دیبورا لاینز، نمایندهی ویژهی سازمان ملل متحد برای افغانستان در نشست شورای امنیت این سازمان گفته است که تنها یک راه قابل قبول برای مردم افغانستان باقی مانده است که طرفهای درگیر از میدان جنگ به میز گفتوگو برگردند.
خانم لاینز در این نشست که روز گذشته (سهشنبه، ۱ سرطان) برگزار شد، همچنین از سازمان ملل خواسته است که با حمایت کشورهای منطقه، باید با تمام توان طرفهای درگیر را به مسیر مذاکره برای صلح بکشانند.
او وضعیت افغانستان در عرصههای سیاسی، امنیتی، روند صلح، اقتصاد، وضعیت اضطراری انسانی و کووید۱۹ را «منفی» توصیف کرده و گفته است که فعالیت در میدان جنگ بسیار بیشتر از پیشرفت در میز گفتوگو است.
لاینز در عین حال گفته است که اعلام خروج نیروهای خارجی از افغانستان تا ماه سپتامبر، ساختار سیاسی و جامعهی افغانستان را به پیمانهی وسیع متزلزل کرده است.
او گفته است که توقع اینکه نیروهای خارجی از افغانستان خارج شود، وجود داشت، اما نه با سرعتی که اکنون جریان دارد. او تأکید کرده است که تمامی بازیگران باید خود را با این واقعیت وفق میدادند.
با این حال، نمایندهی ویژه سازمان ملل برای افغانستان گفته است که نیروهای خارجی سرانجام از افغانستان خارج میشوند و مردم افغانستان این فرصت را دارند که بهجای جنگ با یکدیگر، راه صلح را در پیش گیرند.
او اما گفته است که حقوق زنان و دختران هنوز هم بهعنوان نگرانی باقی است و نباید از حقوق زنان و دختران بهعنوان کارت بازی در میز مذاکره استفاده شود: «حقوق مردان قابل مذاکره نیست. حقوق زنان و دختران قابل مذاکره نیست و حقوق بشر قابل مذاکره نیست.»
دیبورا لاینز از تشدید فعالیتهای طالبان و افزایش خشونتها هشدار داده و گفته است که افزایش درگیری در افغانستان به معنای افزایش ناامنی در بسیاری از کشورهای دور و نزدیک است: «آنچه که در افغانستان اتفاق میافتد پیامدهای جهانی در پی دارد و شورای امنیت باید از شرایط کاملاً مطلع شود.»
طبق اظهارات لاینز، طالبان بیش از ۵۰ ولسوالی را که بیشتر آن در اطراف مراکز ولایات موقعیت دارد، تصرف کردهاند. او گفته است که این خطر وجود دارد که پس از خروج کامل نیروهای خارجی، مراکز ولایات نیز بهدست طالبان سقوط کند.
لاینز گفته است: «باید کاملا واضح باشد که هرگونه تلاش برای بهدست گرفتن قدرت و در نتیجه شکلدهی دولت در کابل از راه نظامی خلاف خواست مردم افغانستان و خلاف مواضع کشورهای منطقه و جامعه جهانی خواهد بود.»
نمایندهی ویژه سازمال ملل برای افغانستان در جریان صحبتهایش گفته است که افغانستان در کنار جنگ، با بحرانهای دیگری نیز مواجه است. دیبورا لاینز گفته است که یکسوم جمعیت افغانستان با ناامنی غذایی مواجه اند، خشکسالی بیشتر شده و بیجاشدگان داخلی نیز افزایش یافته است.
طبق پیشبینی بانک جهانی، میزان فقر در افغانستان به دلایلی چون درگیری، شیوع مجدد موج سوم کرونا، بافت ضعیف اجتماعی و… از ۵۰ درصد به ۷۰ درصد افزایش مییابد. لاینز این چشمانداز را «ترسناک» توصیف کرده و گفته است که اهمیت کمکهای بشردوستانه از سوی تمامی کشورها را برجسته میکند.
با این وضعیت، دیبورا لاینز گفته است که یوناما بر اهمیت قایل شدن به قربانیان و خواستهای آنان بهعنوان یک اولویت در گفتوگوهای صلح تأکید میکند. او به حملهی ۱۸ ثور بر مکتب سیدالشهدا در غرب کابل اشاره کرده و گفته است که «حملات مداوم و مکرر علیه جامعه هزاره در کابل یادآور وحشتناکی» از چگونگی استفاده از درگیری برای هدف قراردادن گروههای خاص است.
«نظام طالبانی قابل پذیرش نیست و جامعه جهانی از برگشت آن حمایت نمیکند»
براساس اعلام وزارت خارجهی افغانستان، اعضای شورای امنیت سازمان ملل حملات اخیر بر مکاتب، کارمندان ماینپاکی و غیرنظامیان را با شدیدترین الفاظ محکوم کرده و گفتهاند که حقوق زن، مرد و کودک تحت هیچ شرایطی قابل مذاکره نمیباشد.
در خبرنامهی وزارت خارجه آمده است: «آنان [اعضای شورای امنیت سازمان ملل] همچنین تأکید کردند که نظامی طالبانی به هیچ وجه قابل پذیرش نبوده و جامعه جهانی به هیچ وجه از برگشت آن حمایت نمیکند.»
طبق خبرنامه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل گفتهاند که از آغاز دوبارهی مذاکرات معنادار که منتج به آتشبس و صلح دایمی در افغانستان شود، حمایت میکنند.
آنان از ادامهی حمایتشان از دولت افغانستان بهشمول نیروهای امنیتی و دفاعی و حفظ دستاوردهای دو دههی اخیر در این کشور اطمینان دادهاند.