بر پایه گزارشی که به سران ارتش داده شده است، «عطش خونریزی» سربازان نیروهای ویژه استرالیایی را برمیانگیخت تا زندانیانشان را در افغانستان شکنجه و اعدام کنند و سپس روی اعمالشان سرپوش بگذارند. این گزارش رفتار برخی از سربازان استرالیایی در افغانستان را به رفتار سربازان امریکایی در ابوغریب عراق تشبیه کرده است.
دستور تهیه این گزارش محرمانه را در سال 2016 آنگس کمپبل، رییس وقت ارتش استرالیا داد. این گزارش مفصلترین و مهمترین پرونده نظامی داخلی استرالیا درباره جنایات جنگی نیروهای ویژه این کشور بین سالهای 2001 تا 2015 در افغانستان است. این گزارش به تحقیقات چهارساله بازرس کل استرالیا در مورد جنایات جنگی نیروهای این کشور در افغانستان کمک کرده است. نتایج این تحقیقات قرار است بهزودی توسط قاضی ارشد پاول بررتون نهایی شود.
این گزارش به جنرال کمپبل، که اکنون بهعنوان رییس نیروی دفاع استرالیا ارشدترین افسر این کشور است، تحویل داده شده است. این گزارش میگوید که برخی از سربازان استرالیایی در افغانستان «افراد ملکی غیرمسلح» و زندانیانشان را یا به ضرب گلوله میکشتند یا با چاقو گلوی آنها را میبریدند. این گزارش میگوید که «در موارد زیادی از قتلهای غیرقانونی»، سربازان درباره کاری که میکردند «پز میدادند.»
این گزارش که اخیرا توسط روزنامه ایج و سیدنی مورنینگ هرالد مشاهده شده است، توسط مشاور دفاعی، خانم سامانتا کرومپووتس تهیه شده و حاوی خلاصه مصاحبههای «طولانی و بیپرده» با سربازان نیروهای ویژه استرالیا و افشاگران است.
افراد آگاه از جزئیات گزارش بررتون که به شرط ناشناسماندن هویتشان صحبت کردهاند، میگویند که گزارش بررتون بسیاری از یافتههای کلیدی گزارش سال 2016 کرومپووتس را تأیید میکند.
منابع متعدد میگویند که یافتههای تحقیق بررتون گروه کوچکی از سربازان نیروهای ویژه استرالیا را بهعنوان مسئول این قتلها معرفی میکند. وزارت دفاع استرالیا ماهها مشغول تهیه جوابیه عمومی خود به تحقیق بررتون بوده است که بهنظر میرسد به جز خلاصه عمومی یافتههای کلیدی آن، عمدهی محتوای آن محرمانه باقی خواهد ماند.
در گزارش کرومپووتس ادعاهای چندین عضو نیروهای ویژه استرالیا به ثبت رسیده است. آنها ادعا کردهاند که جنایات جنگی در میان دستههای سربازان عادیسازی میشد و کسانی که علیه بدرفتاری آنها میایستادند، به حاشیه رانده میشدند.
جرایمی که در این مصاحبهها از آن پردهبرداری شده است، شامل ادعاهای «عطش خونریزی و رقابت بر سر کشتن» و «رفتار غیرانسانی و غیرضروری با زندانیان» میشود. اعضای نیروهای ویژه استرالیا در مصاحبههای خود گفتهاند که برخی از سربازان «این جنایت را میستودند» و در «سرپوشگذاشتن بر قتلهای غیرقانونی و سایر جنایات» نقش داشتند. در این گزارش آمده است که این رفتار سربازان استرالیایی در افغانستان با «کشتار می لای» [قتلعام غیرنظامیان غیرمسلح در طول جنگ ویتنام] و رفتار سربازان امریکایی در زندان ابوغریب «قابل مقایسه است.»
در گزارش دکتر کرومپووتس ـ که حاضر به اظهارنظر در مورد این ماجرا به ایج نشد ـ آمده که نیروهای ویژه استرالیا در جریان عملیاتهایشان در روستاهای افغانستان «مردان و پسران را به مهمانخانهها میبردند و از آنها بازجویی میکردند. یعنی دستوپای آنها را میبستند و شکنجه میکردند.» منابع از درون نیروهای ویژه به دکتر کرومپووتس گفتهاند که وقتی سربازان استرالیایی از روستاها خارج میشدند، مردم روستا «جنازههای مردان و پسران» را درحالی که «به سرشان شلیک شده بود، در مواردی چشمبند داشتند و گلویشان بریده شده بود» پیدا میکردند. در یک مورد دیگر منابع به او گفتهاند که سربازان استرالیایی گلوی دو پسر 14 ساله «مظنون به همدستی با طالبان را بریده بودند و اجسادشان را درون کیسه کرده و به رودخانهای در همان نزدیکی انداخته بودند.»
در گزارشی که به جنرال کمپبل ارائه شده است، از یک نیروی ویژه که «فرهنگ سرپوشگذاری» بر جنایات را در افغانستان توسط برخی از اعضای نیروهای ویژه استرالیا بین سالهای 2001 تا 2014 شرح داده، نقل قول شده است. این سرباز گفته است: «اگر خودشان مرتکب جنایت نمیشدند، آن را میدیدند. اگر نمیدیدند، از آن باخبر بودند. اگر از آن باخبر بودند، احتمالا در سرپوشگذاشتن برآن و جلوگیری از درز خبر آن به کانبرا دست داشتند.»
این گزارش میگوید که رهبری نیروهای ویژه استرالیا در افغانستان ادعاهای جنایات جنگی را که توسط سازمانهای غیردولتی، «سرویس ویژه هوایی» ارتش استرالیا، کماندوها و مترجمان علیه برخی اعضای نیروهای ویژه مطرح میشد، ساکت میکردند. این گزارش این کار رهبری نیروهای ویژه استرالیا در افغانستان را بخشی از فرهنگ سرپوشگذاری بر جنایات جنگی عنوان کرده است و یک عضو نیروی ویژه آنرا عملی «شرورانه، نفرتانگیز و شرمآور» توصیف کرده است.
این گزارش همچنین به کوتاهیهایی در وزارت دفاع استرالیا اشاره میکند که زمینه را برای این جنایت فراهم کرده است. رهبری ناکارآمد نیروهای ویژه استرالیا در افغانستان و نبود کانال افشاگری مناسب که باید سربازان را امکان میداد بدون ترس از عواقب کارشان، جنایات جنگی را گزارش دهند، از جمله این کوتاهیها خوانده شده است.
دستور گزارشدهی محرمانه
دکتر کرومپووتس، جامعهشناس و مشاور دولتی است که گهگاه جنرال کمپبل از او برای تحقیق در مورد مسائل حساس و دشوار نظامی کمک میگیرد. جنرال کمپبل و بریدجنرال جف سنگلمن، فرمانده نیروهای ویژه، در سال 2015 به دکتر کرومپووتس مأموریت دادند تا با پرسنل نیروهای ویژه مصاحبه و نگرانیهای آنان را در قالب یک گزارش ثبت کند.
این گزارش تا زمان دستبهدستشدن گسترده آن در میان ردههای نظامی ارشد در سال جاری، یکی از سریترین اسنادی بود که در کانبرا نگهداری میشد. این گزارش منابع خود را بهعنوان «افرادداخلی» توصیف میکند که «پرسنل فعلی ارتش هستند و تجربه کار در صفوف نیروهای ویژه استرالیا را دارند.» دکتر کرومپووتس پس از مصاحبه با این افراد، به جنرال کمپبل گفته که اظهارات منابعی که افشاگری کردهاند، اغلب اظهارات یکدیگر را تأیید میکنند.
دکتر کرومپووتس پس از مصاحبه با منابع خود درون نیروهای ویژه استرالیا، در نامهای به جنرال کمپبل نوشته که منابع در مصاحبههایشان در موارد بیشمار از «سربازان و افسران استثنایی» یاد میکنند «که ارزشهای ارتش را حفظ کرده و شخصیتی بدون شک شرافتمندانه دارند.» او در نامهی خود نوشته: «این یکی از گیجکنندهترین اطلاعاتی بود که به من داده شد زیرا سوال واضح این است که چرا آنها مداخله نکردند، چرا کاری نکردند تا از این اتفاقها جلوگیری میشد؟» دکتر کرومپووتس در ادامه نوشته: «به این سوال پاسخهای مختلفی داده شده است: اینکه آنها ارشدتر از آنی بودند که متوجه شوند. اینکه سرعت در حدی بالا بود که اولویت پیشبردن امور طبق روال معمول بود. اینکه آنها سعی کردند کاری کنند، اما برکنار شدند یا به حاشیه رانده شدند یا صرفنظر کردند. و اینکه آنها فقط یک حادثه را مشاهده کردند، نه الگویی که با گذشت زمان شکل گرفته بود.»
این گزارش توضیح میدهد که منابع درون نیروهای ویژه در مصاحبههای خود «به هنجارهای قابلتوجه و شدیدا نگرانکننده درون نیروهای عملیات ویژه» اشاره کردهاند. این هنجارها شامل «خلط رفاقت با رهبری، بیاثری افسران ارشد در مقایسه با فرماندهان پایینرتبه و فرماندهان ساحوی و عبور از رفتار غیرقابلقبول به جنایات جنگی» میشود.
گلوهای بریده، غیرنظامیان بیجان
به جنرال کمپبل گفته شده که به نقل از یکی از منابع درون نیروهای ویژه، دستکم «ده دوازده نفر» دیگر در نیروهای ویژه قطعا «میدانستند که چه خبر است.» یک کهنهسرباز نیروهای ویژه که «چندین بار در عملیاتها شرکت داشته است» سال 2012 را بهعنوان «بدترین سالی توصیف کرده است که او تاکنون دیده.» این کهنهسرباز گفته که «مترجمان افغان که با نیروهای ویژه کار میکردند، مرتبا گزارش میدادند که نیروهای ویژه استرالیا کشاورزان را اعدام میکنند اما هیچکس پیگیری نمیکند.» منابع دفاعی تأیید کردهاند که اتفاقات سال 2012 کانون تمرکز تحقیقات بررتون است.
در گزارش دکتر کرمپووتس به جنرال کمپبل آمده است که در سال 2016 منابع درون نیروهای ویژه به او گفته است که اعضای نیروهای ویژه احساس میکنند برای زندهماندن باید خودشان را «وفق میدادند.»
یکی از اظهارنظرهایی که به یک منبع درون نیروهای ویژه نسبت داده شده این است: «سربازان برای جاافتادن، کارهای بدی انجام میدادند که به یک عادت تبدیل شده بود.» یک منبع دیگر اظهار داشته که «بچهها عطش خونریزی داشتند. روانیها. روانیهای مطلق.»
در نامه دکتر کرمپووتس به جنرال کمپبل آمده که جنایات جنگی «در انفراد اتفاق نمیافتد. آنها (سربازان) با گذشت زمان با حضور در آن صحنهها اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکنند و این رفتارها روا و معادل رفتار یک سرباز خوب و مؤثر دانسته میشود.»
قهرمانپرستی
در گزارش دکتر کرومپووتس افشاگریهای منابع درون نیروهای ویژه با جزئیات شرح داده میشود، از جمله اینکه سربازان ویژه چگونه قوانین جنگی را که تعیین میکند یک سرباز چه زمانی حق دارد از نیروی کشنده استفاده کند، برای «انجام هر قساوتی که برایشان جذاب بود» دستکاری میکردند. یک منبع اظهار داشته که «قانون، چیزی است که آنها در آنجا [در میدان جنگ افغانستان] میآموزند. طبق این قانون کشتن آدم بدها عیبی ندارد و مهم نیست که چه میشود.»
یکی از منابع به دکتر کرمپووتس توضیح داده که نیروهای ویژه استرالیا، افغانهای غیرمسلح را « squirters » برچسب زده بودند و آنهایی را که از دست این نیروها فرار میکردند، با خیال راحت میکشتند. در گزارشهایی که کشتن این افغانها توجیه شده است، آمده که «آنها از ما به سمت انبارهای اسلحهی خود فرار میکردند.»
دکتر کرمپووتس نوشته که «این سوال بعدا بارها مطرح شد که چند انبار پنهان پیدا کردید؟ اما نیروهای ویژه همیشه چیزی را برای توجیه پیدا میکردند یا بهانههایی بهنظر بسیار معقول و منطقی داشتند که چرا چیزی پیدا نمیکردند. نیروهای ویژه قادر به انجام کاری بودند که با آن مبنای لازم در قانون را برای توجیه اقداماتشان داشته باشند.»
گزارش قاضی بررتون، طبق گفته منابع دفاعی از جمله سربازانی که مصاحبه شدهاند، شواهد زیادی را جمعآوری کرده است که نشان میدهد سربازان ویژه در موارد مکرر برای توجیه کشتارشان اسلحهها را در جایی دفن میکردند تا بعدا آنرا پیدا کنند و بگویند که انبار اسلحه متعلق به فراریهایی بوده که به دست آنها کشته شدهاند. دکتر کرمپووتس همچنین گزارش داده است که طبق افشاگریهای منابع داخلی در نیروهای ویژه، بازرسان وزارت دفاع استرالیا «کورکورانه هرچیزی را قبول میکردند» و به درستی قادر به تحقیق درباره ادعاهای جنایت جنگی نبودند.
یک منبع گفته است که «هرگونه تحقیق در مورد ادعاهای بدرفتاری طوری “تنظیم” میشد که فرد متهم گناهکار شناخته نشود.»
در این گزارش آمده است که به گفته برخی از افشاگران، مسئول بسیاری از جنایات جنگی تعداد بسیار اندکی از فرماندهان ساحوی بودند که کسی نمیتوانست از آنها بازخواست کند. روزنامه ایج و هرالد دریافتهاند که رقم اندکی از فرماندهان ساحوی که تیمهای کوچک چهار تا شش نفره را رهبری میکردند، در معرض جدیترین اتهامات جنایات جنگی هستند که توسط بازرس کل نیروی دفاعی استرالیا درباره آن تحقیق میشود.
در گزارش دکتر کرمپتووتس به جنرال کمپبل آمده است که این فرماندهان «مسئول بدترینها بودند. گروهی از افراد که چنان نفوذ داشتند که افسران نمیتوانستند آنان را مدیریت کنند… آنها قهرمانان توقفناپذیری بودند که پرستیده میشدند.»
ادعاهای جنایات جنگی پس از آن به گوش بازرس کل رسید که سایر فرماندهان ساحوی یا سربازان پایینرتبهتر دست به افشاگری زدند. این افشاگران بهنظر میرسد که با دکتر کرمپووتس نیز مصاحبه کردهاند. دکتر کرمپووتس به جنرال کمپبل نوشته است که «آنچه شنیدنش واقعا ناراحتکننده بود، این است که دستکم طبق گفته افرادی که به من مراجعه کردند، بسیاری از این رفتارها بدون ترس از بازخواست انجام میشد… و فشار برای جلوگیری از گزارشدادن این رفتارها شدید بود. به من گفتند که مداخله برای جلوگیری از این رفتارها، به معنای اخراجشدن از صفوف نیروهای ویژه بود.»
همدستی متحدان
در گزارش دکتر کرومپووتس ادعاهای جدی در مورد جنایات جنگی شده است که در آن نیروهای ویژه امریکایی و بریتانیایی که گاهی اوقات با همتایان استرالیایی خود کار میکردند، نیز دخیلاند. ارتش امریکا چندین عضو نیروهای ویژه خود را به جرم جنایات جنگی وحشیانه، مورد پیگرد قرار داده است که نتایج مختلفی داشته است. برخی اعضای نیروهای ویژه ارتش انگلیس نیز مورد پیگرد قرار گرفتهاند.
یکی از منابع به دکتر کرومپووتس گفته است: «با اینکه ما هرکاری میکردیم، اما میتوانم به شما بگویم که انگلیسها و امریکاییها خیلی بدتر از ما بودند. من شاهد بودم که بچههای ما ایستاده بودند و اعمال آنها را تمجید میکردند و آب دهانشان از طرز شکنجه امریکاییها جاری میشد.»
دکتر کرومپووتس نوشته است که «آنچه واقعا نگرانکننده است این بوده که همه میدانستند که اکثر قتلها توسط کدام واحد نیروهای ویژه، کدام کندک و کدام واحد گشتزنی و تحت فرماندهی چه کسی انجام میشد.» او با زبانی تند به جنرال کمپبل، که حاضر به مصاحبه با ایج نشد، ماهیت این افشاگریها را شرح داده است.
او در گزارش خود به جنرال کمپبل نوشته است: «داستانها ناگزیر به زبان میآیند. نیروهای عملیات ویژه که از نظر سیاسی و و بینالمللی مورد احترام بود، احتمالا دیگر نیست. کارنامه این نیروها داستانی درباره عطش خونریزی و لکهی ماندگاری بر دامن این سازمان خواهد بود.»
او در ادامه نوشته است: «به باور من تنها اعتبار نیروهای عملیات ویژه در خطر نیست. این خطر حتا از ارتش هم فراتر میرود.»
پس از این گزارش، لیندا رینولدز، وزیر دفاع استرالیا گفت که دولت فدرال از انتشار دستکم بخشی از گزارش بررتون حمایت میکند. او در بیانیهای گفت: «شفافیت طی این روند [تحقیقات بررتون] و نیز پاسخگویی در مورد تمام یافتههای تحقیق [جنایات جنگی سربازان استرالیایی در افغانستان] بسیار مهم و حیاتی است.»
اشاره اطلاعات روز: این گزارش خلاصه شده است.