در شرایطی که ایالات متحده از افغانستان خارج می‌شود، جهان شاهد بود که طالبان با چه سرعتی کنترل این کشور را به دست گرفتند و روز یک‌شنبه، زمانی که اشرف غنی رییس‌جمهور پیشین افغانستان از کشور خارج شد و ایالات متحده سفارت این کشور را تخلیه کرد، وارد کابل شدند.
در حال حاضر، بسیاری از کهنه‌سربازان امریکایی از سرعت به قدرت رسیدن طالبان پس از نزدیک به ۲۰ سال جنگ احساس یأس و ناامیدی می‌کنند.
مت زلر، کهنه‌سرباز و رییس هیأت مشورتی انجمن متحدان زمان جنگ، میگوید: «من اکنون ۲۰ سال است که تقریبا از آن رویدادی که مرا به ارتش کشاند، یعنی حملات ۱۱ سپتامبر، دور مانده‌ام.»
وی به سی‌ان‌ان گفت: «و اکنون من در این فکر هستم که آیا ۲۰ سال گذشته کاملا بی‌معنی و بیهوده بوده است؟ همه دوستانی که در افغانستان از دست دادم، برای چه جان خود را از دست دادند؟ اگر قرار بود در نهایت وضعیت این شود، فداکاری آن‌ها برای چه بود؟»
او به سی‌ان‌ان گفت: «در این لحظه فکر می‌کنم هیچ کاری ارزشمندی انجام نداده‌ام.»
اما برای کهنه‌سربازانی مانند زلر، شیوه‌ای که طولانی‌ترین جنگ امریکا به پایان رسیده، تنها بخشی از ماجرا است: نگرانی دیگر آن‌ها مترجمان و پرسنل حمایتی افغان هستند که سال‌ها با در خطر انداختن جان خود و خانواده‌شان با امریکا کار کردند.
زلر در سال ۲۰۰۸ به افغانستان اعزام شد و به‌‌عنوان مشاور جنگی نیروهای امنیتی افغان خدمت کرد. جنیس شینواری، مترجم افغان زلر، در چهاردهمین روز حضور او در این کشور، جان وی را نجات داد و دو جنگ‌جوی طالبان را که قصد داشتند او را بکشند، کشت.
بعدا برای جبران دینی که به گردن داشت، زلر به شینواری کمک کرد تا ویزا گرفته و به ایالات متحده بیاید. زلر و شینواری با درک این که این فرایند چقدر دشوار است، سازمانی را با نام No One Left Behind، (کسی جا نخواهد ماند) تأسیس کردند که در روند آوردن مترجمانی که با نیروهای امریکایی کار می‌کردند به ایالات متحده کمک می‌کند.
زلر سال‌هاست وقت خود را صرف این کار کرده، از جمله در ماه‌های اخیر از مقامات امریکایی خواسته تا نسبت به خروج ایمن متحدان افغان امریکایی اطمینان بیشتری حاصل کنند.
زلر میگوید در حال حاضر که افغانستان را در دست طالبان می‌بیند، در وضعیتی که هزاران متحد افغان در جست‌وجوی راه چاره هستند، «خود را کاملا یک شکست‌خورده احساس می‌کنم.»
کهنه‌سربازان و خانواده‌ها این قربانی شدن را درک نمی‌کنند
تام پورتر، کهنه‌سرباز افغانستان و معاون اجرایی رییس‌جمهور در روابط دولتی در سازمان «کهنه‌سربازان امریکایی در عراق و افغانستان»IAVA) ) میگوید که کهنه‌سربازان جنگ افغانستان در مورد مسأله خروج نظرات بسیار متفاوتی دارند. پورتر با تأکید بر اینکه از جانب همه صحبت نمی‌کند، گفت که از نظر برخی از کهنه‌سربازان عقب‌نشینی دیرهنگام است، درحالی‌که برخی دیگر معتقدند ایالات متحده باید برای جلوگیری از هرگونه خشونت می‌ماند.
پورتر گفت: «اما اکثریت قریب به اتفاق کهنه‌سربازانی که من با آن‌ها صحبت کرده‌ام برای کهنه‌سربازانی که این همه فداکاری کرده‌اند و خانواده‌هایی که جزو خانواده‌های ستاره طلایی هستند و پسران، شوهران، پدران و مادران و دیگر اعضای خانواده خود را در ۲۰ سال گذشته از دست داده‌اند، بسیار احساس نگرانی می‌کنند. آن‌ها حالا با این پرسش مواجه‌اند که آیا خدمات عزیزانشان ارزشش را داشت؟»
او گفت تصاویری که از افغانستان به نشر می‌رسد بی‌درنگ روایتی خلق می‌کند که دیدگاه کهنه‌سربازان را در ۲۰ سال گذشته شکل می‌دهد.
پورتر گفت: «این تصاویر نوع نگاه کهنه‌سربازان و خدمت‌گذاران را در مورد پایان و نتیجه خدمت آن‌ها مشخص می‌کند. همه افراد این جامعه به دنبال این هستند که ببینند، تاریخ چگونه از آن‌ها یاد خواهد کرد.»
جرالد کین، که در افغانستان خدمت می‌کرد، به پاملا براون از سی‌ان‌ان گفت که می‌دانست که این زمان فرا می‌رسد. اما او با نحوه عقب‌نشینی مخالف است و معتقد است سربازان امریکایی نباید برای انجام وظیفه‌ای که به نظر او باید قبل از بسته شدن میدان هوایی بگرام انجام می‌شد، بازگردانده شوند.
وزیر دفاع امریکا، لوید آستین اعزام هزار سرباز امریکایی دیگر به افغانستان را تایید کرد، یک مقام دفاعی روز یک‌شنبه به سی‌ان‌ان گفت که انتظار می‌رود در مجموع ۶ هزار سرباز امریکایی در این کشور حضور داشته باشند.
کین میگوید: «اکنون ما مجبور شده‌ایم سربازان را به میدان خطر بازگردانیم تا به عملیات تخلیه سفارتخانه‌ها و آن مترجمانی که هر روز در کنار ما جنگیدند، کمک کنند.»
جرمی باتلر، مدیر اجرایی IAVA گفت: بسیاری از نگرانی‌های کهنه‌سربازان مربوط به تلاش برای نجات کسانی است که به خاطر همکاری با امریکا جان خود و خانواده‌های‌شان در خطر است.
وزارت خارجه ایالات متحده گفته است که حدود ۲۰ هزار افغانستانی برای آمدن به امریکا درخواست ویزای ویژه مهاجرت اس‌آی‌وی داده‌اند. از روز جمعه، هزار و ۲۰۰ افغان و خانواده‌های‌شان به‌‌عنوان بخشی از «عملیات پناهجویان متفقین» به امریکا منتقل شده‌اند و مقامات دولت گفته‌اند که تلاش‌ها را برای خروج متقاضیان و خانواده‌های آن‌ها از افغانستان و به ایالات متحده یا کشور سوم تسریع خواهند کرد.
حتا با وجود افزایش سرعت انتقال تحت طرح اس‌آی‌وی، دها هزار افغان دیگر در کنار ایالات متحده کار می‌کنند که یا پشت خطوط پرواز مانده‌اند یا واجد شرایط برنامه نیستند و باید راه‌های دیگری مانند طرح جدید دولت برای پناهجویان افغان را دنبال کنند.
به گفته باتلر، مسأله پایبند ماندن به تعهد است، نه فقط از سوی دولت ایالات متحده، بلکه از سوی کهنه‌سربازانی که اکنون به خانه بازگشته‌اند و این وعده را به همکاران و متحدان افغان خود، بازگو کرده‌اند.
او گفت: «بسیاری از کهنه‌سربازان ما به دلیل اعتقاد به سیستم ارائه شده، [این تعهد] را تکرار کرده و شرح داده‌اند… مسأله بسیار شخصی است، زیرا این قول از سوی (کهنه‌سربازان) به آن‌ها داده شده است.»
سعید نور ۱۷ سال به‌‌عنوان مترجم افغان به ایالات متحده خدمت کرد. او از افغانستان مهاجرت کرد و به ارتش ایالات متحده پیوست و گفت از اینکه می‌بیند چگونه طالبان به سرعت در حال پیشروی هستند، حیرت کرده است. اما در حال حاضر، این کهنه‌سرباز ارتش برای خروج خانواده خود از افغانستان در تلاش است و میگوید که آن‌ها از او درخواست کمک کرده‌اند.
او گفت: «چه امکانی برای خروج آن‌ها از افغانستان وجود دارد؟ یا اینکه قرار است هدف بعدی طالبان باشند؟»
نور میگوید تا کنون تلاش او بی‌نتیجه بوده است، وی اذعان داشت که اگر برای او به‌‌عنوان یک شهروند ایالات متحده بیرون آوردن خانواده‌اش اینقدر مشکل باشد، اینکه اوضاع برای غیر شهروندان به چه صورت خواهد بود، تصورش هم سخت است.
وی گفت: «اگر من خودم را جای دیگر مترجمانی که ایالات متحده کسی را ندارند، یا مترجمان محلی در افغانستان بگذارم، زندگی آن‌ها به اندازه خانواده من در خطر است. و هیچ راهی برای خروج از کشور ندارند.»
«این‌ها کسانی هستند که ما به آن‌ها اعتماد کردیم»
کریستن روس سه دوره در افغانستان خدمت کرده و مجموعا ۳۱ ماه در آن‌جا بوده است. اما روس، رییس اتحادیه کهنه‌سربازان شهر نیویورک در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند ۲۰ سال گذشته ارزشش را داشته است یا خیر، به سی‌ان‌ان گفت: «پاسخ به این سوال واقعا سخت است.»
او گفت که احساس می‌کند نیروهایش باید مدت‌ها پیش به خانه بازگردانده می‌شدند، اما روش اجرایی شدن خروج ایالات متحده را به کشیدن فرش از زیر پای متحدان افغان تشبیه کرد.
روس گفت، مترجمی که او با او کار می‌کرد، شوهر و پدر پنج فرزند، در حال حاضر مخفی شده است، زیرا نمی‌تواند از سد برنامه ویزا عبور کند. روس گفت که او یکی از بسیاری از کهنه‌سربازانی است که با متحدان افغان که نمی‌توانند از آن‌جا خارج شوند در تماس است.
او گفت: «این خیلی آزار دهنده است. این‌ها افرادی هستند که ما به آن‌ها اعتماد کردیم، و قول داده بودیم که آن‌ها را رها نمی‌کنیم. و ما آن‌ها را به خاطر بوروکراسی و به دلیل نداشتن برنامه‌ای برای خروج و نجات‌شان، رها کرده‌ایم، و حالا دارند شکار می‌شوند. آن‌ها شکار و کشته می‌شوند.»
زلر به سی‌ان‌ان گفت که با پایان جنگ موافق است و گفت شرم‌آور است که اجازه داده شد جنگ آنقدر ادامه پیدا کند که فرزندانش هم در آن شرکت کنند. اما گفت برای افرادی که ۱۰ سال را صرف تلاش برای کمک به آن‌ها کرده، ناراحت است.
او میگوید: «من می‌ترسم که ما به همان شیوه‌ای که بگرام را ترک کردیم، افغانستان را هم رها کنیم: در نیمه شب، بدون این که به دوستان افغان خود بگوییم.»
البته داستان‌های امیدبخشی هم هست: کین پس از ملاقات با مترجم افغانستان، رحیم حیدری در افغانستان در سال ۲۰۱۶، با او در ارتباط است. از آن زمان، جرالد و همسرش، لینت، با حیدری و خانواده‌اش رابطه نزدیکی پیدا کردند. این زوج به پاملا براون از سی‌ان‌ان گفتند که آن‌ها او را مثل پسر خود می‌دانند، و کودکان حیدری اکنون لینت و جرالد را پدرکلان و مادرکلان خطاب می‌کنند.
آن‌ها برای کمک به حیدری و خانواده‌اش از طریق برنامه اس‌آی‌وی، برای رسیدن خانواده حیدری به ایالات متحده تلاش کردند. اما لینت گفت که این روند سال‌ها طول می‌کشد.
این زوج گفتند که دو خانواده بالاخره دلشان کمی جمع شده است: خانواده رحیمی توانسته به کانادا برود. یک‌شنبه گذشته، حیدری و خانواده‌اش در تورنتو فرود آمدند.
کین گفت که بسیار خوشحال است، اما حیدری هنوز «در نیمه راه رسیدن به خانه» است، و افزود: «امیدوارم این‌جا مقصد نباشد و این راه تا امریکا ادامه داشته باشد.»
جنیفر هانسلر از سی‌ان‌ان در تهیه این گزارش کمک کرده است.