ناقوس جنگ بامداد روز پنجشنبه، ۵ حوت در اوکراین به صدا درآمد و نیروهای روسی از زمین، هوا و دریا به اوکراین حمله کردند. این نیروها از سمت روسیه و بلاروس در شمال و شرق و از دریای سیاه و دریای آزوف در سواحل جنوبی وارد اوکراین شدند.
گفته می‌شود که پیش‌روی نیروهای روسی به رغم مقاومت نیروهای اوکراینی به سمت کی‌ف –پایتخت- جریان دارد.
به گزارش خبرگزاری اینترفاکس، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که ۸۳ هدف زمینی را در اوکراین منهدم کرده و به تمام اهداف خود دست یافته است.
مقام‌های اوکراینی گفته‌اند که نیروگاه هسته‌ای «چرنوبیل» در ۹۰ کیلومتری شمال پایتخت و میدان هوایی «هوستومل» در حومه شمالی کی‌ف توسط چتربازان روسی تصرف شده است.
در نخستین ساعات حمله‌ی روسیه به اوکراین ده‌ها تن کشته و زخمی شده‌اند. اوله لیاشکو، وزیر صحت اوکراین گفته است که تاکنون ۵۷ اوکراینی کشته و ۱۶۹ نفر زخمی شده‌اند. اما طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، رییسجمهور اوکراین گفته است که در نخستین روز حمله‌ی روسیه به این کشور، ۱۳۷ نفر به‌شمول نظامیان و غیرنظامیان کشته شده‌اند.
وزارت دفاع اوکراین نیز اعلام کرد که ۵۰ سرباز روس کشته شده‌اند.
در روز دوم حمله‌ی روسیه به اوکراین، صدای دو انفجار در کی‌یف شنیده شده است. مقام‌های اوکراینی گفته‌اند که بر اثر حملات موشکی روسیه به یک پایگاه نظامی در شهرک بروواری، در نزدیکی پایتخت شش تن کشته شده‌اند.
تنهایی در جنگ
تلاش‌های دیپلماتیک رهبران و مقام‌های کشورهای قدرتمند جهان در راستای جلوگیری از حمله‌ی روسیه به اوکراین ناکام ماند.
رزمایش‌های سبک و سنگین نظامی در روسیه و بلاروس [کشور نزدیک به روسیه] از چند هفته به این‌سو در مرز با اوکراین ادامه داشت. روسیه بیش از ۱۰۰ هزار نیروهای نظامی با سازوبرگ‌های پیشرفته مستقر کرده بود.
پس از یک روز درگیری در اوکراین، ولادیمیر پوتین گفت که به جزء اقدام نظامی در اوکراین گزینه‌ی دیگری روی میز نداشته است.
او افزوده بود که دستور «عملیات نظامی ویژه» را برای محافظت از مردم، از جمله شهروندان روسیه که در اوکراین در معرض «نسل‌کشی» قرار گرفته‌اند، صادر کرده است.
آقای پوتین گفت که کشورش این حمله را برای «غیرنظامی‌سازی و غیرنازی‌سازی» اوکراین به راه انداخته است.
هم‌زمان، ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین از مردمش خواست که از کشورشان دفاع کنند: «هر کسی که آماده جنگ باشد، سلاح داده خواهد شد.»
او افزود: «آن‌چه امروز شنیدیم، فقط انفجار موشک، جنگ و غرش هواپیما نیست. این صدای پرده آهنین جدیدی است که فرود آمده و روسیه را از جهان متمدن دور می‌کند.»
رییسجمهور اوکراین گفت که کشورش برای دفاع از خودش در برابر حمله‌ی روسیه «تنها رها شده است.»
زلنسکی گفت: «امروز از بیست‌وهفت رهبر اروپا پرسیدم که آیا اوکراین در ناتو خواهد بود یا خیر. به‌طور مستقیم پرسیدم. همه می‌ترسند و جواب نمی‌دهند.»
او سوگند خورد که به هیچ عنوان اوکراین را ترک نخواهد کرد: «دشمن، شخص من را هدف نخست حمله قرار داده و خانواده‌ام هدف دوم است. آن‌ها می‌خواهند سیاست اوکراین و رییس دولت را نابود کنند. من در پایتخت می‌مانم. خانواده‌ام هم در اوکراین می‌مانند».
با وجود حمایت نکردن اروپا و امریکا از اوکراین، شماری زیادی از اوکراینی‌ها به‌شمول زنان با گرفتن تجهیزات جنگی برای دفاع از کشورشان بسیج شده‌اند.
مقام‌های اوکراینی سناریوی حمله‌ی روسیه به این کشور را پیش‌بینی کرده بودند و به همین‌خاطر شهروندان‌شان را آموزش نظامی می‌دادند. پیشتر عکس و ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی به نشر رسیده بود که نشان می‌داد به‌دلیل کمبود تجهیزات جنگی، شهروندان اوکراینی با چوب‌های شبیه به اسلحه آموزش‌های نظامی را از نزد سربازان متقاعد و برحال فرا می‌گیرند.
ناتو به اوکراین نیرو نمی‌فرستد
اوکراین یکی از متحدان ناتو است، اما برای عضویت در ناتو درخواست داده بود. این تصمیم مقام‌های اوکراینی، خشم ولادیمیر پوتین را برانگخیت. پوتین معتقد است که پس از فروپاشی جماهیر شوروی پیشین، ناتو به این کشور نزدیک شده است و این تهدید جدی برای امنیت مسکو است.
او بدین باور است که ناتو و ایالات متحده امریکا در تلاش محاصره روسیه از طریق عضویت دادن به کشورهای اروپای شرقی و نزدیک به مسکو هستند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو اعلام کرد که این سازمان قصد اعزام نیروی نظامی به اوکراین را ندارد، اما نیروهای خود را در شرق اروپا افزایش می‌دهد: «ما هیچ برنامه‌ای برای اعزام نیروهای ناتو به اوکراین نداریم. کاری که انجام می‌دهیم دفاعی است.»
این بدین معنی است که اوکراینی‌ها به تنهایی و بدون حمایت نظامی غرب با ارتش پیشرفته روسیه بجنگند.
در حالی‌که پیش‌روی روسیه در اوکراین ادامه دارد، ناتو اعلام کرد که پس از حمله‌ی روسیه اقدامات بازدارندگی و دفاعی جدید را در شرق اروپا در دستور کار قرار داده است. این اقدامات شامل استقرار بیش از ۱۰۰ هواپیمای جنگی در حالت «آماده‌باش بالا است.»
با این حال دبیرکل ناتو بیان کرد: «صلح در قاره‌ی ما به هم ریخته است. روسیه از زور استفاده می‌کند تا تاریخ را بازنویسی کرده و راه آزادی و استقلال را بر اوکراین ببندد.»
نشست اضطراری مجازی بین ۳۰ کشور عضو ناتو امروز (جمعه، ۶ حوت) برگزار می‌شود و در این نشست رهبران سوئد، فنلند و نهادهای اتحادیه اروپا نیز شرکت خواهند کرد.
سوئد و فنلند عضو ناتو نیستند، اما به نظر می‌رسد که حمله‌ی روسیه به اوکراین، تلاش این دو کشور برای عضویت در ناتو را گسترش خواهد داد.
دبیرکل ناتو حمله‌ی روسیه به اوکراین را «تهاجم عمدی، بی‌رحمانه، غیرموجه و با برنامه‌ریزی طولانی‌مدت» نامید که «جان بی‌گناهان بی‌شماری را با حملات هوایی و موشکی به خطر می‌اندازد.»
آوارگی
بیش از یک ماه می‌شود که مقام‌های دولتی در اوکراین در کنار آموزش‌های نظامی به برخی از شهروندان، اقدامات محافظتی در برابر در امان ماندن در مقابل حملات روسیه اتخاذ کرده بودند.
هزاران اوکراینی در شهرهای بزرگ از جمله کی‌یف و خارکیف برای در امان ماندن از حملات روسیه، در ایستگاه‌های زیر زمینی مترو سپری کردند.
شب‌گذشته هزاران اوکراینی شب را در ایستگاه‌های زیرزمینی صبح کردند. این وضعیت یادآور جنگ دوم جهانی است.
سازمان ملل متحد تخمین زده است که ۱۰۰ هزار اوکراینی پس از حمله‌ی روسیه از خانه‌های خود فرار کرده‌اند.
این نهاد اعلام کرد که هزاران اوکراینی تلاش می‌کنند به کشورهای همسایه از جمله رومانی، مولداوی، لهستان و مجارستان پناه ببرند.
دولت آلمان به کشورهای همسایه اوکراین پیشنهاد کمک‌های بشردوستانه داده است. رسانه‌های آلمانی نیز تخمین می‌زنند که در مجموع بین ۲۰۰ هزار الی یک میلیون اوکراینی به کشورهای اتحادیه اروپا پناه خواهند برد.
شهردار کی‌یف شام‌گاه پنجشنبه در واکنش به حمله‌ی روسیه دستور منع رفت‌وآمد در پایتخت اوکراین را صادر کرد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که برخی از شهروندان اوکراین برای فرار از پایتخت اقدام کرده بودند و این باعث مسدودشدن راه‌های خروجی اصلی کی‌یف شده بود.
شهردار کی‌یف گفت که مقررات منع آمد‌وشد از ساعت ده شب تا هفت صبح به وقت محلی ادامه خواهد یافت و حمل‌ونقل عمومی در این مدت کار نخواهد کرد.
اما افزود که ایستگاه‌های مترو در سراسر شهر باز می‌مانند تا به عنوان پناهگاه زیرزمینی شهروندان استفاده شود.
مخالفت با پوتین
لشکرکشی ولادیمیر پوتین به اوکراین با مخالفت هزاران نفر در شهرهای مختلف روسیه مواجه شده است.
گزارش می‌رساند که بیش از یک هزار تن از معترضان در شهرهای مختلف به‌شمول مسکو بازداشت شده‌اند. اما نیروهای روسی به شدت به مانند دیگر اعتراض‌ها، معترضان را سرکوب کردند. نیروهای روسی شماری از فعالان مدنی و روزنامه‌نگاران را نیز بازداشت کرده‌اند.
عکس‌های از بازداشت معترضان در مسکو منتشر شده است.
یکی از افراد بازداشت شده پلاکاردی در دست داشت که روی آن نوشته شده بود: «نه به جنگ با اوکراین. پوتین استعفا.»
ولادیمیر پوتین، همواره با مخالفان خود برخورد شدید کرده است.
افزون بر روسیه، در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان توکیو – جاپان، تل‌آیو – اسرائیل، پراک- چک، نیویارک – ایالات متحده امریکا و در چندین نطقه‌ی دیگر معترضان در مقابل سفارت‌خانه‌ها و قنسولگری روسیه تجمع کردند. در برخی از بنرهای اعتراضی شعارهای «اوکراین مقاومت خواهد کرد، پوتین را متوقف کنید»، نوشته است.
تشدید تحریم‌ها
جوبایدن رییسجمهور ایالات متحده امریکا از وضع تحریم‌های شدید علیه روسیه به‌دلیل حمله به اوکراین خبر داد. او این حمله را «نقض فاحش قوانین بین‌المللی» خواند.
او اعلام کرد که با اعمال تحریم‌های جدید علیه مسکو، بانک‌های روسیه با دارایی‌هایی به ارزش «یک تریلیون دالر» نیز مشمول این تحریم‌ها خواهند شد. رییس‌جمهوری امریکا همچنین از مسدود شدن دارایی‌های چهار بانک روسیه در روز پنجشنبه خبر داد.
خبرگزاری بلومبرگ روز پنجشنبه گزارش داد که ولادیمیر پوتین شخصا هدف تحریم‌های جدید ایالات متحده قرار خواهد گرفت.
بلومبرگ این خبر را به نقل از سناتور شروود براون، رییس کمیته بانکی سنا، اعلام کرد که اوایل روز پنجشنبه با جنت یلن، وزیر مالیه امریکا، صحبت کرده بود.
از سویی هم، یک مقام کاخ سفید گفت که جو بایدن خواستار تشکیل جلسه شورای امنیت ملی ایالات متحده برای بررسی در خصوص حمله روسیه به اوکراین شده است.
جان ساکی، سخن‌گوی کاخ سفید، تأکید کرد که بایدن هیچ تصمیمی برای اعزام نیروی نظامی به اوکراین ندارد.
او افزود که تیم کمک‌های انسان‌دوستانه امریکا در لهستان مستقر شده و در همکاری با متحدان امریکا به نیازهای مردم اوکراین رسیدگی خواهند کرد.
اورزولا فون درلاین، رییس کمیسیون اروپا، روز جمعه اعلام کرد که رهبران اتحادیه اروپا بر سر تحریم مسکو توافق کرده‌اند و این تحریم‌ها شامل ۷۰ درصد بازار بانکی روسیه و شرکت‌های دولتی کلیدی در این کشور می‌شود.
او افزود که اتحادیه اروپا همچنین بخش انرژی روسیه را هدف تحریم قرار داده که بخشی حیاتی در اقتصاد مسکو است و دولت روسیه از آن استفاده می‌کند.
ناظران اقتصادی می‌گویند که روسیه با بحران شدید مالی دست به گریبان است و با تحریم‌های غرب، اقتصاد این کشور بیشتر متزلزل خواهد شد.