Photo: Social Media

حکومتی که به مأموران خود سلاح می‌فروشد

فروش سلاح به نیروهای محلی پولیس در پنجشیر

روزنامه اطلاعات روز در مصاحبه با چندین نیروی پولیس محلی طالبان در ولایت پنجشیر دریافته است که بخشی از سلاح‌هایی که تحت عنوان «غنیمت جنگی» به‎دست نیروهای طالبان رسیده‌ است، اکنون در این ولایت به مأموران پولیس این گروه به فروش می‌رسد. منابع محلی تأیید کرده‌اند که فروشندگان غالبا طالبان پشتون‌تبار هستند و این سلاح‌ها را به نیروهای بومی پنجشیر می‌فروشند. فرماندهی پولیس طالبان در پنجشیر از تمام نیروهای پولیس در این ولایت خواسته است که سلاح‌های‌شان را ثبت کنند و در غیر این‌صورت از وظایف‌شان منفک خواهند شد. این دستور که از سوی وزارت داخله‌ی طالبان صادر شده، باعث شده است نیروهای بومی‌ای که به علل مختلف به نیروی پولیس این گروه در پنجشیر پیوسته‌اند، مجبور به خریداری سلاح شوند تا از نیروی پولیس اخراج نشوند.

به‌گفته‌ی منابع محلی، طی سه ماه گذشته خریدوفروش سلاح میان نیروهای طالبان افزایش یافته و تا اکنون بیش از بیست نفر از افراد محلی به‎دلیل نیاوردن سلاح از وظیفه سبک‌دوش شده‌اند.

توافق‌های مخفیانه در دل فرماندهی پولیس

جمشید، یکی از نیروهای پولیس طالبان در گفت‌وگو با اطلاعات روز می‌گوید که به آنان اعلام شده است که سلاح‌ها باید به‌نام‌شان ثبت شوند تا مأموریت‌های پهره‌داری و گزمه به درستی انجام شود. او می‌گوید که خریدوفروش سلاح در داخل قوماندانی امنیه و قوماندانی‌های ولسوالی‌ها به‌صورت آزاد انجام می‌شود و هیچ محدودیتی برای این معاملات وجود ندارد. جمشید می‌گوید: «به‌دنبال خرید سلاح بودم و همکاران پنجشیری‌ام نام یک افسر پشتون را به من معرفی کردند. آنان گفتند که او قبلا برای یکی از سربازان نیز سلاح آورده بود. با او داخل قوماندانی امنیه صحبت کردم و فردای آن روز در برابر ۶۰ هزار افغانی سلاح را تحویل گرفتم.» 

فردین، یکی دیگر از سربازان تولی محافظت قوماندانی امنیه‌ی طالبان در پنجشیر می‌گوید: «فقط ۱۵ روز فرصت داشتم که سلاح را تحویل دهم. ترسیده بودم. نمی‌دانستم اگر سلاح غیرقانونی بخرم و کسی از من بازخواست کند، چه اتفاقی می‌افتد. اما یکی از همکارانم گفت نگران نباش؛ کسی از تو چیزی نمی‌پرسد. آنان فقط سلاح و پول می‌خواهند.» فردین افزود که با معرفی یکی از همکاران به یک منسوب پولیس از ولایت کاپیسا، توانست سلاح مورد نظر را به قیمت ۵۰ هزار افغانی بخرد و دو روز بعد سلاح به محل وظیفه‌ی او تحویل داده شد.

یکی از سرک‌های ولایت پنجشیر تحت سلطه‌ی طالبان/ شبکه‌های اجتماعی

مصطفی، سرباز قوماندانی امنیه‌ی طالبان در پنجشیر در گفت‌وگو با خبرنگار اطلاعات روز تأکید می‌کند که از او نیز سلاح خواسته‌ شده است اما او توان مالی برای خرید آن را ندارد. او می‌گوید: «یک ماه مهلت داده‌اند که سلاح تهیه کنم، اما پول خرید آن را ندارم. طالبانی که خبر دارند من خریدار هستم، هر روز دو تا چهار نفر برای فروش سلاح به من مراجعه می‌کنند.» به‌گفته‌ی او، فروشندگان ادعا می‌کنند که سلاح‌های‌شان نو است و از نیروهای جمهوریت به غنیمت گرفته‌اند. قیمت‌ها از ۴۰ هزار تا ۹۰ هزار افغانی متغیر است و بیشتر این سلاح‌ها کلاشینکوف هستند.

مصطفی گفت: «برخی از این طالبان تا ده میل سلاح دارند و این نشان می‌دهد که وضعیت ما کاملا متفاوت است. هر روز فشار بیشتری روی ما وارد می‌شود.»

شماری از باشندگان پنجشیر به‌دلیل کاستن فشار بیکاری پس از سقوط حکومت به صفوف طالبان پیوسته‌اند و اینک تحت فشار تحویل سلاح قرار دارند. فریدون یکی از همین افراد است و اگر خواسته باشد که به‌عنوان پولیس به کارش ادامه بدهد، باید برای خود سلاح خریداری کند و سپس آن را در نزد طالبان ثبت کند.

او به اطلاعات روز گفت: «مدت‌ها بیکار بودم و حالا دو سال است که در پولیس کار می‌کنم، اما قرضداری زیاد دارم و معاشم به سختی کفاف هزینه‌های زندگی را می‌دهد. پول خرید سلاح را ندارم و در وضعیت بدی هستم.» او افزود که پنج روز متوالی پشت دفتر قوماندان امنیه منتظر مانده تا بتواند با او صحبت کند و بگوید توان خرید سلاح را ندارد، اما هر بار ناکام مانده است.

طالبان علاوه بر سربازان، از افسران و ضابطان نیز خواسته‌اند که تفنگچه بیاورند. حشمت، یکی از ضابطان پولیس در یکی از حوزه‌های امنیتی پنجشیر در این باره می‌گوید: «وقتی از ما تفنگچه خواستند، یکی از همکارانم که از ولایت لغمان بود، پیشنهاد داد که یکی از تفنگچه‌هایش را بخرم. من هم تفنگچه‌اش را به قیمت ۲۰ هزار افغانی خریدم.»

رامش، یکی از نیروهای پولیس در یکی از ولسوالی‌ها در گفت‌وگو با اطلاعات روز از شرایط دشوار نیروهای بومی طالبان پس از سقوط نظام جمهوریت می‌گوید. او با اشاره به شرایط خود پس از تسلیم سلاح‌ها در زمان تصرف قدرت توسط طالبان، می‌افزاید که پس از سه سال، اکنون در شرایطی قرار دارد که باید مجددا سلاح تهیه کند. او توضیح می‌دهد: «تفنگچه‌ی خود را در قوماندانی تسلیم کرده بودم و اینک مجبور شدم که تفنگچه‌ی دیگری از همکاران خود بخرم و آن را به‌نام خود ثبت کنم تا اخراج نشوم.»

توزیع دنده‌ی برقی به پولیس

ادریس یکی دیگر از سربازان پولیس طالبان در پنجشیر است. او در گفت‌وگو با اطلاعات روز به کمبود سلاح در میان اعضای محلی طالبان اشاره کرده می‌گوید: «در بیشتر قوماندانی‌ها و همچنین حوزه‌های امنیتی پنجشیر، تنها پنج تا شش میل سلاح در نزد افراد محلی موجود است. وزارت داخله‌ی طالبان هیچ سلاحی به فرماندهان امنیه نداده و تنها دنده‌های برقی توزیع کرده است.» به‌گفته‌ی او، فرماندهان طالبان سلاح‌هایی که در دوران جنگ با حکومت پیشین داشتند را به نیروهای خود می‌دهند تا از آن‌ها برای انجام وظایف امنیتی استفاده کنند.

ادریس گفت که طالبان به نیروهای بومی فشار می‌آورند تا سلاح‌های خود را ثبت کنند. او می‌گوید: «در یکی از جلسات پولیس طالبان گفتند که هر کسی که قبل از سقوط نظام جمهوری عضویت طالبان را داشته باشد حتما سلاح دارد، زیرا بدون سلاح نمی‌توانسته در کوه‌ها دست خالی جنگ کند و حالا باید سلاح خود را ثبت کند.»

 او همچنین می‌افزاید که برخی از فرماندهان طالبان، پس از سقوط جمهوری، سلاح‌های خود را به خانه برده و اکنون از حکومت طالبان تقاضای سلاح کرده‌اند که باعث ایجاد کمبود سلاح در پنجشیر شده است.

محمودشاه، یکی از باشندگان پنجشیر در گفت‌وگو با اطلاعات روز در مورد وضعیت کنونی نیروهای پولیس طالبان می‌گوید: «دو ماه قبل، در کنار استدیوم ورزشی پنجشیر که ریاست حوادث کمک توزیع می‌کرد، دو نفر سلاح داشتند و بقیه همه دنده‌ی برقی داشتند.» محمودشاه با اشاره به اداره‌های دیگر، می‌افزاید: «در مدیریت پاسپورت پنجشیر هم که من دو روز قبل رفتم، یک نفر سلاح داشت و یک نفر دیگر دنده‌ی برقی.»

محمودشاه می‌گوید که از ضابطان پولیس طالبان پرسید که چرا آنان سلاح ندارند و یکی از ضابطان به او پاسخ داد که برای ضابطان در پوسته‌ها دنده‌ی برقی داده‌اند. سربازان پولیسی که سلاح دارند، سلاح‌های شخصی‌شان است که از آن‌ها در جنگ با نظام جمهوریت استفاده کرده‌اند.

نوید، یکی دیگر از باشندگان پنجشیر به وضعیت نداشتن سلاح توسط نیروهای پولیس طالبان اشاره کرده می‌گوید: «بیشتر سربازان فارسی‌زبان طالبان سلاح ندارند و با دنده‌های برقی تجهیز شده‌اند.»

او می‌افزاید: «دو روز قبل من به‌خاطر اخذ پاسپورت به مدیریت پاسپورت ولایت پنجشیر رفته بودم. هنگامی که می‌خواستم وارد مدیریت پاسپورت شوم، دو مرد مسلح که دریشی شبیه یونیفرم پولیس جمهوریت بر تن داشتند، دم دروازه ایستاده بودند. در پای یکی از این افراد چپلی سرپایی بود و در پای دیگری کرمچ غیرنظامی. یکی از این سربازان کلاه پک داشت و دیگری کلاه قندهاری. هر دوی آنان فارسی‌زبان بودند. یکی از آنان که سرباز بود، کلاشینکوف در دست داشت و دیگری که احتمالا ظابط بود، دنده‌ی برقی داشت. فردی که من را تلاشی کرد نیز دنده‌ی برقی داشت. در داخل مدیریت سرباز دیگری نبود.» 

گل‌محمد، یکی از ضابطان طالبان در گفت‌وگو با اطلاعات روز می‌گوید: «طالبان به ضابطان دنده‌ی برقی داده‌اند و به سربازان هیچ سلاحی نداده‌اند. سربازی که پیش از سقوط با حکومت می‌جنگید، با سلاح خود آمده و با همان سلاح گزمه می‌کند. و کسی که سلاح ندارد، بدون سلاح است.» او همچنین توضیح می‌دهد که صلاحیت نیروهای پولیس در حوزه‌ها بسیار محدود است و پاسگاه‌ها و قرارگاه‌ها به‌دست ارتش طالبان است؛ «حتا در روزهای مناسبت مثل عید، به سربازان اجازه نمی‌دهند که از پاسگاه‌های‌شان بیرون شوند.»

یافته‌های روزنامه اطلاعات روز از پنجشیر نشان می‌دهد که صلاحیت پولیس در قیاس به لوای مجهز ارتش طالبان کم است و نیروهای پولیس تنها مسئولیت تدابیر امنیتی در اطراف قوماندانی‌ها، پاسگاه‌ها و ایست‌های بازرسی‌شان را دارند و در دیگر نقاط ارتش طالبان مسئولیت امنیتی را بر عهده دارد.