تعداد افغانهایی که به دنبال حمایت شدن هستند، رو به افزایش است. صرف در ماه اکتوبر، بیش از 31 هزار پناهجوی افغان به آلمان رسیدند و در مجموع 67 هزا تن در سال جاری به این کشور آمدهاند. آنها، پس از سوریها، دومین گروه بزرگ پناهندگان هستند؛ اما حکومت آلمان برای جلوگیری از هجوم افغانها به این کشور برنامه دارد.
در حالت عادی، مقامها در اداره مهاجرت و پناهندگان آلمان تصمیم میگیرد که آیا افراد [متقاضی پناهندگی] قربانیان پیگرد هستند و بنابراین آیا به آنها پناهندگی داده شود یا خیر. اما در صورتی که تصمیم گیرندگان درک کامل از جنگ سیاسی، قومی و مذهبی در افغانستان نداشته باشند، از مرکز اطلاعات پناهندگی و مهاجرت آلمان – که در شبکه جهانی نهادهای بینالمللی، سازمانهای غیردولتی و همکاران محلی در بسیاری از کشورها کار میکند – مشوره میخواهد.
تفاوتهای منطقهای
متین برکی، یک دانشمند علوم سیاسی که در دانشگاه آلمانی ماربورگ تدریس میکند، اغلب در روند تصمیم گیری کمک میکند. وی در مورد پناهجویان میگوید: «اگر آنها از مناطق افغانستان میآیند که یک بخش آن یا کاملاً توسط طالبان کنترل میشود، آنها چانس خوبی برای ماندن در اینجا دارند».
تعداد زیادی از پشتونها، تاجیکها، هزارهها و اعضای دیگر گروههای قومی نمیتوانند مقامها را متقاعد سازند که آنها در هیچ جایی از کشورشان مصئون نیستند. برکی که اغلب به عنوان ترجمان پناهجویان کار میکند، توضیح میدهد: «تصمیم گیرندگان میگویند که اگر شما در غرب افغانستان تحت پیگرد قرار دارید، میتوانید به کابل نقل مکان کنید».
با این حال، سازمانهای بینالمللی تاکید دارند که وضع خطرناک در افغانستان به اینگونه راهحلها اجازه [تحقق] نمیدهد؛ چون طالبان و دیگر گروههای تندرو در بسیاری مناطق بمبگذاری میکنند. دفتر سازمان ملل متحد در افغانستان مرگ 1600 غیرنظامی در نیمه اول سال 2015 را گزارش داده است. در ماه سپتامبر، طالبان بر شهر قندوز تاخت و تاز کردند، هرچند این شهر اندکی قبل از تصرف آن [توسط طالبان] امن گفته میشد.
ماندن در آلمان
با این حال، کمتر از 50 درصد درخواستهای پناهندگی افغانها تصدیق شدهاند. این آمار تمام تصویر را انعکاس نمیدهد، چون تعدادی زیادی از افغانها در این کشور تحمل شدهاند؛ در حالیکه دیگران حقوق اقامت دعوا میکنند.
احکام دادگاه در آلمان نشان داده است که پروندههای افراد میتوانند متفاوت باشند. دادگاه عالی اداری در نیدرزاکسن تعیین کرده است که زنان افغان متمایل به ارزشهای غربی، اگر به افغانستان برگردانده شوند، در معرض خشونت و نقض شدید حقوق بشر قرار خواهند داشت. مثال دیگر یک مرد افغان است که به او اجازه داده شده است در آلمان بماند چون گرویدن او به مسیحیت باعث خواهد شد در کشورش شدیدا مجازات شود.
اقامت موقت
برکی میگوید که بسیاری از افغانها در آلمان میمانند بدون این که به آنها پناهندگی داده شود. کاری که آنها میکنند این است که آنها در بدل دو سال اجازه اقامت از درخواست پناهندگی شان صرف میکنند. برکی میگوید: «اگر کسی بتواند در جریان دوسال برایش زندگیای بسازد و مدعی مزایای رفاهی نشود، در آن صورت به آنها اجازه اقامت دایم داده میشود».
تاکنون، صرف تعداد اندکی از افغانها اخراج شدهاند؛ چون این کار یک روند زمانبر و پر هزینه است. برکی شخصاً صرف از 10 مورد آن آگاه است. وی میگوید: «صرف افرادی که جرم انجام دادهاند، اخراج شدهاند». اما از آنجاییکه آلمان در مورد توافقنامه پذیرش مجدد با افغانستان مذاکره میکند، ممکن است اوضاع تغییر کند.
علاوه برآن، مراحل پناهندگی باید در عرض سه هفته در آینده تکمیل شود – به شمول تصمیم تجدید نظر احتمالی. پرو اسایل، سازمان مدافع حقوق بشر، حکومت آلمان را به هدف قراردادن افغانها در این مراحل متهم میکند.
گونتر برخارت، مدیر پرو اسایل انتقاد میکند که «میزان پذیرش باید کاهش بیابد و مردم از حقوق شان محروم شوند تا آنها برای اخراج آماده شوند.» این سازمان شکایت دارد که سرنوشت پناهندگانی که هم اکنون اینجا زندگی میکنند، میتواند در آینده عامل بازدارنده باشد.