«در آن لحظه آرزوی مرگ می‌کردم. از یک طرف درد و از طرف دیگر رفتار نامناسب نرس و داکتر. هردو از بس که چیغ می‌کشیدند و حرف‌های بد می‌گفتند، دردم چندین برابر شده بود.» گفته‌های فرزانه (اسم مستعار) از تجربه زایمان در بیمارستانی که تا همین چند ماه پیش از بهترین مرکزهای درمانی کابل بود؛ بیمارستان داکتران بدون مرز در کابل که حدود هشت ماه قبل هدف حمله‌ی مسلحانه قرار گرفت. حمله‌‌ای که سه مهاجم جان ۲۵ نفر را گرفتند. تا پیش از حمله، سازمان داکتران بدون مرز، اداره بخش زایمان آن را به عهده داشت. اما یک ماه پس از حمله سازمان داکتران بدون مرز در اعتراض به بی‌توجهی حکومت افغانستان به فعالیت‌های خود در این شفاخانه پایان داد. این سازمان در آن زمان گفته بود «هیچ اطلاعی در مورد عاملان یا انگیزه‌ی حمله به‌دست نیاورده است.»
لتوکوب بیمار
در حال حاضر این مرکز درمانی زیر نظر وزارت صحت عامه افغانستان فعالیت دارد. اما شمار زیادی از بیماران و همراهان‌شان از مشکلات در ارائه‌ی خدمات و بدرفتاری کارمندان بخش نسایی-ولادی شفاخانه صد بستر برچی شاکی‌اند و می‌گویند ارائه‌ی خدمات و برخورد پزشکان بخش نسایی-ولادی این شفاخانه بعد از انفجار ۲۳ ثور ۱۳۹۹ تغییر کرده است.
فرزانه مدعی است که پزشک و نرس بخش نسایی-ولادی شفاخانه‌ی صد بستر دشت برچی در هنگام ولادت او را لتوکوب کرده و به او ناسزا گفته‌اند. او به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید پیش از ولادت از مردم در مورد ارائه خدمات این شفاخانه تعریف‌های زیادی شنیده بود که همین باعث شد او برای ولادت به این شفاخانه مراجعه کند، اما برعکس «تعریف و تمجید» دیگران ولادت در این شفاخانه بدترین تجربه برای او بوده است.
بسیاری از همراهان بیماران در این شفاخانه مدعی‌اند پزشکان و پرستاران‌شان در هنگام ولادت با بیماران بدرفتاری می‌کنند، مخصوصا هنگام ولادت بر سر بیمار فریاد می‌کشند، او را کتک می‌زنند و حرف‌های رکیک می‌گویند و بیماران از داکتران می‌ترسند. به گفته‌ی آن‌ها خدماتی که در گذشته از سوی مسئولان این شفاخانه به بیماران عرضه می‌شد اکنون وجود ندارد و با مراجعان و بیماران نیز رفتار مناسبی صورت نمی‌گیرد. به گفته شهروندان پس از حمله‌ی ۲۳ ثور و تغییر در کادر درمان، عرضه‌ی خدمات نیز تغییر کرده است.
نفیسه باشنده‌ی کابل است. او تا پیش از انفجار ۲۳ ثور به مدت سه سال به‌عنوان قابله در این شفاخانه کار می‌کرد. نفیسه به اطلاعات روز می‌گوید دو ماه پس از آن حادثه به شفاخانه رفته و متوجه تغییرات زیادی در بخش ارائه‌ی خدمات از جمله نظافت شفاخانه و رفتار نامناسب کارمندان آن با بیماران شده است. او می‌گوید در زمان فعالیت سازمان «ام‌اس‌اف» به تمام داکتران و پرستاران آموزش داده می‌شد که علاوه بر این‌که برای درمان بیماران تلاش می‌کنند باید متوجه رفتارشان با بیمار و همراهان‌شان نیز باشند: «حالا اتاق‌ها پاک نیست. پرستاران کسانی‌اند که خون‌گرفتن را یاد ندارند. بیمار ما به‌خاطر که پرستار یاد نداشت چگونه از همراه مریض خون بگیرد به مشکل جدی مواجه شده بود.»
«هیچ مشکلی در کار ما وجود ندارد»
دکتر عتیق‌الله قاطع، رییس شفاخانه‌ی صد بستر دشت برچی مشکلات بیماران مراجعه‌کننده به این شفاخانه را تأیید نمی‌کند. او با رد هرگونه بی‌توجهی، سهل‌انگاری و بدرفتاری مسئولان این شفاخانه با بیماران به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که برای آن‌ها بدرفتاری کارمندان و نبود خدمات خوب در این شفاخانه به هیچ وجه قابل قبول نیست: «تمام خدمات قبلی که سازمان داکتران بدون سرحد داشتند، حالا که هفت ماه از رفتن آن‌ها می‌گذرد، شفاخانه همان خدمات را دارد. ولادتی را که قبلا داکتران سازمان ام‌اس‌اف می‌دادند، حالا ما هم می‌دهیم. عملیاتی که آن‌ها انجام می‌دادند ما هم انجام می‌دهیم. و همچنان خدماتی که آن‌ها ارائه می‌کردند، ما هم ارائه می‌کنیم. هیچ مشکلی در کار و رفتار کارمندان ما وجود ندارد.»
سازمان داکتران بدون مرز هنگامی که فعالیت خود را در این شفاخانه متوقف کرد، گفته بود که پایان‌بخشیدن به فعالیت‌شان در غرب کابل عواقب زیادی برای بیشتر از یک میلیون جمعیت ساکن در این منطقه دارد: «اکثر آن‌ها به جامعه هزاره تعلق دارند که از نظر تاریخی به حاشیه رانده شده و فقیرند.» پس از حمله خبر توقف فعالیت داکتران بدون مرز در این شفاخانه برای مردم به نگرانی‌های زیادی دامن زد.
«داکتران تازه‌وارد بی‌حوصله‌اند»
فاطمه (اسم مستعار) یکی از پزشکان این شفاخانه است. او که بیش از چهار سال است در بخش نسایی-ولادی این شفاخانه کار می‌کند، می‌گوید این شفاخانه مانند گذشته برای بیمارانش خدمات ارائه نمی‌کند و بدرفتاری کارمندان بخش نسایی-ولادی در این شفاخانه واقعیت دارد. همچنان از لحاظ غذا، مواد بهداشتی و حتا بعضی داروها بیماران هیچ امتیازی ندارد: «بیمارانی را که امکان دارد ولادت اختلاطی داشته باشند، حالا به هیچ عنوان در این شفاخانه بستری نمی‌کند. چون شفاخانه حالا امکانات و ظرفیت تداوی این بیماران را ندارد. برعلاوه مثل سابق بانک خون در شفاخانه نیست. همراهان بیمار ناگزیرند خون مورد نیاز را بیرون از شفاخانه تهیه کنند.»
او می‌گوید پزشکان و پرستاران در هنگام ولادت به بیمار فحش می‌دهند و بدرفتاری می‌کنند: «چندین بار شاهد بدرفتاری داکتر و نرس در هنگام ولادت بوده‌ام. داکترانی که جدید آمده‌اند بی‌حوصله‌اند. سر مریض داد می‌کشند و حرف‌های زشت می‌گویند. حتا آن‌ها را می‌زنند. در مجموع با بیمار رفتار درست نمی‌کنند.»
اما عتیق‌الله قاطع، رییس شفاخانه صد بستر برچی نارضایتی مردم را در نبود کارمندان کافی در این بخش می‌داند. او به اطلاعات روز می‌گوید در زمان فعالیت سازمان پزشکان بدون مرز شمارکارمندان بخش نسایی-ولادی این شفاخانه ۳۶۰ نفر با معاشات بلند بود. اما اکنون تعداد کارمندان به ۵۰ نفر رسیده و معاش پرداختی نیز بسیار پایین است.
روزنامه اطلاعات روز برای پی‌گیری این موضوع با بخش سمع شکایات در وزارت صحت عامه تماس گرفت تا مشخص شود که بررسی وزارت صحت عامه چه چیزی را نشان می‌دهد. ظاهرا تا کنون وزارت صحت عامه نظارتی از این مرکز درمانی نداشته است. دکتر راشد شاهد، مسئول دفتر سمع شکایات در وزارت صحت عامه به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید موضوع بدرفتاری مسئولان و کارکنان شفاخانه‌ی صد بستر برچی را به گونه‌ی جدی پی‌گیری و نتیجه‌ی آن را با روزنامه اطلاعات روز شریک خواهد کرد.
روایت حمید از شهروندان کابل نیز گویای نابه‌سانی در این شفاخانه است. حمید به اطلاعات روز می‌گوید همین چند ماه پیش خانمش را برای ولادت به شفاخانه صد بستر برچی برده است، اما به‌دلیل رفتار نامناسب و عدم رسیدگی پزشکان این شفاخانه همسرش هنوز وضعیت روحی مناسبی ندارد. او می‌گوید پزشکان در هنگام ولادت با همسر او رفتار نامناسبی داشته‌اند: «داکتر در وقت زایمان به زنم بد و بیراه گفته، طعنه داده که تو را چه به طفل. بیکار که ماندید طفل به دنیا می‌ّآورید. حالا درد بکش. باید از اول فکر این روز را می‌کردی.»