در ولایتهای کابل و پروان روز گذشته چند حملهی مرگبار انفجاری صورت گرفت. در حملهی انفجاری پروان 26 نفر کشته و بیش از 40 تن دیگر زخمی شدند. حملهی انتحاری کابل نیز 22 کشته و 38 زخمی برجا گذاشت. طالبان مسئولیت این حملات را بر دوش گرفتند. چند روزی میشد که آرامش نسبی در کابل حکمفرما بود. اما به دو دلیل امکان افزایش ناامنیها در روزهای پیشرو محتمل است: یکی، تا کمتر از دو هفتهی دیگر، قرار است انتخابات ریاستجمهوری افغانستان برگزار شود. طالبان مخالفت شدید خود را با انتخابات اعلام کرده و این روند را تهدید به ناامنی کرده است. از طرف دیگر، توقف مذاکرات امریکا با طالبان، بیش از هر زمان دیگر این گروه را سرخورده کرده است. بدون شک گروه طالبان در تلاش است این شکست سیاسی را با افزایش ناامنیها، تا حدی جبران کند. از همینرو لازم است که نهادهای امنیتی باید بیش از هر زمان دیگری متوجه باشند که دشمن نباید در روزهای حساس پیشرو موفق شود که دامنهی خشونتآفرینی خود را در داخل شهرها بکشاند و همچنین از حضور مردم در پای صندوقهای رأی جلوگیری کند.
پس از شکست مذاکرات واشنگتن با طالبان حملات نیروهای امنتیی و حمایت قاطع بر مواضع طالبان شدت یافته است. وزارت دفاع اعلام کرده است که حملات تهاجمی ارتش 35 درصد افزایش یافته است. از زمانی که گفتوگوهای صلح بهدلیل خشونتورزی طالبان، از سوی رییسجمهور امریکا متوقف شد، حملات هوایی و زمینی بر علیه طالبان تشدید شده است. رییسجمهور کشور نیز روز جمعه اعلام کرد که در ظرف یک هفته، حدود هزار جنگجوی طالب کشته شدهاند. در نشست روز دوشنبه والیان حوزهی غرب کشور نیز اعلام شد که در 20 روز گذشته، نزدیک به 800 طالب در ولایتهای غربی کشور کشته شدهاند. معنای روشن این اتفاقها این است که طالبان در میدان جنگ روزهای سختی را پشت سر میگذارند. از اینرو گروه طالبان بهدلیل که هم ثابت کند قدرت جنگی دارد و هم بهدلیل که انتخابات را به چالش امنیتی مواجه کند، بدون شک دامنهی جنگ و ناامنی را میخواهد به داخل شهرها بکشاند.
گروههای تروریستی و مخالفان دولت، عمدتا طالبان در چند سال گذشته، در جنگهایشان تغییر ماهیت دادهاند. به این معنا که دامنهی جنگ را به داخل شهرها کشاندهاند. روشن است که این تغییر، ماهیت و تاکتیکهای جنگی را پیچیده کرده است. به همین دلیل دستکم در زمان حکومت وحدت ملی هم تلفات بسیار سنگینی به غیرنظامیان وارد شده است. سال گذشته در کشور بیشتر از سههزار نفر کشته و بیشتر از هشتهزار نفر زخمی شدند. ۶۸ درصد این قربانیان مرد، ۸ درصد آنها زن و ۲۱ درصدشان کودکان بودند. بخش زیادی از این تلفات غیرنظامیان در نتیجهی حملههای انفجاری در داخل شهرها بوده است.
گروه طالبان بدون شک برای به چالشکشیدن انتخابات، بیش از پیش دامنهی ناامنیها را در داخل شهرها خواهد کشاند. طالبان قبلا هم به این حربه متوسل شدهاند. متاسفانه در سالهای گذشته یکی از عواملی که مخالفان و گروههای تروریستی موفق شدهاند دامنهی جنگشان را در داخل شهرها بکشانند، ضعف مدیریت و ناکارآمدی دستگاه استخباراتی در نهادهای امنیتی بوده است. به همین دلیل گروه طالبان نباید برای برهمزدن امنیت انتخابات و برای کشاندن دامنهی ناامنیها در داخل شهرها دست باز داشته باشند. دولت چند روز پیش اعلام کرد که تا 10 روز دیگر، یعنی روزهای نزدیک به انتخابات امنیت کشور بهبود خواهد یافت. این خبری خوبی است، اما به معنای پایان نگرانیها از تشدید ناامنیها نیست. بهویژه خشونتهای از نوع حملههای انتحاری در در درون شهرها. بنابراین، همانگونه نیروهای امنیتی موفق شدهاند ابتکار عمل در میدان جنگ را از طالبان بگیرند، نهادهای امنیتی باید ابتکار عمل از طالبان را در حملههای انفجاری و درون شهری نیز بگیرند.
نظر ما این است که بهدلیل مشکلات فزایندهی که وجود دارد، کوچکترین ناامنی، بهویژه در شهرها بر روان مردم تاثیرات بسیار عمیقی دارد. اگر طالبان موفق شوند ولو حملات پراکندهی انفجاری در کابل و شماری دیگر از شهرها انجام دهند، بدون شک برای انتخابات یک چالش جدی و قابل نگرانی خواهد بود.