منبع: فارین پالیسی
نویسنده: کالوم لینچ
برگردان: حمید مهدوی
ایالات متحده‌ی امریکا اندک اندک به عملیات نظامی‌اش در افغانستان پایان می‌دهد و چین و ورسیه، که در وهله‌ی اول فکر نمی‌کردند ایالات متحده در آن‌جا کاری برای انجام دادن داشته باشد، نمی‌خواهند نیروهای امریکایی به یک‌بارگی چراغ را پشت‌سر‌شان خاموش کنند. با توجه به گفته‌های یک دیپلمات ارشد غربی که با رهبران افغانستان تماس دارد، مقام‌های ارشد روسیه و چین، رهبران افغانستان را تشویق کرده‌اند تا موافقت‌نامه‌ی دوجانبه‌ی امنیتی با ایالات متحده را امضا کنند. این موافقت‌نامه، در صورتی که به امضا برسد، به نیروهای امریکایی اجازه می‌دهد تا حداقل نقش کوچکی در آینده‌ی قابل پیش‌بینیِ در افغانستان ایفا کنند.
در عین حال، ویتالی چورکین، فرستاده‌ی ارشد روسیه در سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه [هفته‌ی گذشته] در مقر این سازمان به خبرنگاران گفت که در مورد این‌که طرح خروج کاخ سفید از افغانستان، وضعیت در این کشور را وخیم‌تر خواهد ساخت، نگران است. چورکین با اشاره به این‌که تولید تریاک در افغانستان افزایش یافته و افراط‌گراییِ اسلامی از مرزهای این کشور به آسیای مرکزی تراوش کرده است، ادامه داد که سازمان ملل متحد و دولت‌های غربی باید مشکلات در افغانستان را به حداقل برسانند.
چورکین گفت: «روسیه در مورد این‌که پس از خروج چه اتفاق‌ها رخ خواهند داد، بسیار نگران است. ما از کاری که تا‌کنون نیروهای به رهبری ناتو در افغانستان انجام داده‌اند، انتقاد می‌کنیم. از دیدگاه ما، آن‌ها به صورت واضح قادر به انجام مأموریت خود (سرکوب تروریزم) نبوده‌اند و افغانستان را در شرایطی ترک می‌کنند که با آشفتگی نظامی قابل توجهی دست و پنجه نرم می‌کند». مقام‌های غربی می‌گویند که انتقاد روسیه به صورت آشکارا ریاکارانه است.
دیپلماتی از یکی از کشورهای عضو ناتو گفت: «زمانی که آن‌ها در دهه‌ی 1980 افغانستان را ترک می‌کردند، جدول زمانی خروج آن‌ها این‌گونه بود: «ما فردا افغانستان را ترک می‌کنیم، خدا حافظ». «من آن را دوبرابرِ معیار می‌نامم».
این دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، گفت: «به‌طور معمول، روسیه در مورد هرچیز، از تلفات ملکی گرفته تا شکست در امر مبارزه با بازار پر‌رونق مواد مخدر در افغانستان، بازیِ «ترساندنِ ناتو را بازی کرده است»». هرچند روسیه بی‌سروصدا بخشی از عملیات غربی‌ها، مانند تصویب اجازه‌ی مأموریت نظامی و کمک به حمل‌و‌نقل مواد ناتو در افغانستان، را حمایت کرده است. مسکو حتا از اعتراض دیرینه‌ی خود مبنی بر دادن امتیازات به طالبان دست کشید و طرح‌های مورد حمایت امریکا در شورای امنیت سازمان ملل، مبنی بر لغو ممنوعیت سفر ملیشه‌های پیشین طالبان و آزادی دارایی‌های آن‌ها در صورتی که از دولت افغانستان حمایت کنند را تصویب کرد. این مقام گفت: «بزرگ‌ترین منفعت روسیه، ثبات است». «هرچند این کار آسان نبوده است؛ اما آن‌ها همیشه در نهایت امر وقتی درک کرده‌اند که داشتن ما بهتر از نداشتن ما‌ست، با ما به توافق رسیده‌اند. آن‌ها علاقه‌ی زیادی به داشتن امنیت دارند».
این بحث‌ها کمتر از دو هفته بعد از سخنرانی اوباما در میدان هوایی بگرام در افغانستان مطرح شدند، سخنرانی‌ای که در آن اوباما اعلان کرد که ایالات متحده مأموریتِ تجهیز و آموزش نیروهای امنیتی افغانستان و ادامه‌ی جنگ علیه شبکه‌ی تروریستی القاعده را محدود خواهد ساخت. اگر حکومت جدید افغانستان قبل از پایان مأموریت رسمی ایالات متحده در اواخر سال جاری، موافقت‌نامه‌ی دوجانبه‌ی امنیتی را امضا کند، کاخ سفید کمتر از 10 هزار نیروی این کشور را در افغانستان نگه خواهد داشت. اسکات اسمیت، یک مقام پیشین سازمان ملل متحد که در افغانستان خدمت کرده است و اکنون ریاست مؤسسه‌ی صلح ایالات متحده در افغانستان و آسیای مرکزی را برعهده دارد، گفت: «برداشت‌ها این‌گونه اند که ایالات متحده مداخله کرد، شلوغی راه انداخت و در حال حاضر مسئولیت آن را به منطقه واگذار می‌کند». «من فکر می‌کنم که همه موافق اند که خروج پیش از موقع و غیراستراتژیکی که افغانستان را با خطر بزرگِ فرورفتن در هرج‌و‌مرج مواجه می‌سازد، به‌نفع هیچ‌کسی نیست».
اسمیت در ادامه گفت: «من با مقام‌های چینی صحبت کرده‌ام که می‌گویند خواهان حضور دایمیِ ما در منطقه نیستند؛ اما می‌گویند، «نمی‌خواهیم پایان‌دهنده‌ی شلوغی‌هایی باشیم که شما راه‌انداخته‌اید»». لیوجی‌ئی، سفیر چین در سازمان ملل متحد در ماه مارچ نگرانی‌های پکن را ثبت کرد. لیو به شورای امنیت سازمان ملل گفت: «وضعیت امنیتی در افغانستان شکننده باقی مانده است و افزایش قابل توجه انوع مختلفی از حوادث امنیتی از سال گذشته بدین‌سو، بیان‌گر آن اند». «ما نگرانی‌های خود نسبت به افزایش تلفات غیر‌نظامیان را اظهار کرده و از ظرفیت‌سازیِ نیروهای ملی امنیتی افغانستان حمایت می‌کنیم تا آن‌ها را قادر سازیم مسئولیت‌های ایمنی و امنیتی‌شان را به شکل مؤثر انجام دهند. گروه‌های مسئول باید به‌طور کامل ضرورت حفظ امنیت و ثبات در افغانستان را جدی بگیرند و نیروهای مسلح‌شان را به شکل تدریجی کاهش دهند، تا از روند آرامِ گذار امنیتی در افغانستان اطمینان حاصل شود». اسمیت گفت که بازیگران منطقه‌ای شباهت‌هایی میان خروج از افغانستان را با خروج شوروی در سال 1989 از این کشور ترسیم می‌کنند. شوروی‌ها برای کمک به سرِپا نگه‌داشتن افغانستان و بعد، برای حمایت از رییس جمهور طرف‌دار روسیه، محمد نجیب‌الله، کمک‌های مالی و نظامی ارائه کردند. نجیب‌الله تا هنگامِ توقف کمک‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال 1992 دوام آورد و بعد ائتلافِ جنگ‌جویانِ مجاهد پایتخت را تصرف کرد. اسمیت گفت: «نگرانی‌هایی وجود دارند که ممکن است دولتِ تحت حمایت امریکا نیز به شکل مشابهی سقوط کند. سرانجام نجیب‌الله از پناه‌گاهش در دفتر سازمان ملل متحد دست‌گیر شد و توسط جنگ‌جویان طالب به دار آویخته شد».
چورکین در ماه مارچ به شورای امنیت سازمان ملل گفت: «باور ما این است که افرادِ خاصی تلاش دارند خود را متقاعد سازند که وضعیت خوب است». برای روسیه، خطرات در افغانستان بالا‌ست، افغانستانی که منبع صادرات هیرویین به روسیه و محل آموزش جهادی‌های افراطیِ بوده است، که مسکو از آنان هراس دارد.
کای آیده، دیپلمات ارشد نارویژی که به عنوان نماینده‌ی ویژه‌ی سازمان ملل متحد درافغانستان خدمت کرده است، گفت که نگرانی‌های روسیه در حال رشدند. وی به فارین پالیسی گفت: «روس‌ها امروزه نسبت به طرح خروج امریکا بسیار تردید دارند». «آن‌ها نگران خلای سیاسی اند و نگرانند که طالبان و تجارت مواد مخدر قوی‌تر شده‌اند. من احساس می‌کنم که روس‌ها بیش‌تر از پیش علاقه‌مند باقی‌ماندن نیروهای ما در افغانستان هستند».