خبر استعفای معصوم استانکزی روز پنج‌شنبه رسانه‌ای شد. رییس‌جمهور در پی کشته‌شدن چهار عضو یک خانواده در جلال‌آباد توسط نیروهای امنیت ملی، در یک نشست اعلام کرد که استعفای آقای استانکزی را منظور کرده است. اما منابع در ارگ به روزنامه اطلاعات روز می‌گویند آقای غنی استعفای رییس امنیت ملی را خواسته بود؛ در این صورت، این به‌معنای برکناری آقای استانکزی است.
معصوم استانکزی حدود چهار سال نهاد امنیت ملی افغانستان را مدیریت کرد و اکنون که آقای استانکزی کنار می‌رود، افغانستان روزهای دشواری را در زمینه‌ی امنیت می‌گذراند. در کم‌تر از یک ماه گذشته کابل چندین حمله‌ی مرگ‌بار انفجاری را شاهد بود. آقای استانکزی در طول دوران کاری، ناکامی‌های زیادی در پرونده‌ی خود دارد. از این‌رو، او بسیار وقت پیش باید از رأس دستگاه امنیت ملی کنار می‌رفت. تردیدی وجود ندارد که خطای امنیت ملی در جلال‌آباد، بیش‌تر از یک خطای امنیتی ساده بود؛ اما این نخستین‌بار نبود که در دوران مسئولیت آقای استانکزی در ریاست امنیت ملی، چنین فاجعه‌ای رخ میداد. افغانستان شاهد کشتارهای خون‌بارتر از این بود: حمله بر تظاهرات دوم اسد، حملات انتحاری بر واحد محافظت از رجال برجسته، حمله‌ی خون‌بار چهارراهی زنبق، حمله‌ی خونین در یک مراسم عروسی در کابل و ده‌ها فاجعه‌ی دیگر. از طرف دیگر با هیچ توجیهی آقای استانکزی نمی‌تواند این ناکامی‌ها را انکار کند. تمام این رویدادها و رویدادهای مشابه دیگر به‌دلیل ضعف استخباراتی و معلوماتی رخ داده است. عمق هر کدام از این فاحعه‌ها به قدری زیاد بود که آقای استانکزی می‌بایست به‌دلیل وجدان کاری، در اولین فاجعه کنار می‌رفت؛ اما متأسفانه نه‌تنها که آقای استانکزی این کار را نکرد که حتا از یک پاسخ ساده به مردم امتناع کرد.
در ناکامی‌های رییس پیشین امنیت ملی، محمداشرف غنی به‌عنوان رییس‌جمهور و سرقومندان اعلا نیز مسئول است. رییس‌جمهور باید خیلی وقت پیش به خواست مردم مبنی بر برکناری معصوم استانکزی پاسخ میداد. پس از هر حمله مردم انگشت اتهام را به‌سوی رییس امنیت ملی حکومت اشرف غنی نشانه رفتند و خواهان برکناری او شدند. به عبارت دیگر، پس از هر حمله در نقاط مختلف کشور و ناکامی در جلوگیری از آن، آقای استانکزی تحت فشار شدید برای استعفا قرار داشت، اما آقای غنی هیچ‌گاهی این خواست‌ها نشنید و ناکامی آقای استانکزی را نپذیرفت و اجازه داد فاجعه پشت فاجعه رخ دهد. آقای استانکزی به‌رغم انتقادهای فراوان و اتهام‌های زیاد و با وجود تغییرات گسترده در سایر دستگاه‌های امنیتی، در طول چهار سال پابرجا ماند. رییس‌جمهور غنی در آخرین گفت‌وگوی خود در تلویزیون طلوع‌نیوز در پاسخ مجری برنامه که از او در مورد ناکامی رییس امنیت ملی حکومتش پرسید، پاسخ نومیدکننده داد. آقای غنی گفت که کار آقای استانکزی مورد قبول دوستان خارجی ما بود. پیامی را که رییس‌جمهور هم به‌مناسبت کناررفتن آقای استانکزی داده، نیز تأمل‌برانگیز است. غنی در صفحه‌ی توییترش نوشته است: «به‌عنوان یک دولت مسئول، تلفات غیرنظامیان برای ما قابل تحمل نیست. متاسفانه استعفای رییس امنیت ملی، آقای استانکزی را که در بخش‌های دیگر کارش موفق بود، پذیرفتم.» اما رییس‌جمهور فراموش کرده، کار آقای استانکزی اصلا مورد قبول مردم افغانستان در طول چهار سال کار او نبود و در این مدت غیرنظامیان زیادی به‌دلیل کم‌کاری او و دیگر مسئولین امنیتی در کشور قربانی شدند.
از همان آغاز، آمدن آقای استانکزی در امنیت ملی اشتباه بود. روشن است که این گزینش سیاسی و تیمی صورت گرفت، وگرنه منطقی وجود ندارد کسی که تجربه‌ی کارهای استخباراتی-امنیتی ندارد، در رأس یک اداره‌ی کاملا تخصصی و استراتژیک قرار گیرد. مدت زمانی که آقای استانکزی در وزارت دفاع بود، هیچ دست‌آوردی جز ناکامی نداشت. امنیت ملی یک اداره‌ی تخصصی است و کسی می‌تواند این دستگاه را درست مدیریت کند که با پیچیدگی کار آشنا باشد.
اکنون در هر دو صورت چه آقای استانکزی استعفا کرده باشد یا برکنار شده باشد، این به تنهایی کافی نیست. از آقای استانکزی باید خواسته شود که پاسخ تمام این ناکامی‌ها را به مردم افغانستان بدهد. اتهامات ریز و درشت که بر او وارد است، باید روشن شود. این کم‌ترین کاری است که رییس‌جمهور در حق آسیب‌دید‌گان و قربانیان کم‌کاری آقای استانکزی می‌تواند انجام دهد. به‌هر صورت رفتن یا برکناری آقای استانکزی، هرچند دیرهنگام، اما اقدام درستی است. اکنون که شرایط امنیتی به‌دلیل انتخابات و گفت‌وگوهای صلح آسیب‌پذیرتر از هر زمان دیگری است، حکومت با گماشتن فرد مهم و آگاه در رأس اداره‌ی امنیت ملی کشور و فارغ از هر نوع ملاحظه‌ی سیاسی-تباری و تیمی مسئولیت خود را باید به‌درستی انجام دهد.