بهتازگی (دوشنبه، 23 جدی) اداره مستقل ارگانهای محلی از وقوع سیلاب در ولایتهای فراه، هرات، نیمروز، ارزگان، هلمند و قندهار هشدار داد و گفت که «هشدار درجه یک» از وقوع سیلاب در این ولایتها وجود دارد. همچنان ریاست هواشناسی کشور روز جمعه، 20 جدی از احتمال بارش برف و باران شدید در ۱۴ ولایت در جریان پنج روز آینده خبر داده بود.
پس از برفباریها شدید، سردی شدید هوا و وقوع سیلاب در دو روز اخیر در برخی از ولایتها بیش از 20 تن جان داده و بیش از 35 تن دیگر زخمی شدهاند.
نمایندگان مجلس در نشست عمومی روز دوشنبه پارلمان از وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث خواستند که بهصورت فوری به آسیبدیدگان بارش برف و باران در ولایتها کمکرسانی کند.
رویدادهای اخیر و خواست مجلس نمایندگان از وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث در حالیست که این وزارت از کمبود تشکیلات و نیروی انسانی برای کمکرسانی به آسیبدیدگان رویدادهای طبیعی در کشور شکایت میکند. هرچند این وزارت در هر ولایت تنها سه کارمند دارد، اما میگوید که برای کمکرسانی به آسیبدیدگان برفباریهای اخیر آمادگی دارد و به آسیبدیدگان کمکرسانی کرده است.
احمد خان نافع، رییس مرکز حالات اضطرار وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث در صحبت با اطلاعات روز میگوید که در روزهای 22 و 23 جدی 10 ولایت شاهد حوادث ناشی از بارش برف و باران بوده که در هفت ولایت تلفات انسانی در پی داشته است. آقای نافع میافزاید که در ولایتهای، زابل، هلمند، غزنی، بدخشان، هرات، قندهار و ارزگان در مجموع 24 تن بر اثر بارش شدید برف، سردی هوا و جاری شدن سیلاب جان باخته، 39 نفر دیگر زخمی و 10 منزل مسکونی تخریب شده است.
براساس خبرهای منتشرشده در رسانهها، روز یکشنبه، 22 جدی شش عضو یک خانواده در پی فروریختن سقف خانهیشان در هرات کشته شدند. در این روز بر اثر جاریشدن سیلاب در ولسوالی کجکی ولایت هلمند سه نفر جان باخته و 9 نفر دیگر زخمی شدند. همچنان در آن روز هشت نفر بر اثر فروریختن سقف خانههایشان در ولایت قندهار جان باختند. در این روز همچنان هشت راننده در مسیر شاهراه کابل- قندهار در ولایت زابل از سردی هوا جان باختند.
احمد خان نافع میگوید که در حال حاضر بر اثر برف باری شدید شاهراه سالنگ، راههای برخی ولسوالیهای بدخشان، بامیان، دایکندی و غور بر روی رفتوآمد مسدود است: «سالنگها از پنج عصر روز یکشنبه تا کنون (عصر روز دوشنبه) مسدود است. دلیل مسدودیت نیز احتمال برفکوچ است. بهخاطر پیشگیری از فاجعه احتمالی انسانی راه مسدد است. پاککاری بهشدت جریان دارد. انشاالله اگر خطری نباشد، راه باز میشود.»
مسدودشدن راهها در غور و بادغیس
مقامهای محلی غور به گزارشگر روزنامهی اطلاعات روز در غرب کشور گفتهاند که برفباریهای اخیر باعث مسدود شدن راههای مواصلاتی ولسوالیهای دولینه، شهرک، تولک، پسابند، ساغر و تیوره این ولایت شده است.
عبدالحی خطیبی، سخنگوی والی غور گفته تلاشها برای بازگشایی مسیرهای مسدودشده در نقاط «بند باین» و «غوک» در ولسوالی شهرک جریان دارد، اما امکانات کافی برای پاکسازی برف وجود ندارد و به همین خاطر، پاکاری این مسیرها زمانبر خواهد بود.
در همین حال مقامهای محلی غور میگویند که جنگجویان گروه طالبان اجازه بازگشایی مسیرهای مسدودشده را نمیدهند. آقای خطیبی میگوید که طالبان نگراناند که با بازگشایی مسیرهای مسدودشده، عملیات پاکسازی نیروهای دولتی در این ولایت راهاندازی شود.
مسدودشدن راههای ارتباطی غور بهدلیل برفباری شدید، باعث بلند رفتن قیمت مواد اولیه در این ولایت نیز شده است. فضلالحق احسان، رییس شورای ولایتی غور به روزنامه اطلاعات روز میگوید که مردم فقیر غور توانایی خریداری مواد غذایی و گاز مایع را ندارند و باید قیمت این مواد کاهش یابد.
آقای احسان میافزاید: «قیمت مواد غذایی بلند رفته است. یک کیلو گاز مایع تا 90 افغانی به فروش میرسد. یک کیسه برنج حالا به سه هزار افغانی است و یک هزار بلند رفته است. دیگر موادها هم بلند رفته و اگر راهها باز نشود، قیمت این مواد بیشتر از این بلند میرود.»
از سوی هم مقامهای محلی ولایت بادغیس به گزارشگر اطلاعات روز گفته که بر اثر برفباری شدید و برفکوچ شاهراه هرات- قلعه نو در دره بند سبزک مسدود شده است. اعضای شورای ولایتی بادغیس، از تأخیر در پاککاری برف در مسیر بند سبزک، انتقاد میکنند و میگویند که دهها موتر و مسافر در این بند گیر ماندهاند. نجمالدین برهانی، سخنگوی والی بادغیس به روزنامه اطلاعات روز میگوید که در راستای بازگشایی شاهراه هرات – قلعه نو تلاش میکنند.
وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث آماده کمکرسانی است؟
قرار است مجلس نمایندگان مسئولان وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث را در جلسه بعدی این مجلس برای پاسخگویی در مورد آمادگیها برای کمکرسانی به آسیبدیدگان حوادث اخیر فرا بخواند.
رییس مرکز حالات اضطرار میگوید که وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث یک برنامه عملیاتی منظم در تفاهم با ادارات داخلی مرتبط و مؤسسههای بینالمللی تدوین کرده که در حال اجرا است. در تمام مناطق که احتمال وقوع حوادث پیشبینی شده بود، برنامههای کمکرسانی روی دست گرفته شده و منابع و امکانات نیز برای کمکرسانی موجود است: «در مناطق که حوادث رخ داده، کمکرسانی شده. پاسخگوی بهموقع صورت خواهد گرفت.»
به گفتهی او، اگرچه بودجه سال جدید مالی این وزارت و در کل بودجه سال مالی جدید از سوی پارلمان تصویب نشده، اما منابع احتیاطی سال گذشته این وزارت طی یک هفته گذشته به 24 ولایت کشور منتقل شده است: «فعلا در تمام ولایت افغانستان پول فیزیکی و بودجه اضطراری داریم. مواد غذایی و غیرغذایی تهیه و در گدامها جابهجا شده است. در حالات اضطرار از آن منابع توسط کمیتههای ولایتی استفاده خواهد شد.»
گفته میشود که وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث با کمبود بودجه برای کمکرسانی به آسیبدیدگان رویدادهای طبیعی مواجه است. آقای نافع میگوید که کمبود بودجه تنها مشکل این وزارت نیست، بلکه مشکل کلان فرا راه این وزارت کمبود منابع انسانی و کمبود تشکیلاتی است: «ولایتها که واحدهای دومی این وزارت است، در هر ولایت سه نفر تشکیل داریم. فکر کنید هر ولایت که سه نفر تشکیل داشته باشد، با چالش مواجه نمیباشد. نیاز به تشکلات بیشتر است و این تشکیلات کافی نیست. افزایش تشکیل به رهبری دولت پیشنهاد شده، اگر منظور شود، وضعیت بهتر میشود.»
در حالات اضطرار، در ولایتها کمیتههای ولایتی متشکل از مسئولان 17 نهاد دیگر به ریاست والی تشکیل میشود که وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث را در امر کمکرسانی به آسیبدیدگان رویدادهای طبیعی کمک میشود. مجموع تشکیلات مرکز و ولایات این وزارت حدود 380 نفر است.