شهریار فرهمند
روز پنج‌شنبه دبیرکل ناتو به کابل آمد با رییس جمهور غنی دیدار و مذاکره داشت. سرمنشی ناتو در کنفرانس مشترک خبری‌اش با رییس جمهور غنی، اعلان کرد که مأموریت نظامی ناتو تا پایان ماه دسامبر خاتمه می‌یابد و پس از آن فصل جدیدی در همکاری این سازمان با افغانستان به وجود خواهد آمد. او گفت که از اول ماه جنوری سال 2015 مأموریت جدید ناتو که آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی افغانستان است، آغاز خواهد شد. دبیرکل جدید ناتو تأکید کرد که این سازمان به تعهدات خود مبنی بر کمک به نیروهای امنیتی افغانستان پابند است و کمک‌های این سازمان به نیروهای امنیتی افغانستان در چارچوب موافقت‌نامه‌های امضا شده اجرا خواهند شد. رییس جمهور غنی نیز از نقش ناتو در چند سال گذشته تقدیر کرد و گفت که بر اساس موافقت‌نامه‌ی دوجانبه میان افغانستان و ناتو، ناتو و متحدانش مکلف اند که در ده سال آینده از نیروهای امنیتی افغانستان حمایت کنند. بر اساس استراتژی جدید ناتو، در 21 دسامبر سال 2014 مأموریت نظامی نظامیان ناتو در افغانستان خاتمه می‌یابد و از اول جنوری سال 2015 مأموریت جدید این نیروها در قالب حمایت، مشوره و آموزش به نیروهای امنیتی افغانستان آغاز می‌شود. ناتو تعهد کرده که در ده سال آینده که از آن به‌نام دهه‌ی تحول یاد می‌شود، سالانه چهار میلیارد و یک صد میلیون دالر به دولت افغانستان کمک کند. هم‌چنان این سازمان وعده داده که نیازمندی‌های نیروهای امنیتی افغانستان در تمام زمینه‌ها را رفع و برای آموزش و مشوره به نیروهای امنیتی افغانستان، تلاش کند.
مأموریت جدید نیروهای ناتو، برای دولت وحدت ملی افغانستان بسیار بااهمیت است. در حال حاضر جنگ و مبارزه با تروریسم دغدغه‌ی اصلی و اولویت نخست نیست؛ چون دولت افغانستان به اندازه‌ی کافی توان دارد تا حاکمیت دولت را در حد کنونی آن حفظ و تضمین کند. از سوی دیگر، توان طالبان و مخالفان مسلح دولت در حدی نیست که بقای دولت را تهدید کند، یا حاکمیت دولت را به‌گونه‌ی جدی به چالش گیرد. در حال حاضر نیروهای امنیتی افغانستان بدون کمک‌های ناتو نیز قادر به حفظ وضعیت امنیتی جاری در کشور می‌باشند؛ اما آن‌چه برای دولت وحدت ملی و مردم افغانستان مهم است، چگونگی تجهیز و فعالیت نیروهای امنیتی افغانستان در سال‌های آینده میباشد. اکنون مسئله‌ی اصلی این است که با توجه به وابستگی مفرط و مطلق افغانستان به کمک‌های مالی جامعه‌ی جهانی، چگونه می‌توانیم این رقم نیروهای امنیتی را حفظ کنیم؟ چطور می‌توانیم تجهیزات و مهارت‌های آن‌ها را متناسب به گسترش و افزایش تهدیدها بالا ببریم. افغانستان که جز متحدانش، هیچ منبع دیگری برای برآوردن نیازهای کلانش ندارد. بنابراین، چشم و گوش همه به تدابیر و همکاری‌های متحدان افغانستان در ناتو و خارج از ناتو بسته شده که آن‌ها چه وعده‌هایی را به افغانستان می‌دهند.
هرچند نیروهای امنیتی افغانستان روند انتقال مسئولیت‌های امنیتی را موفقانه به انجام رساندند و اکنون بیش از یک سال است که رهبری جنگ و عملیات‌های نظامی را به عهده گرفته‌اند؛ اما از سوی دیگر، این نیروها به‌شدت نیازمند اند. ارتش افغانستان فاقد توپ و تانک و دیگر سلاح‌های سنگین است. نیروی هوایی که اصلا نداریم و تمام دار و ندار افغانستان در بخش هوایی، چند بال هلی‌کوپتر و شماری هواپیماهای ترانسپورتی میباشد؛ در حالی که افغانستان با بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین گروه تروریستی در دنیا در جنگ است و در یکی از خطرناک‌ترین و حساس‌ترین نقاط منطقه، به تنهایی با دشمن منطقه می‌جنگد. هم اکنون تسلیحات نیروهای امنیتی افغانستان فقط سلاح‌های سبک و متعارف برای نظم عامه است، نه تجهیزات و تسلیحات جنگی متناسب با یک جنگ تمام‌عیار با تروریسم بین‌الملل که ناتو با تمام قدرتش در طول سیزده سال نابود نتوانست. بنابراین، مأموریت جدید ناتو برای دولت وحدت ملی فوق‌العاده بااهمیت است و مسئولان حکومت باید بر ایفای این نقش ناتو از نزدیک نظارت نماید. حکومت وحدت ملی باید نیازها و اولویت‌های نیروهای امنیتی را واقع‌بینانه و عاقلانه بررسی کند و آینده‌ی امنیت و ثبات کشور را تضمین کند.