حتا تشناب ندارند.
در حدود ۲۰ روز پسین، تنها ۵۶ تن از سربازان ارتش محلی به جاغوری منتقل شدهاند. ۳۱ تن که سه هفته پیش منتقل شدهبودند در پاسگاهها مستقر نشدهاند، بلکه در مقر ولسوالی در یک اتاق سهدرسه انتظار میکشند که پاسگاهها ایجاد و آنان به محل وظیفهیشان مستقر شوند.
بومان علی، بریدمل ارتش محلی ولسوالی مالستان در صحبت با اطلاعات روز وضعیت ارتش محلی مربوط این ولسوالی را بدتر از ارتش محلی جاغوری توصیف میکند و میگوید مشخص نیست که چه وقت پاسگاهها ایجاد و سربازان به ولسوالیشان اعزام خواهند شد: «تا کنون سربازان مالستان در PRT غزنی بهسر میبرند.»
این سربازان از حکومت و وزارت دفاع میخواهند که هرچه زودتر نیروهای ارتش محلی را تجهیز و به جاغوری و مالستان اعزام کنند. اکبری میگوید که اگر وضعیت چنین ادامه یابد، ارتش محلی جاغوری منحل خواهد شد، چون سربازان از بیسرنوشتی خستهاند و وظیفه را ترک خواهند کرد.
اما فواد امان، معاون سخنگوی وزارت دفاع به اطلاعات روز میگوید که در مرحلهی نخست، ۱۳۳ تن از سربازان ارتش محلی به جاغوری و مالستان اعزام شدهاند، این روند ادامه دارد و به زودی نیروهای بیشتر براساس برنامه در این دو ولسوالی مستقر خواهند شد. سخنان آقای امان نشان میدهد که وزارت دفاع از وضعیت و شمار سربازان اعزام شده، اطلاع دقیق ندارد.
ایمل مومند، معاون ارتباطات استراتژیک و امور عامه قول اردوی ۲۰۳ تندر در گفتوگو با اطلاعات روز مشکلات پیشآمده را ناشی از وضعیتی عمومی در کشور میداند و وعده میدهد که بهزودی مشکلات برطرف و این نیروها همانند ارتش ملی تجهیز و به ولسوالیهای جاغوری و مالستان اعزام خواهند شد.
معاش کمتر از ارتش ملی، سلاحهای کهنه و تجهیزات ناکافی
سربازان ارتش محلی میگویند که در آغاز جلب و جذب نیرو برای این دو ولسوالی، مسئولان میگفتند که امکانات، تجهیزات و معاش ارتش محلی با ارتش ملی هیچ تفاوتی ندارد و تفات صرف در نام است، اما اکنون آنان معاش کمتر از ارتش ملی دریافت میکنند و سلاح و مهمات ناچیز در اختیار دارند.
اکبری و ۳۰ بریدمل دیگر که از ماه حوت تا کنون معاش دریافت نکردهاند، میگوید: «تمام سلاحهای کهنه و فرسوده که از تولی چهار ولسوالی مقر تنقیص شده بود، برای این نیروها توزیع شده است. اکثر سلاحها قابل استفاده نیست. اردوی محلی جاغوری فقط به نام است. هیچگونه سلاح ثقیله نداریم؛ نه دهشکه داریم، نه هاوان، نه بمبافگن و نه نارنجک. چند میل سلاح M40 و M49 داریم که خراب و قابل استفاده نیست. درحالیکه به ما گفته شده بود که از لحاظ معاش، امکانات و تجهیزات هیچ فرقی میان اردوی محلی و اردوی ملی نیست.»
عیسا قاسمی میگوید که سلاحهای توزیعشده به نیروهای ارتش محلی ولسوالی جاغوری کهنه و فرسوده است و برخی سلاحها حتا قابل استفاده نیست. به گفتهی او، این نیروها همانند ارتش ملی تجهیزات و سلاح سنگین ندارند.
برای این سربازان در مدت چهار ماه آموزش نظامی، ماههانه هفتهزار و ۴۵۰ افغانی معاش پرداخت شده و در مدت دو ماه بعد از آموزش هر ماه ۱۱ هزار افغانی. بریدملان نیز در مدت آموزش ماهانه هفتهزار و ۴۵۰ افغانی معاش دریافت کردهاند، اما از ماه حوت به بعد معاش آنان پرداخت نشده است.
ایمل مومند میگوید این نیروها همانند ارتش ملی تجهیز میشوند و معاششان نیز برابر به ارتش ملی پرداخت خواهد شد. او مشکلات پرداختنشدن معاش به برخی از این نیروها را کار روی ایجاد و تنظیم سیستم میداند.
وزارت دفاع ملی در سال ۱۳۹۶ طرح جدید روی دست گرفت که براساس آن، ۳۶ هزار سرباز زیر نام «اردوی منطقهای» جذب خواهند شد. این نیروها از ولسوالیهایی که در آن سکونت دارند استخدام میشوند و در همان ولسوالیها وظیفه اجرا خواهند کرد.
وزارت دفاع اکنون میگوید که تا کنون ۵۶ تولی شامل چهارهزار و ۱۰۱ نفر نیروهای ارتش محلی ایجاد شده است و این نیروها مرحله به مرحله براساس برنامه آموزش میبینند و تجهیز میشوند و سپس به ولسوالیهایشان اعزام میشوند.