شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) می‌گوید حدود 100 مشترک این شرکت را که هر کدام بیش از یک میلیون افغانی از پول صرفیه برق بدهکارند، به دادستانی معرفی کرده است.
امان غالب، رییس اجرایی شرکت برشنا، امروز (سه‌شنبه، 2 میزان) در یک کنفرانس خبری گفت که پیش‌تر از این شرکت برشنا تفاهم‌نامه‌ای با دادستانی کل کشور امضا کرد بود که بر مبنای آن افرادی که بیش از یک میلیون افغانی از پول برق بدهکارند به دادستانی معرفی می‌شوند.
رییس اجرایی شرکت برشنا بی‌آن‌که نامی از این زورمندان ببرد، گفت این افراد شامل فرماندهان جهادی، فرماندهان پیشین پولیس، وکلای پیشین پارلمان و شماری از مقام‌های حکومتی می‌شوند.
در چهار سال گذشته 500 هزار مشترک به مشترکین برشنا اضافه شده است
رییس اجرایی شرکت برشنا می‌گوید که در پنج سال گذشته شمار مشترکین این شرکت از 1.5 میلیون به 1.6 میلیون افزایش یافته است: «حدود 500 هزار مشترک جدید به شبکه ملی برق وصل شده‌اند.»
به گفته‌ی آقای غالب، این افزایش در پی وصل‌شدن ولایت‌های پکتیا، خوست، بادغیس، غزنی و میدان وردک به شبکه‌ی ملی برق، انجام شده است.
براساس اطلاعات شرکت برشنا در حال حاظر کار روی وصل سه ولایت به شبکه‌ی برق جریان دارد که تا حدود دو سال دیگر تکمیل شود و پنج ولایت هنوز به شبکه‌ی برق وصل نشده است.
قرارداد جدید برق با ازبکستان با معیارهای بین‌المللی برابر است
شرکت برق‌رسانی افغانستان می‌گوید که قرارداد جدید 10 ساله‌ی انرژی برق با ازبکستان نسبت به قراردادهای که افغانستان با سایر کشورها دارد، مطمیین‌تر و بهتر است.
ازبکستان از سال 2002 میلادی به این‌سو به‌طور منظم به افغانستان برق صادر می‌کند. پیش از این هر سال یک بار قرارداد تمدید می‌شد.
امان‌الله غالب، رییس اجرایی شرکت برشنا نرخ ثابت و طولانی‌بودن زمان آن را از موارد مثبت می‌خواند که به این قرارداد نسبت به دیگر قراردادها برتری می‌دهد.
بر بنیاد این قرارداد، سالانه ازبکستان، 600 میگاوات (شش میلیارد کیلووات ساعت برق) به افغانستان می‌دهد و افغانستان در ازای هر کیلووات برق پنج سنت به ازبکستان پرداخت می‌کند.
آقای غالب دلیل این‌که چرا قرارداد برای 10 سال امضا شده است، چنین توضیح می‌دهد: «در دو سال گذشته سعی کردیم که همسایه‌ها را مطمیین کنیم که سرمایه‌گذری در افغانستان سود درازمدت دارد و آنان می‌توانند از طریق افغانستان به کشورهای دیگر برق صادر کنند و افغانستان چهارراه انرژی منطقه شود، از همین رو این قرارداد برای 10 سال امضا شد.»
همواره یکی از نگرانی‌ها در افغانستان این بوده که کلید برق در اختیار همسایه‌ها است و اگر آنان بخواهند، می‌توانند برق را در هر زمانی قطع کنند، اما آقای غالب می‌گوید که با امضای قرارداد جدید با ازبکستان این نگرانی رفع می‌شود، زیرا این قرارداد با معیارهای بین‌المللی عقد شده است و ازبکستان اگر اقدام به قطع برق هم کند، جریمه می‌شود.
به اعتقاد آقای غالب عیب قراردادهای انرژی که افغانستان با سایر کشورها مثل ترکمنستان و ایران دارد، این است که آنان اگر بخواهند هر سال نرخ را افزایش می‌دهد، طوری که پارسال ترکمنستان قیمت را از دو سِنت به چهار سِنت افزایش داد: «این قراردادها با معیارهای بین‌المللی عقد نشده است. سال گذشته که پول برق دیرتر به ترکمنستان پرداخت شد، این کشور بخشی از برق هرات را قطع کرد.»
از سویی هم به گفته‌ی آقای غالب مزیت دیگر این قرارداد این است که نرخ آن ثابت و ولتاژ آن یکسان است، به این معنی که همان ولتاژی که ازبیک‌ها در داخل کشورشان استفاده می‌کنند، به افغانستان هم می‌رسد.
به گفته‌ی آقای غالب، افغانستان برای این که به چهارراه انرژی منطقه مبدل شود، نیاز مبرم داشت که سیستم انرژی خود را با سیستم انرژی کشورهای همسایه هماهنگ کند و قرارداد جدید انرژی با ازبکستان بخشی از این سیستم را تکمیل می‌کند.
استدلال آقای غالب برای این‌که قرارداد جدید انرژی با ازبکستان بخشی از این سیستم را تکمیل می‌کند، این است که افغانستان بیش از دو پروژه ترانزیتی برق که تاپی و کاسا 1000 است، دیگر هیچ پروژه ترانزیتی ندارد، بنابراین اگر قرار باشد افغانستان در آینده به کشورهای همسایه برق صادر کند، از طریق شبکه ملی برق داخلی افغانستان انجام خواهد شد: «ایجاد این سیستم بخش خصوصی را در آینده قادر به این خواهد ساخت که در خرید و فروش برق در منطقه سهیم شوند.»
در همین حال آقای غالب از صادارت برق به پاکستان خبر می‌دهد. به گفته‌ی او قرار است از چهار بخش جنوب‌شرق کشور، به پاکستان برق صادر شود: «این مورد با طرف پاکستانی در میان گذاشته شده است و منتظر امضای توافق‌نامه هستیم.»
آقای غالب در حالی از صدور برق به پاکستان خبر می‌دهد که افغانستان حدود 80 درصد انرژی برق خود را از کشورهای تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران تأمین می‌کند و هم‌اکنون حتا پایتخت‌نشینان به برق 24 ساعته دسترسی ندارد و این مشکل در زمستان بیش‌تر می‌شود.
آن‌طور که رییس اجرایی شرکت برشنا می‌گوید، پایتخت‌نشینان در زمستان امسال نیز با کمبود برق مواجه خواهند بود، اما کم‌تر از سال قبل: «تعهد ما به شهروندان کشور این است که در زمستان امسال نسبت به سال گذشته برق‌رسانی خوب‌تر و مطمیین‌تر خواهد بود.»
«در پنج سال گذشته بخش خصوصی 400 میلیون دالر روی انرژی سرمایه‌گذاری کرده است»
رییس اجرایی شرکت برشنا می‌گوید که در پنج سال گذشته بخش خصوصی روی تولید انرژی برق گازی، آفتابی و بادی 400 میلیون دالر سرمایه‌گذاری کرده است. این پروژه‌ها شامل سه پروژه‌ی برق آفتابی در قندهار، پروژه برق گازی در شمال و پروژه برق بادی بند کجکی می‌شود. به گفته‌ی آقای غالب پروژه‌ی برق گازی که با بنیاد بیات و غضنفر گروپ امضا شده بود، به‌زودی به بهره‌برداری سپرده خواهد شد و دو پروژه‌ی دیگر تا دو سال آینده تکمیل می‌شود.
آقای غالب در حالی دست‌آوردهای پنج سال گذشته‌ی شرکت برشنا را شرح می‌دهد که وزارت خارجه امریکا پیش‌تر اعلام کرده بود که 100 میلیون دالر از کمک ایالات متحده‌ی امریکا را که به بخش انرژی افغانستان اختصاص داده شده بود برگشت می‌دهد.
وزارت مالیه در واکنش به برگشت این پول امروز اعلام کرد که حکومت افغانستان این پول را به‌خاطر برخی تأخیرها و ظرفیت پایین در بخش مدیریت قبلی شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) از دست داده است.
امان‌الله غالب رییس اجرایی شرکت برشنا اما می‌گوید که برگشت این پول روی پروژه‌های که در حال اجرا است هیچ تأثیری ندارد؛ زیرا این پول به هیچ پروژه‌ای اختصاص نیافته بود.