مته نودسن، معاون نمایندهی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان گفته است که خبرنگارانی که در داخل کشور باقی مانده و هنوز هم با تعهد و فداکاری کار میکنند، تحت ترس و ارعاب زندگی میکنند. او گفته است که زنان خبرنگار سنگینترین بار را به دوش میکشند.
خانم نودسن این اظهارات را به مناسبت سوم می، روز جهانی آزادی مطبوعات مطرح کرده است. او گفته است که در هفتهی جاری خبرنگاران و مدافعان رسانهای افغانستان برای بزرگداشت از روز جهانی آزادی مطبوعات به یوناما و یونسکو پیوستند تا زمینه را برای تبادل نظر در مورد کوچکشدن و محدودیت فضای رسانهای در افغانستان و راه حل آن، فراهم کنند.
او گفته است که کار خبرنگاری در افغانستان در شرایط ناپایدار و احتمالا در یکی از چالشبرانگیزترین دوران در بیش از دو دههی گذشته قرار گرفته است: «رسانههای آزاد مورد حمله قرار گرفتهاند. شبکههای خبری تعطیل شدهاند. خبرنگاران وظایف خود را از دست دادهاند. تعداد زیادی کشور را ترک کردهاند، اما بسیاری از آنهایی که در کشور باقی ماندهاند، با آیندهای مبهم روبهرو هستند.»
خانم نودسن از خبرنگاران سختکوش قدرانی کرده و اطمینان داده است که سازمان ملل قاطعانه در کنار رسانههای آزاد و مستقل در افغانستان قرار دارد. از از «مقامهای مسئول» خواسته است تا محیط مساعدی را برای فعالیت خبرنگاران و تضمین مصونیت آنها فراهم کنند: «برای حفاظت از زنانی که در رسانهها کار میکند، توجه و اقدمات ویژه ضرورت است.»
طبق اعلامیهی یوناما که امروز (دوشنبه، ۱۲ ثور) منتشر شده، معاون نمایندهی ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان از جامعه جهانی نیز خواسته است تا حمایت خود را از رسانههای مستقل افغانستان گسترش دهد.
این درحالی است که طالبان پس از تسلط بر افغانستان محدودیتهای شدیدی علیه رسانهها وضع کردهاند. این گروه بارها اقدام به بازداشت و تهدید خبرنگاران نیز کرده است. در شماری از ولایات، خبرنگاران محلی میگویند که استخبارات طالبان پس از نشر خبرهایی که به نفع طالبان نباشد، به آنان تماس میگیرند و تهدید میکنند.
آمار مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میدهد که در هفت ماه حاکمیت طالبان حداقل ۸۰ خبرنگار و کارمند رسانه در ولایتهای مختلف بازداشت شدهاند که اکثر این بازداشتها توام با خشونت و تهدید بوده است.
همچنین براساس آمار، پس از رویکارآمدن طالبان نیمی از رسانههای دیداری و شنیداری خصوصی در افغانستان تعطیل شده و برخی دیگر هم در آستانه تعطیلی اند. چالش مالی و محدودیتهای طالبان از عوامل سقوط رسانهها دانسته میشود.