داکتر جسون فالی – استاد و متخصص بخش امراض عفونی در دانشگاه جان هایکنز
ترجمه: عزیز مدبر
یادداشت: در این مطلب، اطلاعاتی را از واحد دوم مجموعه درسهای دانشگاه جان هاپکنز، که توسط داکتر جسون فالی، استاد و متخصص بخش امراض عفونی در این دانشگاه در رابطه به تشخیص، تداوی و جلوگیری کووید۱۹ ارایه شده است، ترجمه کردهایم. آقای داکتر جسون فالی، استاد دانشگاه و متخصص امراض عفونی دانشکده طب دانشگاه جان هاپکنز است.
کووید۱۹ چگونه انتقال میکند و چطور تشخیص میشود؟
داکتر جسون فالی میگوید که انتقال کووید۱۹ از یک فرد به فرد دیگر بهشکل سریع و ساده صورت میگیرد. افراد زیادی هستند که هیچ علایم مریضی در آنها وجود ندارد، اما بدنشان به ویروس آلوده است و بدون اینکه خودشان بدانند، افراد دیگر را به ویروس آلوده میکنند. علاوهبرآن، دوره «نهفتگی» یا «کمون» این ویروس بین ۲ تا ۱۴ روز است. در این دوره شخص آلوده به ویروس اعراض و علایم ویروس را بهطور جدی در خود ندارد، بنابراین فکر میکند که به ویروس مبتلا نیست. ممکن است شخص متذکره اعضای فامیل و از همین طریق افراد زیاد دیگری را به این ویروس مبتلا کند. در صورتی که قطرههای کوچک لعاب دهن و یا مخاط بینی کسی که مصاب به کووید۱۹ است توسط سرفه، عطسه و یا هم از طریق لمسکردن یک سطح بهطور مشترک توسط «انتقالدهنده» و «دریافتکننده» به دهن، چشم و یا بینی شخص دریافتکننده وارد شود، فرد مذکور به کووید۱۹ مبتلا میشود. تب، سرفه و نفستنگی سه نشانهی عمده کووید۱۹ است. اما اعراض این ویروس به این سه مشخصه خلاصه نمیشود. گاهی عدم تمرکز، احساس درد مستمر و عمیق در ششها موقع تنفس، کبودی صورت و کبودی اطراف دهن از دیگر علایم ابتلا به کووید۱۹ است. بسیار مهم است که وقتی کسی این علایم را داشته باشد، بهخصوص زمانیکه به نفستنگی دچار میشود، هرچه زودتر به داکتر مراجعه کند و نگذارد که نفستنگی تشدید شود. اگر کسی این علایم را داشته باشد، ممکن به کووید۱۹ مبتلا باشد. اما برای اینکه تشخیص شود که آیا وی واقعا به کووید۱۹ مبتلا شده یا علایم متذکره از ویروسها یا امراض دیگر است، باید آزمایش کووید۱۹ انجام شود. تشخیص کووید۱۹ خیلی ساده و راحت و آزمایش آن فقط در مدت ۱۰ ثانیه صورت میگیرد. داکتر یا نرس که در بخش تشخیص کووید۱۹ کار میکند، ابتد از فرد میخواهد که سر خود را به حالت خاصی قرار دهد و بعد داکتر وسیله تشخیص را برای مدت ۱۰ ثانیه در داخل بینی وی قرار میدهد. بعد از ۱۰ ثانیه وسیله آزمایش را برداشته و داخل محفظهاش جاگذاری میکند و به شخص مذکور در رابطه به زمان اعلان نتیجه آزمایش معلومات میدهد.
کووید۱۹ چگونه تداوی میشود؟
داکتر جسون میگوید در صورتی که فرد مبتلا به کووید۱۹ وضعیتش خوب نباشد، داکتران آزمایشهای بیشتری را انجام میدهند. ابتدا داکتر متخصص، میزان گردش آکسیجن در خون مریض را بررسی میکند. این آزمایش برای داکتر معلومات نسبتا مهم در رابطه به وضعیت سلامتی مریض ارایه میکند. بعد از بررسی میزان آکسیجن در خون، داکتر از قفسه سینهی مریض اکسری و سیتیاسکن میگیرد تا میزان آسیبدیدگی ششها را بررسی کند. بعد از آن تعداد آزمایشهای بیشتری از خون مریض میگیرد تا وضعیت سیستم محافظتی وجود بیمار را بررسی کند. وقتی تمام نتایج آزمایش ها نهایی شد، داکتر پلان شفایابی مریض را طرحریزی میکند و برای مریض داروی لازم را تجویز میکند.
در صورتی که میزان آکسیجن در خون مریض پایینتر از حد عادی باشد، در مرحله اول داکتر با وصلکردن منبع آکسیجن به دهن و بینی مریض کوشش میکند تا از طریق تنفس خود مریض، میزان آکسیجن در خون افزایش یابد. اما اگر ششهای مریض آسیبدیده باشد و میزان آکسیجن در خون با استفاده از تنفس شخص مریض ممکن نباشد، داکتر دستگاه تنفس میکانیکی (وینتلاتور) را در مجرای تنفسی قرار میدهد تا میزان آکسیجن لازم در خون را تأمین کند. این کار تا زمانی انجام میشود که شخص مریض توان تأمین آکسیجن وجود خود را از طریق تنفس بهدست آورد. علاوه بر نصب دستگاه آکسیجن، داروهای انتیبایوتیک و تقویتی نیز با در نظرداشت وضعیت فردی هر مریض تجویز میشود.
چگونه از شیوع بیشتر کووید۱۹ جلوگیری کنیم؟
داکتر جسون فالی میگوید که اگر نمیخواهید به کووید۱۹ مبتلا شوید و سر از بستر دشوار بیماری از شفاخانه برآورید، وقایه یگانه راه حل آن است. او میگوید که تأثیر و ارزش اندکی وقایه، بهتر از هزاران مرتبه تداوی است. برای اینکه به ویروس مبتلا نشوید و یا اگر مبتلا شدهاید به دیگران انتقال ندهید، باید فاصلههای فیزیکی را مراعات کنید. اما گاهی شما برای خرید لوازم زندگیتان مجبورید که به فروشگاه و یا برای انجام کار ضروری به بیرون از منزل بروید. در چنین حالتی، دستورالعملهای آسان و کاملا عملی موجود است که میتواند برای جلوگیری از مصابشدن شما و سایر افراد به کووید۱۹ موثر واقع شود. وقتی برای خرید لوازمتان به فروشگاهی سر میزنید، کوشش کنید حد اکثر فاصله با دیگر مشتریان و فروشندگان را مراعات کنید. ماسک بپوشید. فراموش نکنید که هدف اصلی پوشیدن شما از ماسک، جلوگیری از انتقال ویروس از شما به دیگران است. دستهی سبد خرید را که استفاده میکنید قبل از خرید بهطور کامل با اسپری ضدعفونیکننده ضد عفونی کنید. بعد از پرداخت پول خرید، دستهایتان را ضد عفونی کنید. اگر از کارت خودپرداز استفاده کردید، کارتتان را نیز ضد عفونی کنید. سطوح تمام لوازمی را که خریداری کردهاید، با مواد ضدعفونیکننده پاک کنید. سبزیجات را بشویید و بعد از ضد عفونیکردن و جابجاکردن لوازم خریدتان، دستهایتان را با صابون بشویید یا با مواد ضدعفونیکننده پاک کنید. از تماس در سطوحی که توسط عموم مردم استفاده میشود خودداری کنید.
مسئولیت فردی ما برای جلوگیری از کووید۱۹
شاید این اقدامات برایتان آزاردهنده، دشوار و یا هم غیرضروری بهنظر برسد، اما همهی اینها به مراتب آسانتر از آن است که در بستر بیماری باشید و یا زیر دستگاه مصنوعی آکسیجن قرار داشته باشید. جلوگیری از شیوع کووید۱۹ همکاری تمام افراد جامعه را ضرورت دارد. زمانی میتوانیم از وضعیت فاجعهبار جلوگیری کنیم و بیمارستانها را در امر کمکرسانی به مبتلایان به کووید۱۹ یاری رسانیم، که هر فرد جامعه دستورالعملهای بهداشتی و وقایوی را عملی کنند. مراعات این دستورالعملها بهطور ویژه، برای کشورهای که منابع صحی محدود دارند و حکومتها توان لازم ارایه خدمات صحی برای جامعه را ندارند، خیلی مهم و موثر است. اگر شما «الگوی تصاعدی» شیوع کووید۱۹ را تصور کنید، هر فردی که از مصابشدن یک فرد دیگر به کووید۱۹ جلوگیری میکند، در حقیقت شاخهای از تصاعد شیوع را قطع کرده که ممکن در امتداد آن شاخه هزاران نفر باشد. پس بهعنوان یک عضو مسئول جامعه، با تطبیق توصیههای بهداشتی، نهادهای صحی و جامعه خود را کمک کنیم.