اخیراً کنگرهی امریکا با تصویب لایحهیی کمکهای این کشور به پاکستان را مشروط به اقدام نظامی پاکستان علیه تروریسم و مشخصاً شبکهی حقانی کرده است. با سرنگونی رژیم طالبان، پاکستان یکی از کشورهایی بود که به ائتلاف بینالمللی مبارزه علیه تروریسم پیوست و تعهد سپرد که علیه تروریسم در خاک پاکستان اقدام کند و در تامین امنیت افغانستان سهم بگیرد. از 2001 به اینطرف، پاکستان بهدلیل پیوستن به ائتلاف بینالمللی مبارزه علیه تروریسم کمکهای هنگفت امریکا را دریافت کرده است. پاکستان اما باوجود دریافت این کمکها، تعهدات خود در زمینهی مبارزه با تروریسم را عملی نکرد و در حالحاضر این کشور مثل گذشته پناهگاه امن برای تروریسم است.
در اوایل ماه گذشته نیز وزارت خارجهی امریکا بهدلیل فعالیت شبکهی حقانی در خاک پاکستان به مقامات این کشور هشدار داد. وزارت خارجهی پاکستان در واکنش به تصویب این لایحه گفته پاکستان در برابر تمامی هراسافگنان بدون تبعیض اقدام کرده است. اما لایحهی کنگره کمکهای نظامی 450 میلیون دالری امریکا به پاکستان که سالانه به این کشور سپرده میشود را مشروط به اقدامات عملی این کشور در برابر هراسافگنان بهویژه شبکهی حقانی میکند. بنابر لایحهی جدید کنگرهی امریکا، مبالغ مذکور در صورتی به پاکستان داده خواهد شد که وزارت دفاع امریکا اقدامات عملی پاکستان علیه شبکهی حقانی را تأیید کند.
پیش از آنکه کنگرهی امریکا شرایط تازهیی را در مقابل کمکهای امریکا به پاکستان وضع کند، امریکا متهم به بازی دوگانه علیه تروریسم و مشخصاً پاکستان بود. حملهی نظامی امریکا به افغانستان بهمنظور نابودی یکی از پایگاههای القاعده و همکاران آن بود. رهبران القاعده، شبکهی حقانی و طالبان با تغییر رژیم در کابل، به پاکستان پناه بردند و از خاک پاکستان علیه نیروهای ائتلاف و نظام تازهتأسیس کابل دست به حملات انتحاری و مرگبار زدند. بههمین دلیل، حکومت پیشین همیشه انگشت انتقاد را طرف پاکستان نشانه گرفت و حمایت پاکستان از تروریسم را محکوم کرد. حکومت وحدت ملی نیز پاکستان را مقر اصلی تروریسم میداند. پاکستان به هیچ یکی از انتقادهای کابل توجه نکرد بلکه بر صداقتاش مبنی بر مبارزه علیه تروریسم و تأمین امنیت در افغانستان اصرار نمود. در این میان، امریکا بهرغم اینکه میدانست پاکستان با گروههای تروریستی روابط تنگاتنگی دارد و رهبران گروههای تروریستی در خاک پاکستان زندگی میکنند اما هیچ اقدام چشمگیر و ملموسی علیه پاکستان انجام نداد یا این کشور را تحت فشار قرار نداد تا نظامیان این کشور دست از حمایت از تروریسم بردارند. تصویب لایحهی تازه توسط کنگرهی امریکا اما مهمترین گام متحد نظامی افغانستان در جهت تحت فشار قرار دادن پاکستان بهمنظور مبارزه علیه تروریسم بهشمار میرود.
دولت افغانستان در موقعیتی نیست که همسایهی قدرتمند خود را وادار سازد تا دست از حمایت از تروریسم بردارد. کابل از تمامی گزینههای ممکن استفاده کرد تا پاکستان را تشویق به همکاری و مبارزه علیه گروههای تروریستی چون شبکهی حقانی بکند. در مقابل، اسلامآباد دشمن افغانستان را دشمن خود قلمداد کرد اما گفت که رهبران طالبان در پاکستان هستند و ما نمیتوانیم علیه آنها اقدام نظامی بکنیم. در حالیکه رییس حکومت وحدت ملی بخشی از طالبان را –که در خاک پاکستان هستند – دشمن افغانستان خواند ولی پاکستان حاضر نشد بهرغم تعهدات خود در نشستهای گروه هماهنگی چهارجانبه علیه گروههایی که حاضر به گفتوگو با دولت افغانستان نیستند، اقدام نظامی بکند. عدم صداقت پاکستان نسبت به کابل، صبر دولت افغانستان را هم لبریز کرد و غنی گفت که علیه پاکستان در شورای امنیت شکایت درج خواهد کرد.
تصویب لایحهی کنگره و مشروط کردن کمکهای امریکا میتواند پاکستان را در تنگناه قرار دهد اما هیچ ضمانتی وجود ندارد تا پاکستان دست از حمایت از تروریسم بردارد. فشارها علیه پاکستان بایستی فراگیر و همهجانبه باشد.