Photo: UN

فعالان حقوق بشر: نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل، جایگزین یوناما شود

در ادامه‌ی واکنش‌ها به قطع‌نامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل متحد و درخواست این شورا برای تعیین نماینده‌ی ویژه از سوی دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان، گروهی از فعالان حقوق بشر گفته‌ است که این نماینده‌ی ویژه جایگزین هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) شود.

در اعلامیه‌ی «اتحاد فعالان حقوق بشر» که نظریات فعالان و نهادهای مدنی است، آمده است که تعیین نماینده‌ی ویژه با یک میکانیسمی با صلاحیت‌های ارزیابی و اجرایی سازمان ملل، برای افغانستان یک ضرورت عاجل و مهم است.

این فعالان درخواست کرده‌اند که نماینده‌ی ویژه جایگزین یوناما شود، زیرا این مأموریت به هدف کمک به دولت پیشین و به پیشنهاد این دولت ایجاد شده بود، اما افغانستان اکنون فاقد یک دولت مشروع و رسمی است.

اتحاد فعالان حقوق بشر گفته است که عملکردهای دو سال اخیر یوناما نگرانی فعالان حقوق بشر را برانگیخته است و در بسا موارد شکایت‌های جدی وجود دارد.

برخی فعالان و زنان معترض یوناما را متهم به حمایت از طالبان و سکوت در برابر این گروه می‌کنند.

با این حال، طالبان از قطع‌نامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل ابراز ناراحتی کرده و گفته‌‌اند که در حضور یوناما در افغانستان تعیین نماینده‌ی ویژه «اضافه و غیرضروری» است.

پیشنهاد تعیین نماینده‌ی ویژه بخشی از پیشنهاد گزارش فریدون سینیرلی‌اوغلو، هماهنگ‌کننده‌ی ویژه سازمان ملل در ارزیابی مستقل او از افغانستان است.

شورای امنیت سازمان ملل متحد سه روز قبل برای اجرایی‌شدن توصیه‌های گزارش ارزیابی هماهنگ‌‌کننده‌ی سازمان ملل قطع‌نامه‌ای را با ۱۳ رأی موافق و دو رأی ممتنع از سوی نمایندگان روسیه و چین تصویب کرد.

این شورا در قطع‌نامه‌ی خود از دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته است که در مشوره با اعضای این شورا، بازیگران و ذی‌نفعان مرتبط به افغانستان، از جمله مقام‌های طالبان، زنان، جامعه‌ی مدنی و کشورهای منطقه یک نماینده‌ی ویژه در مورد افغانستان با تخصص قوی در مورد حقوق‌‌ بشر و جنسیت، تعیین کند.

شورای امنیت سازمان ملل متحد گفته است که این نماینده‌ی ویژه باید توصیه‌های ارزیابی مستقل افغانستان را بدون لطمه‌زدن به مأموریت یوناما و‌ فرستاده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان اجرایی کند.

در ارزیابی فریدون سینیرلی‌اوغلو برای ایجاد حکومت فراگیر، صلح پایدار و توسعه‌ی اجتماعی در افغانستان بر «گفت‌وگوی ملی» تأکید شده است. نقشه‌راه برای ادغام افغانستان در جامعه‌ی بین‌المللی و عادی‌سازی روابط نیز بخشی از گزارش سینیرلی‌اوغلو است.

اتحاد فعالان حقوق بشر همچنین تأکید کرده است که در تعیین نماینده‌ی ویژه یا هر جایگزین دیگری برای یوناما، حقوق اساسی مردم افغانستان و ارزش‌های دموکراتیک اصل باشد، نه تعامل با طالبان.

به‌گفته‌ی این اتحاد، معیارها، از جمله حقوق زنان، شناخت دقیق مردم بومی و جغرافیا، شناخت دقیق از تاریخچه و مناسبات سیاسی، نوعیت نظام غیرمتمرکز، ایجاد حکومت عادلانه و تأمین عدالت اجتماعی در اولویت قرار گیرد.