دیدبان حقوق بشر گفته است که بازگشت اجباری مهاجران و پناه‌جویان اهل افغانستان از پاکستان، آنان را در معرض خطرات امنیتی قابل توجهی قرار خواهد داد، زیرا وضعیت در افغانستان برای بسیاری از کسانی که فرار کرده‌اند همچنان خطرناک است.
این نهاد امروز (سه‌شنبه، ۹ عقرب) در اعلامیه‌ای گفته است که دولت پاکستان با تهدید، سوءاستفاده و بازداشت، پناه‌جویان فاقد وضعیت قانونی را وادار به بازگشت به افغانستان یا مواجهه با اخراج می‌کند.
به‌گفته‌ی دیدبان حقوق بشر، بسیاری از شهروندان افغانستان که در معرض خطر اخراج هستند، در انتظار اسکان مجدد به ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا هستند.
وزارت داخله‌ی پاکستان در سوم اکتبر اعلام کرد که همه‌ی مهاجران غیرقانونی، ۲۸ روز فرصت دارند تا داوطلبانه آن کشور را ترک کنند و در غیر این‌صورت با اخراج مواجه خواهند شد.
فرشته عباسی، پژوهشگر بخش افغانستان در دیدبان حقوق بشر گفته است: «مهلت اعلام‌شده‌ی پاکستان برای بازگشت افغان‌ها منجر به بازداشت، ضرب‌وشتم و اخاذی شده است و هزاران افغان را نسبت به آینده‌ی‌شان در هراس قرار داده است.»
او افزوده است که وضعیت در افغانستان برای بسیاری از کسانی که فرار کرده‌اند همچنان خطرناک است و اخراج پناه‌جویان، آنان را در معرض خطرات امنیتی قابل توجهی از جمله تهدید برای زندگی و رفاه آنان قرار خواهد داد.
دیدبان حقوق بشر گفته است که اخراج اجباری پناه‌جویان، تعهدات پاکستان به‌عنوان یکی از طرف‌های کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه و اصل حقوق بین‌الملل مبنی بر عدم اخراج افراد به کشورهایی که در آن با خطر شکنجه یا آزار و اذیت روبه‌رو هستند را نقض می‌کند.
این نهاد علاوه کرده است که تأکید مقام‌های پاکستانی برای بازگشت دسته‌جمعی مهاجران و پناه‌جویان غیرقانونی باعث افزایش خشونت پولیس علیه شهروندان افغانستان، از جمله آزار و اذیت، حمله و بازداشت خودسرانه‌ی آنان شده است.
خالق عاطفی، یک پناهنده‌ی اهل افغانستان در اسلام‌آباد به دیدبان حقوق بشر گفته است که از زمان اعلام برای بازگشت به افغانستان، حتا افرادی که در آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد ثبت‌نام کرده‌اند نیز از بازداشت یا اخراج مصون نیستند.
او گفته است: «در همه جا ایست بازرسی پولیس وجود دارد. حتا اگر ویزای معتبری داشته باشید، باز هم به اداره‌ی پولیس منتقل خواهید شد و در بیشتر موارد برای آزادشدن باید رشوه بدهید.»
عاطفی گفته است که در بیشتر موارد، پناه‌جویان افغانستانی مجبور بودند بین ۱۰ هزار تا ۴۰ هزار روپیه‌ی پاکستانی به پولیس رشوه بپردازند.
زرمینه رفیعی، فعال حقوق زنان که با جمعیت هلال احمر افغانستان در کشور همکاری می‌کند، درباره‌ی آسیب‌های روحی و روانی مهاجران افغانستان مقیم پاکستان که با احتمال اخراج مواجه هستند، توضیح داده است.
او به دیدبان حقوق بشر گفته است: «ما نمی‌توانیم بخوابیم، زیرا شنیده‌ایم که پولیس در طول شب به خانه‌ها حمله می‌کند و مدارک می‌خواهد.»
دیدبان حقوق بشر گفته است که بسیاری از شهروندان افغانستان که پس از تسلط طالبان وارد پاکستان شدند، برای برنامه‌های اسکان مجدد در کشورهای مختلف، از جمله ایالات متحده، بریتانیا، کانادا و آلمان درخواست داده‌اند.
به‌گفته‌ی دیدبان حقوق بشر، اما با ختم اعتبار ویزا و طولانی‌بودن روند اسکان مجدد، در وضعیت بلاتکلیفی قرار گرفته‌اند و اکنون در برابر بازداشت و اخراج آسیب‌پذیر هستند.
این نهاد اشاره کرده که زنان و دختران افغانستان اغلب با موانع بیشتری برای اسکان مجدد روبه‌رو بوده‌اند، زیرا کشورهای مقصد اغلب افرادی را که در مأموریت نظامی همکاری داشته و اکثرا مردان هستند، در اولویت قرار داده‌اند.
دیدبان حقوق بشر افزوده است که دولت پاکستان باید به سوءاستفاده‌ی پولیس علیه پناه‌جویان افغانستان پایان دهد، ضرب‌الاجل اخراج را لغو و با کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان برای از سرگیری ثبت‌نام پناه‌جویان همکاری کند.
دیدبان حقوق بشر از دولت‌های ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا نیز خواسته است تا اسکان مجدد افغانستانی‌های مقام پاکستان که در معرض خطر هستند، از جمله زنان و دختران را تسریع بخشند.
پژوهشگر بخش افغانستان دیدبان حقوق بشر گفته است: «پاکستان مجددا یک سرکوب ضدپناه‌جویان را برای وادارکردن به بازگشت دسته‌جمعی افغان‌ها به راه انداخته است. کشورهایی که قول داده‌اند به افغان‌های در معرض خطر اسکان دهند، باید پاکستان را تحت فشار قرار دهند تا به سوءاستفاده‌هایش پایان دهد و آنان باید به وعده‌های خود برای اسکان مجدد پناه‌جویان افغان عمل کنند.»