شهریار فرهمند
بیش از پنج ماه است که ذهن مردم و اوضاع کشور در گیر بازیهای انتخاباتی است. برنامهها و مدیریتهای حکومتداری تعطیل است و سراسر کشور در آشفتگی خط بندیهای انتخاباتی و التهاب سیاسی غرق است. تیمهای انتخاباتی که در زمان کمپاین از آوردن ثبات و پاسداری از منافع ملی شعار میدادند و قرار بود تجسم مشارکت میلیونی شهروندان افغانستان در حماسههای شانزدهم حمل و بیست و چهارم جوزا شود، اکنون بیش از پنج ماه است که کشور را در حرص قدرتطلبی و فزونخواهیاش به گروگان گرفته و تمام بخشهای دولت را فلج کرده است. علیرغم پادرمیانی و تلاشهای داخلی و خارجی برای ختم این جنجالها، هنوز هم هیچ روزنهای امید و چشمانداز روشنی وجود ندارد.
با طولانی شدن روند خسته کننده بازشماری آرا و توافق سیاسی هردو نامزد، به پایان مهلت و تعیین ضربالعجلهای تازه نزدیک میشویم. رییس جمهور کرزی گفته است تا پانزده روز دیگر باید سرنوشت انتخابات مشخص و روز مراسم تحلیف رییس جمهور آینده تعیین شود. تا پانزده روز آینده نشست لندن برگزار میشود و به تعقیب آن نشست سران کشورهای عضو سازمان ناتو در مورد افغانستان برگزار خواهد شد که باید در آن رییس جمهور جدید افغانستان حضور یابد. هرچند آمریکا، ناتو و دیگر متحدین اصلی دولت افغانستان ضربالعجلی برای ختم جنجالهای انتخاباتی و ایجاد حکومت جدید تعیین نکرده؛ اما تدویر کنفرانس ولز و لندن در مورد افغانستان و تقاضای حضور افغانستان با رییس جمهور جدید به معنی تعیین ضربالعجل است. رهبران و اعضای هردو ستاد انتخاباتی باید تا پانزده روز دیگر اختلافاتش را حل کرده و کمیسیون باید سرنوشت انتخابات افغانستان را مشخص کند. اگر تا تدویر نشست ولز سرنوشت انتخابات مشخص نشود و افغانستان قادر به فرستادن رییس جمهور جدیدش در این نشست نشود، ممکن است سازمان ناتو به همکاریها و برنامههای آیندهاش برای افغانستان تجدید نظر کرده و علاقمندی برای همکاری بیشتر به حداقل برسد. این یعنی هشدار جدی برای سیاستمداران افغانستان. رهبران و اعضای هردو تیم انتخاباتی باید اختلافات سیاسی شان را به حداقل برساند، روند بازشماری آرا و تفتیش صندوقهای رای دهی را تکمیل کرده، مهلت تحلیف ریس جمهور آینده را تعیین و حکومت آینده را هرچه زودتر تشکیل دهد. افغانستان باید در نشست لندن و کنفرانس سران ناتو که قرار است تا هفتههای آینده در مورد افغانستان در شهر ولز سویس برگزار میگردد، با رییس جمهور جدید اشتراک کند و حکومت جدید اولویتهای کاری خود را با متحدین عمدهاش در ناتو شریک ساخته و برنامههای مشترک برای آینده افغانستان بسازد. اما واقعیت موجود این گونه نیست. هردو تیم انتخاباتی به شدت با همدیگر اختلاف داشته و روند اجرای مفاد اعلامیهی مشترک و توافق سیاسی هردو نامزد و پروسه بازشماری آرا به کندی پیش رفته و روزنهای امیدوار کننده برای حل این اختلافات نیز به چشم نمیخورد. هرچند هردوتیم انتخاباتی گروههای کاری را برای ایجاد توافق بر سر حکومت وحدت ملی و تقسیم قدرت موظف کرده است؛ اما روند مذاکرات و گفتگوهای آنها بسیار به کندی پیش میرود. نمایندگان هردو دسته انتخاباتی بر سر تقسیم قدرت، طرح حکومت وحدت ملی و چگونگی اجرایی شدن اعلامیه مشترک هردو کاندید اختلاف زیاد دارند. روند بازشماری آرا و تفتیش صندوقهای رای دهی نیز بستگی به نوع نگاه و موقف تیمهای سیاسی و رهبران هردو تیم دارد. اگر اختلافات سیاسی هردو دسته انتخاباتی وجود داشته باشد، پروسهی تخنیکی بازشماری آرا نیز پیش نخواهد رفت و نتیجهی آن برای ستادهای انتخاباتی قابل قبول نخواهد بود. از این رو نمیتوان پروسهی بازشماری آرا با مستقل و مجزا از موقف و دید سیاسی هردو تیم انتخاباتی در نظر گرفت. بیش از هر چیز دیگر توافق سیاسی میان هردو تیم برسر تقسیم قدرت، ایجاد حکومت وحدت ملی و پست ریاست اجرایی مهم است. رهبران هردو تیم و میانجیگران داخلی و خارجی باید تلاش کنند نقطه نظر مشترک را میان هردو تیم انتخاباتی ایجاد کند و سپس برای به نتیجه رسیدن پروسهی بازشماری آرا امیدوار بود.