(گفت‌وگو با حاجی غلام مهدوی، فرمانده قیامکنندههای مردمی ولایت سرپل)
اطلاعات روز: آقای مهدوی، تشکر از این‌که حاضر به گفت‌وگو شدید. اوضاع امنیتی ولایت سرپل چگونه است؟
حاجی مهدوی: اوضاع امنیتی سرپل آن‌گونه که در رسانه‌ها انعکاس می‌دهند و میان مردم دهن به دهن می‌شود، ناامن نیست. اوضاع فعلاً خوب است و خیزش مردم علیه تروریستان باعث شده که اوضاع امنیتی رو به بهبود باشد.
اطلاعات روز: اگر تهدیدی متوجه امنیت این ولایت است، ریشه‌ی آن در کجاست؟
حاجی مهدوی: یک مقدار دولت ما ضعیف است و آن‌گونه که باید، همکاری نمی‌کند. مثلاً بعضاً که زدوخوردها بسیار شدید بوده و ما خواهان کمک هوایی شده‌ایم، کمکی به ما نشده است. اما این ناامنی‌ها محصول کار طالبان و داعش است.
اطلاعات روز: ضعف دولت از ناحیه‌ی مدیریت است یا از ناحیه‌ی امکانات؟ یا دولت عمداً همکاری نمی‌کند؟
حاجی مهدوی: دولت از ناحیه‌ی مدیریت ضعیف است. هرچند که سطح امکانات دولتی برای ما معلوم نیست؛ اما قطعاً امکانات در اختیار دارند. هیچ دولتی بدون امکانات نیست.
اطلاعات روز: کدام شبکه‌های تروریستی در ولایت سرپل و ولایت‌های هم‌جوارش بیشتر فعال اند؟
حاجی مهدوی: طالبان و گروه داعش اند. گروه داعش که عمدتاً ازبکستانی و چچنی هستند و تعدادی هم عرب در تشکل آن‌ها حضور دارند که سرجمع حدود 330 نفر منسوب به داعش در اطراف سرپل حضور دارند. این گروه‌های تروریستی بیشتر از کوهستان‌های اطراف سرپل هستند.
اطلاعات روز: آیا گروه‌های تروریستی دیگر نظیر شبکه‌ی حقانی هم در اطراف این ولایت حضور دارند؟
حاجی مهدوی: تا هنوز که مشخصاً دیده نشده، حضور‌شان تثبیت نشده است. طالبان همه محلی اند و گروه داعش را همان‌گونه که قبلاً ذکر کردم، متشکل از ازبکستانی‌ها، چچنی‌ها و عرب‌ها است.
اطلاعات روز: دولت برای سرکوب تروریستان چه اقداماتی انجام داده و وضعیت نیروهای امنیتی ولایت سرپل چگونه است؟
حاجی مهدوی: وضعیت نیروهای امنیتی بد نیست. همان‌گونه که قبلاً ذکر کردم، کوتاهی‌هایی از سوی نیروهای امنیتی در جبهات جنگ وجود دارد.
اطلاعات روز: آیا این کوتاهی‌ها از سوی مقام‌های ولایت سرپل صورت می‌گیرد یا از سوی حکومت مرکزی؟
حاجی مهدوی: کوتاهی از سوی حکومت مرکزی یعنی وزارت داخله، دفاع و ریاست امنیت ملی صورت می‌گیرد. مقامات محلی ولایت سرپل خود در جبهات جنگ و خط مقدم حضور دارند. رییس قبلی امنیت ملی سرپل، حدوداً پنجاه روز در سنگرهای سمت سانچارک بود. او در جبهه‌ی جنگ فوت کرد. قوماندان امنیه و آمر امنیت فعلاً هم در جبهات جنگ تشریف دارند که این خود بیانگر همه‌چیز است.
اطلاعات روز: تعداد کسانی که از درون مردم علیه تروریستان خیزش کرده‌اند، چه‌قدر اند و مشخصاً چه‌کاری می‌کنند؟
حاجی مهدوی: نه ماه قبل، طالبان جوانان ما را از قریه ربودند و تکه‌تکه کردند. ما مجبور شدیم به دولت مراجعه کردیم. یک مقدار سلاح خفیفه از دولت گرفته و علیه طالبان قیام کردیم. راه‌های مواصلاتی‌شان را قطع کردیم. هرجایی که روی نیروهای دولتی ما فشار بیاید، ما دوشادوش نیروهای امنیتی خویش حرکت کرده‌ایم و خواهیم کرد. خیزش مردمی با این انگیزه صورت گرفته که از مناطق خویش دفاع کنند. تعداد داوطلبان این خیزش در حدود پنجاه نفر اند. قیام‌کننده‌ها امکانات جنگی در اختیار ندارند. مقدار سلاحی که فعلاً در اختیار داریم، ناچیز و خفیفه‌اند که بیشتر آن را خود خریداری کرده‌ایم. از هر نهادی که خواهان کمک و تجهیز شده‌ایم، پاسخ منفی داده‌اند. به ما گفته که وزارت داخله اجازه‌ی توزیع سلاح به قیامکنندههای مردمی را نداده، شما مربوط ریاست امنیت ملی هستید و ریاست امنیت ملی تا حال با ما همکاری نکرده است. ما در این نه ماه، امنیت منطقه‌ی خویش را فقط با کلاشینکوف تأمین کرده‌ایم.
اطلاعات روز: انگیزه‌ی خیزش‌کننده‌های مردمی چیست؟
حاجی مهدوی: انگیزه‌ی ما دفاع از مردم و خاک‌مان است. هیچ انگیزه‌ی دیگری نداریم. طی این نه ماه که این قیام‌کننده‌ها علیه تروریستان قیام کرده‌اند، نه خرجی از دولت دریافت کرده، نه امکاناتی به دست آورده و نه هم معاشی از سوی حکومت برای‌شان در نظر گرفته شده است. با نان خشک و شکری که خود در اختیار داریم، امرار معاش می‌کنیم و صادقانه از امنیت و آبروی سرزمین خود دفاع می‌کنیم.
اطلاعات روز: به عنوان باشنده‌ی سرپل و کسی که جنگ در سرپل را می‌فهمید، سرنوشت جنگ با طالبان و داعش به کجا می‌انجامد؟
حاجی مهدوی: اگر دولت قیامکنندههای مردمی را حمایت بکند، مردم توان حفظ امنیت سرپل را دارند. حالا در اطراف سرپل 2000 طالب حضور دارند. اگر دولت از قیام مردمی حمایت کرده و ما را تجهیز کند، 10000 طالب هم که بیایند، وارد سرپل شده نمی‌توانند. همکاری مشترک نیروهای امنیتی با قیامکنندههای مردمی انشاءالله اجازه‌ی حضور داعش و طالب را در داخل سرپل نخواهند داد. اما اگر دولت قیام مردمی را نادیده گرفته و حمایت نکند، من اوضاع امنیتی سرپل را در آینده خراب می‌بینم. احتمال سقوط بعضی ولسوالی‌ها وجود دارد.
اطلاعات روز: آیا در سرپل، مناطقی هست که با طالبان و گروه داعش به نحوی همکاری داشته باشند؟
حاجی مهدوی: بلی! در ولسوالی سانچارک، بعضی از مناطق به نام‌های دره‌ی زمچی، اوقاف و دهمرده با طالبان همکاری دارند. این مناطق فعلاً مراکز طالبان اند. هرچند یک مرتبه اوقاف را از وجود طالبان پاک کردیم؛ اما بنا به مشکلی که پیش آمد و ما راهی مزار شدیم، طالبان دوباره این منطقه را در کنترول خویش درآوردند. فعلاً جنگ در سوزمه‌قلعه جریان دارد. اگر دولت بیشتر حمایت نکند، احتمال سقوط ولسوالی سوزمه‌قلعه به دست طالبان وجود دارد.
اطلاعات روز: آیا تا کنون میان طالبان و داعش جنگی صورت گرفته؟
حاجی مهدوی: شنیده‌ایم، اما خبر مؤثقی در این زمینه در اختیار نداریم. ناراحتی‌هایی میان طالبان و داعش وجود دارند.
اطلاعات روز: پیش‌نهاد شما برای حکومت وحدت ملی چیست؟
حاجی مهدوی: ما پیش‌نهاد می‌کنیم که دولت، حمایت از قیام مردمی را در سرپل اولویت بدهد. قیام‌کننده‌ها نه دزد‌ند، نه غارت‌گرند و نه هم افراد بی‌راه. همه از مجاهدین سابق اند. اگر دولت از قیام مردمی حمایت بکند، در هر ولایت موفق خواهد بود؛ اما اگر حمایت نکند، شکست خواهد خورد.
اطلاعات روز: دولت چگونه از شما حمایت کند؟
حاجی مهدوی: ما را زیر چتر دولت و وزارت داخله حمایت کند. به فعالیت‌های ما رسمیت ببخشد و اجازه‌ی عملیات برای ما داده شود. در ضمن ما را زیر چتر دولت، تجهیز و تمویل کند.
اطلاعات روز: شما در طول نه ماه گذشته، چند بار با طالبان برخورده‌اید و جنگیده‌اید؟
حاجی مهدوی: دو دو‌ماه اول، چهار مرتبه با طالبان درگیری داشتیم. طالبان چهار مرتبه حمله کردند و ما از منطقه دفاع کردیم. ما فعلاً دفاعی هستیم. تقریباً دو ماه پیش، طالبان یک حمله‌ی بسیار گسترده انجام دادند که راه سرپل-شبرغان را بستند. ما نیرو فرستادیم و طالبان را شکست دادیم. در همین اثنا، از ولایت تماس دریافت کردیم که از ما خواهان کمک بودند. قیام‌کننده‌ها را طرف ولایت فرستادیم، پشت ولایت و در نزدیکی ولایت طالبان موضع گرفته بودند که بچه‌های ما (قیام‌کننده‌ها)، بدون همکاری نیروهای امنیتی دولتی رفتند و با طالبان درگیر شدند. طالبان را متواری و تا نزدیکی‌های قرارگاه‌شان تعقیب کرده بودند. از مقام ولایت درخواست یک عراده تانک کردیم و قول دادیم که مقر طالبان را ظرف نیم ساعت تصرف کنیم؛ اما نه تانک فرستاد و نه اجازه داده شد، بناءً پس برگشتیم.
اطلاعات روز: آمار تلفات شما در این مدت چه‌قدر بوده و چه تلفاتی را بر دشمن وارد کرده‌اید؟
حاجی مهدوی: ما الحمدلله طی این نه ماه، هیچ تلفاتی نداشتیم. در یک حمله که طالبان انجام دادند، ما سه طالب را کشتیم، دو نفر‌شان را زخمی کردیم. یک حمله‌ی دیگر که مخصوصاً بالای قریه‌ی ما صورت گرفت و از قریه‌های نزدیک سازماندهی شده بود، چهل دقیقه درگیری داشتیم. یک طالب را با سلاح و موتورسایکلش دستگیر کردیم. فردایش او را با تمام امکاناتش به دولت تحویل دادیم؛ اما متأسفانه چند‌ماه بعد خبر شدیم که او را رها کرده‌اند.
اطلاعات روز: چه کسانی او را رها کردند؟ وکلای پارلمان پادرمیانی کردند یا مقام‌های ولایتی؟
حاجی مهدوی: ما او را دستگیر کردیم، بسیار محترمانه او را نگه داشتیم تا مراحل تحقیقات تکمیل شود. وقتی که تحقیقات تکمیل شد، او را انتقال دادند به شبرغان. او بعد از چهار-پنج ماه از شبرغان رها شد. در رهایی او نه وکلای پارلمان نقش داشتند و نه مقام‌های ولایت سرپل! سارنوالی با دریافت یک مقدار پول او را رها کرد. او کسی بود که یکی از پسران مرا به قتل رسانده بود. در ضمن، مسئولیت راهنمایی و کوردینات طالبان را به عهده داشت. او اولین طالبی بود که در ولایت سرپل دستگیر شده بود.
اطلاعات روز: در اخیر اگر گفتنی مخصوصی برای حکومت مرکزی داشته باشید.
حاجی مهدوی: تقاضای ما مردم مظلوم از وزیر دفاع، وزیر داخله، رییس امنیت ملی، حتا از ریاست اجرایی و شخص رییس جمهور این است که نیروهای مردمی خویش را تقویت کنند. ما در جبهات جنگ هستیم و خواهش ما این است که ما را جزو افراد غیرمسئول نشناسند و مسئولانه ما را حمایت کنند. ما را شبیه نیروهای امنیتی دولت، زیر چتر دولت بیاورند و مثل نیروهای امنیتی ما را تمویل و تجهیز کنند. اگر من صد نفر مجهز در اختیار داشته باشم، می‌توانم امنیت دوسوم سرپل را تأمین بکنم. هرچند که بارها از زبان وزیر داخله، رییس امنیت ملی و مقام‌های دیگر شنیده‌ایم که می‌گویند نیروهای ما آماده‌ی پیکار با طالبان اند و توانایی تأمین امنیت را دارند؛ اما در تمام این سال‌ها ثابت شده که بدون همکاری مردم نیروهای دولتی موفق نخواهند شد. بناءً درخواست ما، حمایت کافی از سوی حکومت است.