سفر ده روزهی ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی سازمان ملل برای وضعیت حقوق بشر در افغانستان به این کشور پایان یافت. او همزمان اعلام کرده است که افغانستان با چالشهای جدیِ حقوق بشری مواجه است.
او امروز (پنجشنبه، ۵ جوزا) در یک نشست خبری در کابل گفته است که طالبان راهی را برگزینند که ثبات و آزادی برای تمام شهروندان افغانستان بهویژه زنان فراهم شود.
بنت، بیان کرده که در جریان سفرش با رهبران طالبان، اعضای جامعه مدنی، از جمله زنان، مدافعان حقوق بشر، روزنامهنگاران، اقلیتها و قربانیان نقض حقوق بشر دیدار داشته است.
گزارشگر سازمان ملل در اظهاراتش که از سوی شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل منتشر شده گفته است که خصومتهای مسلحانه در بسیاری از مناطق کشور متوقف شده و تلفات ناشی از این درگیریها پس از تسلط طالبان کاهش یافته است.
او اعلام عفو عمومی از سوی طالبان برای مقامهای دولت سابق و اعضای نیروهای امنیتی پیشین را اولین گام برای آشتی خوانده؛ اما در عین حال دربارهی گزارشها مبنی بر قتلهای انتقامجویانهی اعضای سابق نیروهای امنیتی و بازرسی خانههای مقامهای حکومت پیشین، نگرانی کرده است.
گزارشگر سازمان ملل در مورد بحران انسانی و اقتصادی افغانستان هم ابراز نگرانی کرده و از جامعه بینالمللی خواسته که به ارایه حمایتهای بشردوستانه ادامه دهد و توزیع عادلانهی آن را تضمین کند.
او در بخشی از اظهارات خود بیان کرده است که بسیاری از سیاستها و انگیزههای اقدامات طالبان، بر طیف گستردهای از حقوق بشر تأثیر گذشته و جامعهای را ایجاد میکند که با ترس اداره میشود.
او در ادامه با نگرانی دربارهی وضعیت زنان در افغانستان، گفته است که اقداماتی مانند تعلیق آموزش دختران، موانع اشتغال زنان، عدم امکان مشارکت آنان در زندگی سیاسی و عمومی، اعمال حجاب سختگیرانه و توصیهی اکید به ماندن در خانه با هدف نامرئیکردن زنان در جامعه است.
گزارشگر سازمان ملل افزوده است که این رهنمودها با تعهدات افغانستان در چندین معاهدات حقوق بشری در تضاد است.
او از طالبان خواسته است که فوراً سیاستها و دستورالعملهایی را که بر زنان تأثیر منفی میگذارد، معکوس کنند و همچنین حقوق زنان و دختران را برای مشارکت برابر در آموزش، اشتغال و سایر جنبههای اجتماعی در اولویت قرار دهند.
بنت در ادامه، خواستار تحقیقات در مورد حملات اخیر بر عبادتگاهها و مکتبها در کابل و ولایتهای قندوز و بلخ شده که گروه داعش بخشی از این حملات را به عهده گرفته است.
او گفته است که چنین حملاتی که بهطور خاص اعضای جوامع هزاره، شیعه و صوفیها را هدف قرار میدهند، ماهیتشان سیستماتیک است و نشانههایی از جنایات علیه بشریت را به همراه دارد.
گزارشگر سازمان ملل در مورد ادعاهای قتل، شکنجه و کوچاجباری غیرنظامیان در پنجشیر و سایر ولایتهای شمالی توسط طالبان نیز ابراز نگرانی کرده، اما گفته است که این ادعاها نیاز به راستآزمایی دارد.
او در ادامه تأکید کرده است که افغانستان با انبوهی از چالشهای حقوق بشری مواجه است که تأثیرات شدیدی در پی دارد.
بنت، افزوده است که طالبان در اعتراف به بزرگی و وخامت تخلفاتی که مرتکب شدهاند و همچنین انجام مسئولیت خود برای رسیدگی به این تخلفات، ناکام ماندهاند.
او از طالبان خواسته تا چالشهای حقوق بشری را تصدیق کنند و شکاف بین گفتار و کردار شان را از بین ببرند.
گزارشگر سازمان ملل اضافه کرده است که طالبان بر سر دوراهی ایستادهاند که به گفتهی او یا جامعهی باثبات که هر افغان در آن از آزادی و حقوق بشر برخوردار باشد را داشته باشند یا جامعهی بهگونهی شدید محدود.
او در اخیر اظهارات خود گفته است که در صورت تحقق معیارها، مانند گشایش مکتبهای دخترانه، ایجاد یک ادارهی فراگیر و بستری برای گفتوگو، خطر بیثباتی و رنج بیشتر در افغانستان ممکن است کاهش یابد.