در روستایی دورافتاده‌ی ریو، در جزیره‌ای دور از شهر و امکانات کافی برای زندگی، پناه‌جویانی از افغانستان که به امید زندگی و آینده‌ی بهتر دل به دریا زده بودند، اکنون سال‌هاست در برزخ بی‌سرنوشتی و رنج گیر کرده‌اند. آن‌ها اکنون در گوشه‌ای از شهر تنجونگ پیننگ کشور اندونیزیا حتا به خدمات صحی و درمانی لازم دسترسی ندارند.
شماری از این پناه‌جویان بیمار اند و برای درمان بیماری‌های گوناگون‌شان که این سال‌ها به آن مبتلا شده‌اند، می‌گویند نه به آنان رسیدگی می‌شود و نه آینده‌ی‌شان روشن است. اسد (مستعار)، یکی از این پناه‌جویان که حدود ده سال است در اندونیزیا به سر می‌برد، می‌گوید دیسک کمر دارد و یک طرف بدنش از کار افتاده است. به گفته‌ی او، در این مرکز نگهداری پناه‌جویان به مشکلات بیماران رسیدگی نمی‌شود.
اسد می‌گوید که به‌خاطر وضعیت فعلی‌اش به‌طور تمام‌وقت استراحت می‌کند. او از سیستم بیمه شکایت دارد و می‌گوید از زمانی که اداره مهاجرت سازمان ملل یا «آی او ام» بیماران را به بخش بیمه ارجاع می‌دهد، رسیدگی درستی به وضعیت بیماران نمی‌شود.
چالش بیمه
سلیمانی (مستعار)، دیگر پناه‌جوی افغانستان است که پس از ترک افغانستان در سال ۲۰۱۴، تصادف کرد و کمرش آسیب دید. او از ناحیه سر نیز آسیب دیده است و براساس تشخیص پزشکان، نیازمند جراحی است. او می‌گوید حالا خدمات دارو و درمان مشکل دارد و پیش از این‌که خدمات درمانی از طریق بیمه انجام شود، مشکلی وجود نداشت. اما از زمانی که سیستم بیمه فعال شده است، خدمات پزشکی در زمان مورد نیاز به پناه‌جویان ارایه نمی‌شود.
مراحل خدمات درمانی حالا طولانی شده است و علت عدم رسیدگی به موقع نیز همین طولانی شدن مراحل دریافت خدمات درمانی است. سلیمانی می‌گوید در اوایل وضعیت بهتر بود و بیماران به‌طور مستقیم با سازمان آی او ام (IOM) در ارتباط بودند اما از زمانی که سیستم بیمه ایجاد شده است، بیماران را معاینه نمی‌کنند و یا برای ملاقات با متخصص باید مدت زمان زیادی را انتظار بکشند.
حبیب‌الله میرزایی، یکی دیگر از پناه‌جویان افغانستان در شهر تنجونگ پیننگ در مورد سیستم بیمه می‌گوید، سیستم بیمه که یک سالی از ایجاد آن می‌گذرد، نه تنها مشکلات صحی پناه‌جویان را حل نکرده است بلکه با طولانی بودن روند خدمات درمانی مشکلات بیماران را بیشتر کرده است و از سوی دیگر با عرضه داروهای بی‌کیفیت، مشکلات بیماران را افزایش داده است.
داروی بی‌کیفیت
به گفته‌ی پناه‌جویان افغان، سیستم خدمات درمانی در این شهر بسیار محدود است و یک پزشک روزانه فقط چهار بیمار را ملاقات می‌کند و بیماران در نوبت می‌مانند. فرهاد، یکی دیگر از این پناه‌جویان در این باره می‌گوید: «در یک روز فقط چهار نفر می‌توانند داکتر را ملاقات کنند. خیلی افراد هستند به‌خاطر این‌که تحت درمان قرار نگرفته‌اند دچار مشکلات روحی شده‌اند. زمانی که یک مریض می‌خواهد داکتر را ملاقات کند، این‌که داکتر او را چک کند چنین چیزی وجود ندارد. از طریق پیام مشکلات خود را به داکتر می‌گوییم و داکتر هم سه تا پنج روز بعد نوبت می‌دهد و سپس دارو را به دست کسی دیگر می‌فرستد. داکتر را نمی‌توانیم حضوری ببینیم.»
عدم دسترسی به پزشک چالش جدی بیماران است. حبیب میرزایی می‌گوید در گذشته زمانی که بیمار بعد از یکی دو بار مراجعه به کلینیک درمان نمی‌شد و نیاز به پزشک متخصص پیدا می‌کرد، به راحتی می‌توانست پزشک متخصص را ملاقات کند و داروهای مؤثری دریافت کند اما بعد از راه اندازی بیمه، بیمار هفته‌ها رفت‌وآمد می‌کند و از طرف کلینیک فقط داروهای مسکن باکیفیت پایین دریافت می‌کند. به گفته‌ی او، برای رسیدن به پزشک متخصص باید ماه‌ها منتظر اجازه‌نامه و تأییدیه از طرف سازمان «آی او ام» و شرکت بیمه بمانند و در اکثر وقت‌ها داروهایی که توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود در کلینیک به بیمار داده نمی‌شود.
کیفیت پایین دارو از مواردی است که شمار زیادی از بیماران از آن شکایت دارند. یکی دیگر از پناه‌جویان که از ناحیه زانو و کمر مشکلات جدی دارد با شکایت از وضعیت موجود می‌گوید بارها با التماس و خواهش به پزشک مراجعه کرده و با وجود این‌که داروهای مختلف و متفاوتی دریافت کرده اما در عمل بهبود نیافته است.
باقری (مستعار)، که دوره‌های مختلف درمانی را از سرگذرانده است، از وضعیت جسمی‌اش شکایت دارد و به باور او داروهایی که دریافت می‌کند بی‌کیفیت‌اند. به همین خاطر نتیجه مثبتی از مصرف آن‌ها حاصل نشده است.
موقعیت نامناسب کلینیک
محلی که در آن پناه‌جویان افغانستان زندگی می‌کنند، ۲۵ کیلومتر از مرکز شهر فاصله دارد و خدمات ترانسپورت عمومی هم در آن نادر است. فاصله‌ی طولانی محل زندگی پناه‌جویان با مرکز شهر دسترسی آنان به خدمات درمانی را نیز با چالش مواجه کرده است. به گفته‌ی حبیب میرزایی، با این‌که مسئولان می‌دانند پناه‌جویان به ترانسپورت عمومی دسترسی ندارند و استفاده از موتورسیکلت نیز ممنوع است، در یک سال اخیر دوبار مکان کلینیک تغییر کرده و به دورترین نقطه‌ی شهر انتقال یافته است.
فرهاد، یکی دیگر از پناه‌جویان که بارها برای درمان مشکلات جلدی‌اش به پزشک مراجعه کرده می‌گوید بیماران با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند و از جایی که آن‌ها زندگی می‌کنند تا کلینیک فاصله‌ای بسیاری است. او افزود: «جایی که مهاجران زندگی می‌کنند از مرکز شهر چهل‌وپنج دقیقه تا یک ساعت دور است. هیچ امکانات ترانسپورتی وجود ندارد. برای رفتن به مرکز شهر هزینه زیادی نیاز است. در روستایی دورافتاده از شهر قرار داریم. در هر اتاق سه‌درچهار، چهار نفر زندگی می‌کنند. مهاجر حق ندارد از شهری به شهر دیگر برود و فقط از شش صبح تا شش شام حق دارد بیرون برود.»
وضعیت روحی و روانی پناه‌جویان
سلیمانی، ۵۰ ساله دور از خانه و خانواده‌اش زندگی می‌کند. او روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد و می‌گوید گاهی فکر می‌کند از زندگی کرده مرگ برایش بهتر است. او تنها نان‌آور خانواده‌ی شش نفری‌اش بوده است و اکنون که در بی‌سرنوشتی به سر می‌برد، فشار روحی و روانی زندگی را برایش سخت کرده است. او در این مورد می‌گوید: «بعضی وقت‌ها خودم فکر میکنم که زندگی برای مان تلخ شده و از آینده‌ی نامعلوم شدیدا رنج می‌برم. اندونیزیا برای ما جهنم سبز است. بسیار به سختی شب‌وروز را می‌گذرانم. شبانه بعضی وقت‌ها ]فقط[ دو سه ساعت خواب می‌روم به‌خاطر فامیلم و به‌خاطر آینده‌ام.»
بی‌سرنوشتیِ چندین‌ساله زندگی را برای این پناه‌جویان افغانستان در اندونیزیا سخت کرده است. جعفری، یکی از پناه‌جویان می‌گوید علاوه بر عارضه معده و دندان، دچار افسردگی است. او تاکنون دو بار اقدام به خودکشی کرده است. مانند او تاکنون ۱۶ پناه‌جو اقدام به خودکشی کرده‌اند. به‌تازگی یکی از پناه‌جویان در این شهر دست به خودکشی زده بود اما پناه‌جویان دیگر او را نجات دادند.
این پناه‌جویان برای دریافت خدمات درمانی و رسیدگی به مشکلات‌شان دست به اعتراض نیز زده‌اند. آنان در مقابل دفتر سازمان مهاجرت سازمان ملل یا IOM خیمه تحصن برپا کرده‌اند و بیش از پنج ماه است که با دفتر مرکزی «آی او ام» در ارتباط اند. آنان از طریق نامه و جلسه‌های آنلاین درخواست جلسه مستقیم داشته‌اند تا بتوانند از طریق گفت‌وگو مشکلات شان را با مسئولان در میان بگذارند اما با توجه به درخواست‌های مکرر هنوز موفق نشده‌اند.