انتخابات زودهنگام؛ طرحی که نه ممکن است و نه مطلوب

انتخابات زودهنگام؛ طرحی که نه ممکن است و نه مطلوب

خبرگزاری رویترز گزارش کرده که رییس‌جمهور غنی طرح پیشنهادی امریکا برای صلح افغانستان را رد کرده و در مقابل طرحی برگزاری انتخابات زودهنگام را داده است. رویترز به نقل از منابع نزدیک به ارگ ریاست‌جمهوری افغانستان گفته است که غنی حاضر نیست از قدرت کنار برود. هرچند جزئیات بیشتری از این طرح روشن نیست، اما ظاهرا رییس‌جمهور در نظر دارد که از سازمان ملل متحد بخواهد انتخابات جدید را از نزدیک نظارت کند تا اطمینان یابد که از سوی تمامی طرف‌ها پذیرفته شده است. این طرح رییس‌جمهور غنی بخشی از سناریوی دوامدار مخالفت او با طرح امریکا و تقلا برای ماندن در قدرت است. او پیش از این نیز با طرح امریکا برای صلح افغانستان مخالفت کرده و به انتقال قدرت از طریق انتخابات تأکید کرده بود.

انتخابات زودهنگام به‌عنوان طرح ارگ برای نشست استانبول بیشتر از آن‌که راه‌حل برای رسیدن به یک توافق سیاسی باشد، حرکت برای به بن‌بست‌کشاندن نشست استانبول و مخالفت با طرح دولت انتقالی صلحِ اداره بایدن برای افغانستان است. در کل این ادعا یک تاکتیک سیاسی است. برگزاری انتخابات زودهنگام و با مدیریت حکومت غنی نه ممکن است و نه مطلوب. ممکن نیست، زیرا زمینه‌ی برگزاری تخنیکی که بتواند انتخابات شفاف را تضمین کند وجود ندارد. از نظر سیاسی نیز هرگز طالبان در انتخاباتی که مدیریت آن به‌دست حکومت غنی باشد، شرکت نمی‌کند. مطلوب نیست، زیرا برگزاری انتخابات غیر‌شفاف، به مشکلات سیاسی افغانستان می‌افزاید. اصولا نهادهای انتخاباتی به‌دلیل ضعف و تیم حاکم در افغانستان اراده‌ی برگزاری انتخابات شفاف و مورد قبول برای همه‌ی طرف‌ها را ندارد. افتضاحی که دست‌کم دو انتخابات ریاست‌جمهوری و یک انتخابات پارلمانی به بار آورد، روشن می‌‌کند که برگزاری انتخابات عادی که به ثبات منجر شود در افغانستان ممکن نیست، چه رسد به این‌که انتخابات زودهنگام در یک مقطع حساس تاریخی برگزار شود. بنابراین وقتی انتخاباتی که به مشکلات سیاسی افغانستان بیفزاید و راه صلح را طولانی‌تر کند، مطلوب نیست.

اشرف غنی خودش نیز می‌‌داند که طرح انتخابات زودهنگام یک تاکتیک سیاسی است. به هیچ عنوان برگزاری چنین انتخاباتی از نظر فنی و سیاسی ممکن نیست. مطرح‌کردن چنین طرحی تنها راه صلح را طولانی‌تر می‌کند. امری که مطلوب غنی برای بودن چند صباح بیشتر در قدرت است. چنین طرحی یک مزیت دیگر هم برای رییس‌جمهور غنی دارد؛ او می‌خواهد نشان دهد که دل‌بسته‌ی قدرت نیست و واقعا باور به انتخابات به‌عنوان یک امر دموکراتیک دارد. مهم‌تر از این او می‌خواهد وانمود کند که مانع صلح نیست.

آقای غنی به انتخابات به‌عنوان یک امر دموکراتیک باور ندارد. آقای غنی در سال ۱۳۹۳، در پیامد یک انتخابات بسیار فاسد و پرتقلب به قدرت رسید. انتخابات پارلمانی با چند سال تأخیر در ۲۸ و ۲۹ میزان ۱۳۹۷، با اتهام‌ گسترده‌ای مبنی بر تقلب، فساد مالی و دخالت حکومت در شمارش آرا و اعلام نتایج مواجه شد. افراد برجسته‌ای مثل امرالله صالح که حالا در قامت معاونت نخست آقای غنی ظاهر شده، ادعای فساد مالی، تقلب و «وکیل‌سازی» در بدل دریافت پول و فساد اخلاقی را به حلقه‌ی اول اطرافیان رییس‌جمهور غنی مطرح کردند. افتضاح انتخابات ریاست‌جمهوری ۶ میزان ۱۳۹۸ روی دو انتخابات بدنام دیگر را شُست. با ‌چنین کارنامه‌ای سیاه و غیرقابل دفاع که پیامد جز ضربه‌زدن به روح دموکراسی نداشته، بعید است که کسی باور کند که رییس‌جمهور غنی واقعا نگران انتقال دموکراتیک قدرت است. دور از انتظار است که کسی این رویکرد را غیر از دلبستگی به قدرت تفسیر کند.

در شرایطی که امریکا تصمیم گرفته صلح افغانستان را به نتیجه برساند و بیش از هر زمان دیگری همگرایی منطقه‌‌ای در مورد روند صلح افغانستان شکل گرفته، پافشاری روی طرحی که در داخل و در بیرون طرفدار ندارد، ضیاع وقت و از دست‌رفتن زمان است. حتا شورای عالی مصالحه که براساس توافق سیاسی شریک ۵۰ درصدی حکومت است، با چنین طرحی همصدا نیست. بیشتر نیروهای سیاسی در داخل افغانستان با طرح دولت انتقالی صلح موافق‌اند و در حال حاضر همه بحث‌ها را روی نظام آینده متمرکز کرده‌اند. نفی امارت پیام روشن جامعه‌ی بین‌المللی به طالبان در نشست مسکو بود. مسئولیت اخلاقی نیروهای سیاسی و مدعیان جمهوریت استفاده بهینه از این فرصت است.

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *