منبع: فاکس نیوز
برگردان : حمید مهدوی
با از سرگیری تلاشها برای بستن زندان گوانتانامو، ایالات متحدهی امریکا در مورد سرنوشت زندانیهایی مانند محمد الشمرانی تصمیم خواهد گرفت. در میان 136 زندانی گوانتانامو، این شهروند عربستان سعودی که 38 سال دارد، زندانی خاص محسوب میشود.
وی از جمله 50 مردی است که آزادی آنها به دلیل این که به آسانی تعقیب شده نمیتوانند، بسیار خطرناک خوانده شده بود و اقدام در این زمینه سبب افشای معلومات حساس خواهد شد. زمانی که دیگران برای آزادی، انتقال یا پیگرد قانونی تبرئه میشوند، شمرانی و چندفرد دیگر باید منتظر بازی سرنوشت شان باشند.
مارتا رینر، وکیل مدافع شمرانی میگوید: «برای من گیج کننده است، ادعا علیه موکل من جدیتر از دیگران نیست. تعداد زیادی به عربستان سعودی فرستاده شده اند». وزارت دفاع ایالات متحدهی امریکا میگوید که این زندانیها نظر به قوانین بینالمللی جنگ تا پایان خصومتها در زندان خواهند ماند (خواه هروقت که باشد).
اینها موانع اصلی در برابر تلاشهای بارک اوباما برای بستن زندان گوانتانامو محسوب میشوند. اکثریت این زندانیها متهم به عضویت در شبکهی القاعده و گروه طالباناند و بعد از تقریبا یکدهه وکلای مدافع آنها میگویند که باید آزاد شوند. وکلای مدافع این زندانیها اخیرا تذکراتی را دریافت نمودهاند که مقامها از ارگانهای مختلف دولت ایالات متحده پروندهی این زندانیها را دوباره ارزیابی خواهند کرد.
خانم رینر گفت که او امیدوار است و خانوادهی موکل او در عربستان سعودی منتظر است. وی اضافه کرد: «من با فکر باز وارد این قضیه میشوم». اکثریت کسانی که بر بسته شدن زندان تأکید دارند میگویند که ایالات متحده باید در این مورد زود تصمیم اتخاذ کند.
موریس دیویس، یک سرهنگ باز نشستهی قوای هوایی که دو سال مسئولیت پیگرد قانونی زندانیهای گوانتانامو را برعهده داشته است گفت: «اعتبار ما برای شروع… است؛ اما چیزی که باقی مانده است، این است که اگر ما بدون دلیل آنها را در زندان نگهداریم بهشدت متضرر خواهیم شد».
سه مرد عربستانی به شمول الشمرانی در میان مردانی است که مدت حبس آنها نامعلوم است. باوجودی که دهها هموطن این سه مرد برای اعادهی حیثیت به وطن شان برگردانده شدهاند، هنوز در این زندان به سر میبرند. در جملهی این زندانیها دو شهروند کویت (فایز الکنداری و فوزی الهدی) که به عضویت در یک گروه تروریستی متهماند، نیز شاملاند. آنها با وجودی که دولت کویت برای آنها مرکزی را ایجاد کرده است، در این زندان به سرمیبرند. در این لیست چندین افغان نیز شاملاند. مقامات میگویند که آنها کاندیدهای احتمالی برای معاوضه با اسیر امریکایی که در اسارت طالبان به سر میبرند، هستند.
الشمرانی که سالها به عنوان معلم در عربستان سعودی کار کرده است، به آموزش در شبکهی القاعده و جنگ علیه اتحاد شمال و محافظت از اسامه بن لادن متهم است. رینر (وکیل مدافع الشمرانی) ادعا میکند که دیگر هیچتوجیه قانونی برای زندانی کردن موکلش وجود ندارد.
پروندههای آنها در دادگاههای دولتی بسته شدهاند. اگرچند دلیل دولت برای تحت پیگرد قانونی قرار ندادن این زندانیان (زندانیانی که موعد معین برای زندانی شدن آنها وجود ندارد)، همچنان پا برجاست. دولت به دلیل این که کشورهای مختلف در دستگیری این افراد نقش ایفا کردهاند و نمیخواهند که دخالت آنها در این امر افشا شود یا مقامهای امریکایی در دستگیری آنها از تکنولوژی پیشرفته استفاده کرده که نمیخواهد این تکنولوژی همگانی ساخته شود، آنها را هنوز تحت پیگرد قانونی قرار نداده است.
دویس میگوید: «مشکل فقدان شواهد نبود، بلکه مشکل ناتوانی در استفاده از این شواهد بود».
کول بیری وینگارد، وکیل مدافع الکنداری که به اشاعهی پروپاگندهای القاعده متهم است، میگوید: «اگر دولت بتواند موفقانه این افراد را تحت پیگرد قانونی قرار دهد، آنها این کار را میکنند. اما مسئله این است که آنها این کار را نمیتوانند، پس این کار را نمیکنند».
در روزهای آغازین جنگ افغانستان که این جنگ در حالت بینظمی قرار داشت، ایالات متحدهی امریکا زندان گوانتانامو را برای حبس جنگجویان دشمن ایجاد کرده بود. الشمرانی که در افغانستان به پاکستان فرار کرده بود، در اولین روزهای جنگ در پاکستان دستگیر شده و به این زندان فرستاده شده بود و آنها شامل گروهی بود که فکر میشد اطلاعات ارزشمندی را در مورد شبکهی القاعده بیرون خواهند داد.
نظر به اسناد موجود در دادگاهها، از وی حداقل 88 مرتبه تحقیق شده است. تعداد زندانیان در این زندان زمانی به 680 نفر میرسید که شهروندان افغانستان و عربستان سعودی دو گروه بزرگ این زندانیها را تشکیل میدادند. در اثر فشارهای جهانی اوباما تعهد کرد که به مجرد به قدرت رسیدن این زندان را خواهد بست. اما بعدا کانگرس ایالات متحدهی امریکا با تصویب قانونی که در نیتجهی آن انتقال زندانیها به ایالات متحدهی امریکا ممنوع قرار داده شد.
سپس در ماه جنوری سال 2010 زندانیان به سه گروه دستهبندی شدند: دستهای که باید محاکمه شوند، دستهای که باید به خارج انتقال داده شده یا آزاد شوند و دستهای که باید نظر به قوانین بینالمللی جنگ برای مدت نامعلوم در زندان نگهداری شوند. در آن زمان تعداد زندانیانی که باید برای مدت نامعلوم در زندان نگهداری شوند، به 48 نفر میرسید که از آن زمان تاکنون دو تن از این زندانیان جان خود را از دست دادهاند و از آنجایی که کانگرس محاکمهی آنها را در دادگاههای ملکی ممنوع قرار داده و در کمیسیونهای نظامی نیز محاکمه شده نمیتوانند، بر تعداد آنها افزده خواهد شد.
ضمن این که دولت در راستای محاکمهی تعدادی از این زندانیان که تصور میشد برای این کار آمادهاند، عملکرد منظمی نداشته است. مقامهای وزارت دفاع امریکا برای استماع از پنجزندانی که یک هفته به طول خواهد انجامید، به زندان گوانتانامو آمدهاند. این پنجزندانی به اتهامهایی مانند قتل و مساعدت در حملهی 11 سپتامبر متهماند. محاکمهی آنها تا یک سال دیگر انجام خواهد شد. تعداد دقیق زندانیانی که تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت، به تصمیم دادگاه وسایر عوامل بستگی دارد.
ایالات متحدهی امریکا همچنین در زمینهی انتقال یا آزادی تقریبا 90 زندانی نیز به پیشرفتهایی نایل آمده است و این کشور فرستادهی جدیدی را برای رهبری تلاشها برای انتقال دو شهروند الجزایری تعیین کرده است. با این وجود، سرنوشت زندانیهایی که برای مدت نامعلوم زندانیاند، به تصمیم مقامهای استخباراتی که به شکل نوبتی پروندههای آنها را ارزیابی میکنند، بستگی دارد.