ضرورت اقدامات دیپلماتیک در برابر تعرضات موشکی پاکستان

مناطق شرقی افغانستان ماه‌ها است که از سوی نظامیان پاکستان مورد تعرض موشکی قرار می‌گیرند. در طول بیش از یک سال گذشته ولایت‌های کنر، جلال‌آباد و دیگر مناطق مرزی در شرق کشور هدف هزاران توپ قرار گرفته‌اند. تاکنون ده‌ها تن در نتیجه‌ی این یورش‌های مسلحانه کشته و مجروح گردیده و صدها خانه تخریب گردیده‌اند. از دو هفته بدین‌سو این تهاجمات دوباره‌‌ شروع شده و تاکنون شش تن در این رویداد‌ها کشته شده‌اند. دولت افغانستان تاکنون پاسخ عملی رسمی به این تعرضات نداده است. وزیر دفاع کشور که روز گذشته به پارلمان فراخوانده شده بود، از آمادگی‌های ارتش ملی و وزارت دفاع ملی برای پاسخ متقابل به پاکستان خبر داد. بسم‌الله محمدی، وزیر دفاع ملی گفت که در صورت فرمان رییس جمهور، ارتش ملی افغانستان قادر به پاسخ مشابه به پاکستان است. وزارت امور داخله نیز پیش از این از آمادگی پولیس ملی برای دفاع از تمامیت ارضی و پاسخ مشابه محکم به پاکستان خبر داده بود.

دولت افغانستان تاکنون هیچ پاسخ محکم و روشنی به جانب پاکستان نداده است. نه رییس جمهور کرزی حکم پاسخ مشابه نظامی به نیروهای امنیتی افغانستان داده و نه هم راه‌های دیپلماتیک برای حل این مسئله و پاسخ‌ جدی به پاکستان پیموده شده‌اند. سال گذشته با تشدید موشک‌پراکنی‌های پاکستان، هزاران جزوتام اردو و پولیس ملی در نقاط مرزی کشور برای دادن پاسخ مشابه به پاکستان مستقر شدند؛ اما رییس جمهور کرزی هیچ‌گاه اجازه نداد تا نیروهای امنیتی افغانستان پاسخ مشابه به نظامیان پاکستانی بدهند؛ در حالی که سربازان اردو و پولیس ملی توانایی و آمادگی دفاع قاطع از افغانستان و پاسخ درخور به جانب پاکستانی را داشتند. دولت افغانستان به اقدامات یک‌جانبه‌ی سیاسی در کابل اکتفا کرد. حتا اقدامات دیپلماتیک و سیاسی در سطح بین‌الملل نیز برای حل این مشکل و رساندن صدای مردم افغانستان انجام نشدند. تمام کار دولت افغانستان در ارتباط با موشک‌پراکنی‌های پاکستان، احضار سفیر پاکستان به وزارت امور خارجه و رساندن مراتب اعتراض دولت افغانستان به اسلام‌آباد بود و بس. پاسخ نرم حکومت افغانستان به تعرضات مرزی پاکستان، نه تنها نظامیان این کشور را به دست کشیدن از جنگ و تعرض وادار نکرد، بل‌که آن‌ها را به تعرض بیش‌تر و تداوم موشک‌پراکنی‌های بیش‌تر نیز ترغیب کرد. موشک‌پراکنی‌های پاکستان بر مناطق مرزی کشور مصداق روشن تعرض و تجاوز مسلحانه است. تجاوز و تعرض مسلحانه براساس حقوق و قواعد بین‌المللی، جرم پنداشته شده و جامعه‌ی جهانی مکلف به جلوگیری از آن است. با آن‌هم، دولت افغانستان تاکنون حتا به شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان مرجع رسمی حل و فصل اختلافات بین‌المللی مراجعه نکرد. دستگاه دیپلماسی افغانستان در امر حملات راکتی پاکستانی منفعل عمل کرده است. این دستگاه نه دیپلماسی فعال و مؤثری را برای جلوگیری از این تعرضات با اسلام‌آباد انجام داد، نه در سطح بین‌الملل توجه و حمایت جامعه‌ی جهانی را به افغانستان علیه تعرضات موشکی پاکستان به‌دست آورد و نه هم توانست متحدان استراتژیک افغانستان را متقاعد سازد که افغانستان را در برابر تهاجمات گسترده و حملات مسلحانه‌ی خارجی حمایت کنند.

حکومت افغانستان باید به تعرضات مسلحانه‌ی پاکستان پاسخ در‌خورد بدهد. پاس‌داری از منافع ملی و تمامیت ارضی کشور از مسئولیت‌ها و وظایف حکومت است. حکومت باید با در‌ک توانایی‌ها، ضرورت‌ها و شرایط افغانستان، ابزارها و شیوه‌های مؤثری را برای مقابله با این امر در پیش بگیرد. به نظر می‌رسد در حال حاضر مواجهه نظامی با این امر به صلاح کشور نیست. افغانستان در شرایط دشوار و نازکی قرار دارد و نباید توان نظامی و سیاسی خود را صرف مواجهه‌ی نظامی نابرابر با یک قدرت نظامی منطقه کند. به جای آن، باید دیپلماسی فعالی برای جلب حمایت بین‌المللی در این خصوص ایجاد کند. حکومت افغانستان باید رسما به شورای امنیت سازمان ملل متحد و دیگر مراجع قضایی و سیاسی، رسما از تعرضات موشکی پاکستان شکایت کند و خواهان تطبیق و اعمال کیفر قوانین بین‌المللی در این خصوص شود. پاکستان باید از سوی جامعه‌ی بین‌المللی تحت فشار قرار داده شود تا از تعرضات مسلحانه و حملات موشکی بر افغانستان دست بردارد. به نظر می‌رسد این بهترین راه در شرایط کنونی برای مقابله با تهاجمات موشکی پاکستان است.