جمعه‌علی جوهری
خوابگاه دانشگاه کابل که در سال 1343 به بهره‌برداری سپرده شد، یکی از مکان‌های مناسب در سطح کشور برای دانشجویان است. این خوابگاه که در سال‌های بعد از تأسیس آن از امکان‌های نه چندان خوب برخوردار بود، به عنوان یک آشیانه برای تعدادی از دانشجویانی که از ولایت‌های دور‌دست برای ادامه‌ی تحصیل به کابل می‌آمدند، در جمع سه نهاد دیگر، شفاخانه‌ی کدری علی‌آباد، خوابگاه دخترانه و شفاخانه‌ی میوند قرار گرفت. در سال‌های نخست درصدی راه‌یابی به خوابگاه مرکزی معلوم نبود؛ چون مردم در این دوره از مکتب و نهاد‌های درسی به‌دور بودند و در صدد کسب علم به سویه‌ی امروزی نبودند. به مرور زمان، به‌خصوص در زمان حکومت حامد کرزی، دانشگاه کابل شاهد ورود چشم‌گیر دانشجویان گردید، ولی وزارت تحصیلات عالی نتوانست تمام دانشجویان را سر‌پناه بدهد و کم کم دانشجویان با مشکل جای رو‌به‌رو شدند و درصدی نمره‌های راه‌یابی به خوابگاه، 65 درصد تعیین شد. سالانه به تعداد دانشجویانی که فارغ می‌شوند، به همان اندازه دانشجویان سال اول دانشگاه طبق تقسیم‌بندی و درصدی نمره‌های‌شان، از طرف مدیریت تدریسی به خوابگاه معرفی می‌شوند. خوابگاه دانشگاه کابل بعد از چند سال در اثر بی‌توجهی مسئولان و مواد بی‌کیفیت کار گرفته شده در ساخت آن، شکل نامناسبی به خود گرفت. به مرور زمان، روی گنجایش و شکل ساختمانی خوابگاه برنامه‌هایی طرح و چند بار ترمیم شد که بار اخیر به کمک مؤسسه‌ی «یو.اس.آی.دی» با بودجه‌ی هشت میلیون دالری، به شکل پیش‌رفته ترمیم شد که گنجایش آن به دو هزار و سه‌صد و پنجاه نفر (2350) افزایش یافت. این خوابگاه امکاناتی از قبیل سیستم کانالازیسیون، لباس خواب، سیستم مرکزگرمی و کل ضرورت‌های داخلی را دارد. با این همه امکانات که چند سال پیش خوابگاه از آن برخوردار بود و فعلا هم هست، مینوی غذایی خوابگاه در کیفیت پایینی قرار دارد و همان مینوی تعیین شده‌ی دوره‌ی حکومت موقت حامد کرزی است که تا کنون تغییری در آن رونما نشده است. به گفته‌ی عبدالمحمد احمدی، مدیر خوابگاه مرکزی، «بودجه‌ی سالانه که برای خوابگاه در نظر گرفته شده است، قراردادی است که این بودجه در جمع 22 میلیون افغانی بودجه‌ی چهار نهاد نام برده میباشد و سهم هر دانشجو در یک شبانه‌روز، هشتاد تا هشتاد و یک افغانی میباشد که به‌خاطر پیش‌نهاد مدیریت به وزارت تحصیلات عالی، تا هنوز در مینوی غذایی آن کدام تغییری نیامده است؛ در حالی که طبق لایحه‌ی وزارت تحصیلات عالی، یک گروه مختلط که شامل رییس و معاون مالی وزارت، رییس و استادان دانشکده‌ها می‌شود، طبق نوکریوالی از خوابگاه بازدید می‌کنند که هر روز معین مالی و اداری آمریت خوابگاه‌ها و سه تن از استادان دانشکده‌ها موظف هستند که از خوابگاه دیدن کنند و گزارش‌های لازم در مورد غذا و کیفیت آن را به وزارت تقدیم کنند». طوری که دانشجویان می‌گویند، اعضای هیأت تعیین شده نه تنها روزانه خودشان را زحمت نمی‌دهند، بل هفته‌ی یک‌بار هم از خوابگاه دیدن نمی‌کنند. دانشجویان در‌باره‌ی کیفیت غذا بار‌ها اعتراض کرده‌اند و خواهان تغییر در مینوی غذایی شده‌اند که تا هنوز به خواست‌های آن‌ها رسیدگی نشده است. به نسبت کیفیت پایین غذایی، دانشجویان بیش‌تر وقت‌ها از بیرون غذا می‌آورند و غذای کم‌کیفیت خوابگاه را داخل سطل‌های اشغال می‌اندازند. نان سیلو که در قرارداد غذایی در نظر گرفته شده است، هزینه‌ی هنگفتی دارد؛ قیمت هر نان 22 افغانی تمام می‌شود که یک‌چهارم آن فرسوده شده و به عنوان نان قاق توسط کارگران از خوابگاه انتقال داده می‌شود. منتقدان می‌گویند، اگر در برابر هر نان سیلو، یک نان از نانوایی در نظر گرفته شود، نصف پول در نظر گرفته شده برای نان خشک ذخیره می‌شود و می‌توان از آن در تغییر غذای موجود استفاده کرد.