مسئولان وزارت امور زنان، دادستانی کل و کمیسیون مستقل حقوق بشر امروز (دوشنبه، 30 سرطان) در مورد خشونت در برابر زنان در شش ماه گذشتهی سال مالی 1399 گفته اند که «قضایای حاد» خشونت در برابر زنان در زمان شیوع ویروس کرونا افزایش یافته است.
براساس یافتههای ایننهاد قضایای حاد شامل قتل، خودکشی، مجروحیت، محکمهی صحرایی و تجاوز جنسی میشود.
سپوژمی وردک، معاون وزارت امور زنان در نشست خبری گفت که تنها در چهار ماه گذشته 34 قضیهی حاد خشونت در برابر زنان در این وزارت ثبت شده است. از میان این قضایا، 18 مورد قتل، هفت مورد خودکشی، هشت مورد مجروحیت شدید و یک مورد محکمهی صحرایی بوده است.
به اساس اطلاعات خانم وردک، بیشترین مورد قضایای حاد خشونت در برابر زنان ولایت سرپل به ثبت رسیده است. در این ولایت از شروع سال جدید خورشیدی تا کنون پنج مورد قتل، چهار مورد مجروحیت شدید، 3 مورد خودکشی و یک محکمهی صحرایی اتفاق افتاده است. ولایتهای بامیان و غور به ترتیب از ولایاتی اند که قضایای حاد در آن بیشتر بوده است.
همچنان به اساس آمار ادارهی دادستانی کل، در شش ماه نخست سالی مالی جاری، 121 قضیهی تجاوز جنسی، 20 قضیه خودکشی، 80 مورد مجروحیت منجر به مرگ و 548 مورد لتوکوب در این اداره ثبت و بررسی شده است. سینا منصور، معاون دادستانی کل در بخش رسیدگی به خشونت در برابر زنان در هنگام ارایه این آمار در نشست خبری گفت که در قضایای حاد خشونت در برابر زنان امسال نسبت به سال پیش افزایش زیادی یافته است.
به اساس اطلاعات خانم منصور در شش ماه نخست سال مالی جاری 121 قضیهی تجاوز جنسی ثبت و بررسی شده است. درحالی که در زمان مشابه سال گذشته 74 قضیه ثبت شده بود. معاون دادستانی کل گفت که این اداره تنها در زمان شیوع ویروس کرونا در افغانستان به 249 قضیه رسیدگی کرده است. خانم منصور گفت که کارمندان اداره دادستانی کل در بخش رسیدگی به خشونت در برابر زنان در زمان شیوع ویروس کرونا نیز کار کرده و رخصت نبودهاند.
معاون دادستانی کل به رسانهها گفت که دلیل افزایش در ثبت آمار قضایای خشونت عمدتا ایجاد دادستانیهای منع خشونت در برابر زنان بوده است. به گفتهی خانم منصور این دادستانیها در 34 ولایت فعال است و از سوی دادستانهای زن رهبری میشوند: «بالا رفتن آگاهی خانمها هم نقش دارد اما دادستانهای زن باعث میشود که زنان بیشتر اعتماد و اعتبار کنند و مراجعه داشته باشند. دلیل افزایش آمار، افزایش نسبی خشونت نیست بلکه ایجاد دادستانها به رهبری زنان در 34 ولایت است.»
به اساس آمار دادستانی کل در شش ماه گذشتهی سال مالی جاری، در مجموع یکهزار و 179 قضیهی خشونت در برابر زنان در این اداره ثبت و بررسی شده است. این آمار در زمان مشابه سال گذشته یکهزار و 113 مورد بوده است.
آمار کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز نشان میدهد قضایای حاد خشونت در برابر زنان در زمان شیوع ویروس کرونا و وضع محدودیتها افزایش یافته است. شبنم صالحی، کمیشنر این کمیسیون در نشست خبری گفت که در شش ماه گذشته ۱۲۷ قضیهی حاد خشونت در نزد آنان ثبت شده است. درحالی که به اساس اطلاعات خانم صالحی قضایای حاد در زمان مشابه سال گذشته ۷۲ مورد بوده است.
به گفتهی خانم صالحی، فشار اقتصادی، فشارهای روانی و صحی، معافیت از مجازات و عدم پیگیری خشونتها علیه زنان، نبود استقلال در تأمین نیازهای زندگی، مداخله زورمندان و ضعف حاکمیت دولت از دلایل عمده افزایش قضایای حاد در زمان شیوع ویروس کرونا بوده است. خانم صالحی گفت که بیشتر از نصف عاملان قضای خشونت علیه زنان مورد پیگرد عدلی و قضایی قرار نمیگیرند. اما خانم منصور از اداره دادستانی کل میگوید که تمام قضایا حتا قضایای که عاملان آن در ساحات ناامن فرار میکنند مورد پیگیری و تعقیب قرار میگیرد.
آمار کلی کاهش یافته است
در آمار کلی خشونت در برابر زنان به دلیل «وضع محدودیتها در اثر شیوع ویروس کرونا» در شش ماه نخست سال مالی جاری نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. به اساس آمار وزارت امور زنان، در این مدت دو هزار و 582 قضیه خشونت در برابر زنان ثبت شده است. درحالی که به اساس آمار این وزارت در شش ماه دوم سال گذشتهی خورشیدی، پنجهزار و 327 قضیه ثبت شده بوده است.
سپوژمی وردک در نشست خبری گفت که دلیل کاهش، وضع محدودیتها و تغیر رژیم کاری ادارات در اثر شیوع ویروس کرونا بوده است. خانم وردک گفت که در این مدت خانمها در اثر رخصتی ادارات مربوطه و منع رفت و آمدها نتوانستهاند بیشتر شکایتهای شان را ثبت کنند.
به اساس اطلاعات خانم وردک، در ولایتهای هرات، فاریاب، سرپل، ننگرهار، بغلان، تخار، فراه، قندهار، بلخ، سمنگان و بامیان به ترتیب بیشترین موردهای خشونت در برابر زنان ثبت شده است.
شبنم صالحی، کمیشنر کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز میگوید در شش ماه گذشته یک هزار و 900 مورد خشونت در برابر زنان در این کمیسیون ثبت شده است. درحالی که در زمان مشابه سال گذشته این آمار حدود دو هزار و 300 مورد بوده است.
خانم صالحی میگوید که محدودیتها برای مراجعه زنان به نهادهای رسیدگی به خشونتها در زمان شیوع ویروس کرونا سبب کاهش ثبت خشونتها شده است.