فشارهای روانی دختران دانشجو ناشی از مسدودماندن دانشگاه‌ها

شکریه صدیقی

دانشگاه‌های در افغانستان به‌روی دختران در تاریخ ۲۹ قوس ۱۴۰۱ خورشیدی از سوی وزارت تحصیلات عالی طالبان طی یک نامه‌ی رسمی مسدود گردید.

دانشجویان دختر امیداوار بودند که در شروع سال تحصیلی، دانشگاه‌ها مجددا باز خواهند شود اما باز نشد، و این امر باعث شد که دانشجویان دختر ناامید شده و با فشارهای عصبی متعددی مواجه شوند.

سویتا محمدی، دانشجوی سال دوم طب دندان دانشگاه غالب در ولایت هرات می‌گوید: «با ورود طالبان من وادار به ترک تحصیل شدم و حالا در خانه با وضعیت روحی نه چندان خوبی به‌سر می‌برم، چون بدون انگیزه، بدون هدف و با انباری از اختلالات روانی مواجه هستم.» او می‌افزاید: «سخت‌ترین قسمت زندگی من محروم‌ماندن از تحصیل است و زیر فشار و نگرانی شدید قرار دارم و از آینده‌ی مبهم و ناروشن خود هراس دارم.»

تعداد اندکی از فامیل‌ها در افغانستان مخالف ادامه‌ی تحصیل دختران‌شان هستند؛ از این جهت تعدادی از دختران سخت با فامیل‌های‌شان مبارزه کردند تا موفق به ادامه‌ی تحصیل شدند.

سمیرا صالحی، یکی از این دختران است که با مبارزه با مخالفت‌های فامیل‌اش موفق به ادامه‌ی تحصیل شده بود که حالا در هاله‌ای از ابهام و سردرگمی قرار دارد.

سمیرا، دانشجوی سال دوم دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی در ولایت هرات می‌گوید: «این شب و روزها برایم سخت می‌گذرد و شب‌ها خواب ندارم. با اندک‌ترین موضوع تحریک و عصبی می‌شوم، صبرم را از دست داده‌ام و دیگر آرامشی ندارم.» وی اضافه می‌کند: «می‌دانم تمام این فشارهای عصبی ناشی از بسته‌بودن دانشگاه به‌روی من و هزاران دختری است که نمی‌دانم آینده‌ی‌شان چه خواهد شد.»

تعدادی از این دانشجویان به‌خاطر درمان‌شان به مراکز روان‌درمانی مراجعه می‌کنند.

سحر صادقی، دانشجوی سال دوم طب دندان در دانشگاه دولتی هرات می‌گوید: «در این مدت که دانشگاه مسدود بود، من با مشکلات روانی طاقت‌فرسای دست‌وپنجه نرم کردم. تمام شب‌ها کابوس مسدود‌ماندن دانشگاه را می‌بینم. فشارهای روانی باعث شده زندگی روزمره‌ی من مختل شود و پای من را به مرکز روان‌درمانی کشانده است.»

یک منبع از بخش صحت روانی ولایت هرات که نخواست نامش ذکر شود، گفت: «متأسفانه آمار مراجعه‌کنندگان دانشجویان دختر در بخش صحت روانی، سال‌های قبل هم افزایش را نشان می‌داد و حالا هم این آمار در هرات رو به افزایش است. به‌دلیل محدویت‌هایی که برای دانشجویان دختر ایجاد شده، ممکن است در روز بین ده تا پانزده مراجعه‌کننده از دانشجویان دختر را داشته باشیم.» وی افزود:  «دانشجویان دختر که در بخش صحت روانی مراجعه می‌کنند دچار اختلال انطباقی، ناامیدی و افسردگی هستند.»

فهیمه اعلمی، روان‌شناس بالینی می‌گوید: «دختران بعد از مسدودشدن دانشگاه‌ها و مکاتب وضعیت روحی و روانی خوبی ندارند. مشکلات روحی و روانی درد‌های اند که در بسیاری موارد پنهان می‌مانند.»

فهیمه اعلمی، روان‌شناس

وی می‌گوید: «بسیاری از مبتلایان، ناراحتی‌های روحی را خواسته یا ناخواسته در درون خود نگه می‌دارند؛ این‌جا است که فشارهای روحی و روانی زیاد شده و تمام خوشی‌ها از این دختران صلب و بیشترشان دچار تکلیف اعصاب می‌شوند.»

خانم اعلمی می‌افزاید: «این دختران باید برای درمان‌شان زودتر اقدام کنند و فامیل‌ها هم حمایت‌شان کنند تا پروسه‌ی درمان دیر نشود که دردمندانه پی‌آمدهای بدی برای دختران و کلا جامعه در آینده خواهد داشت.»

بعد از تسلط دوباره‌ی طالبان بر افغانستان تنها مسدودبودن دانشگاه‌ها نیست بلکه این گروه، زنان را از تمام حقوق انسانی‌شان محروم ساخته است و امروز تمام زنان در افغانستان از فشارهای روحی و روانی به‌شدت رنج می‌برند و با هزار امید و انگیزه در انتظار روشن‌شدن آینده‌ی خود و هم‌جنس‌شان هستند.