فراز و فرود‌های یک رابطه و الزام‌های ملی رهبر بودن

رییس جمهور کرزی برای چندمین بار لب به شکوه از ناتو و متحدان غربی‌اش گشود و بازهم از روش اشتباه و غیرواقع‌بینانه‌ی ناتو در افغانستان انتقاد کرد. آقای کرزی که در برنامه‌ی نیوزنایت بی‌بی‌سی صحبت می‌کرد، گفت که در عرصه‌ی امنیت، عمل‌کرد ناتو باعث رنج افغانستان شد و جان‌های بسیاری گرفته و هیچ‌پیش‌رفتی به دست نیامد. آقای کرزی در این مصاحبه‌اش با لحن تندی متحدان غربی خود در مبارزه با تروریسم را مورد انتقاد قرار می‌دهد و می‌گوید که آن‌ها به جای مبارزه، حمله بر مخفی‌گاه‌ها و پناه گاه‌ها و مراکز اصلی طالبان و تروریستان، جنگ را در کوچه‌ها و خانه‌های افغانستان مشتعل ساختند و بی‌جهت قربانی‌های بی‌شمار از مردم افغانستان گرفتند. وی برنامه‌های توسعه‌ای و بازسازی جامعه‌ی جهانی را نیز به باد انتقاد می‌گیرد و می‌گوید که هزینه‌های اختصاص داده شده برای بازسازی افغانستان را صرف امور جنگ و مبارزه با تروریسم کرده است. آقای کرزی در مورد فساد اداری نیز از فساد خارجی‌ها در دست‌گاه حکومتش در طول یازده سال گذشته نام برده است. او با اذعان به ضعف و کم‌کاری حکومتش، گفته است که فساد‌های بزرگ و فساد‌های صدها میلیون دالری کار افغان‌ها نبوده، بلکه توسط خارجی‌ها صورت گرفته است.

این نخستین انتقاد رییس جمهور کرزی از متحدان غربی‌اش نیست؛ آقای کرزی در طول دوازده سال حکومتش روابط پر فراز و نشیبی با امریکا و دیگر متحدانش داشته است. گاه در روابط سیاسی خود از یک رابطه‌ی تعریف شده و دوستی متعارف فراتر رفته و در اظهار نظرها و رفت و آمدها و تعارفات دیپلوماتیک‌اش با امریکا و دیگر متحدانش وارد اتحاد و دوستی غیر‌معمول شده و آن‌ها را فرشتگان نجات افغانستان و حامیان اصلی در هدایت به مسیر توسعه و ثبات خوانده و گاه نیز با آن‌ها سر ستیز و تنش را در پیش گرفته و شدید‌ترین انتقاد‌ها را مطرح و سخت‌ترین مواضع سیاسی را علیه آن‌ها اتخاذ کرده است. عملیات‌های هوایی نیروهای خارجی، کشتار افراد ملکی، فساد اداری، چگونگی نگاه به طالبان و روش مبارزه با تروریسم‌‌، تأمین حقوق بشر و عدم حمایت از روند عدالت انتقالی و مطالبات سیاسی و شخصی رییس جمهور با آن‌ها از جمله محور‌ها و موضوعات اصلی گیرودار و مجادلات رییس جمهور کرزی با متحدانش بوده است. ایستادگی رییس جمهور کرزی بر سر کشتار غیرنظامیان توسط نیروهای ناتو و حملات کور هوایی این نیروها، آقای کرزی را تا سرحد تنش سخت و بازنگری در سیاست‌ها و هم‌کاری‌های دراز‌مدت دو کشور پیش برد. آقای کرزی نیروهای امریکایی را متهم به کشتار بی‌دلیل غیرنظامیان افغان و تخریب مزارع و خانه‌های آن‌ها کرد و برعکس باراک اوباما نیز او را عنصری ضعیف و هم‌کار غیر‌قابل اعتماد خواند. اختلاف بر نوع نگاه به تروریسم و روش مبارزه با این گروه، یکی از دیرینه‌ترین مسایل مورد مناقشه و اختلاف میان رییس جمهور کرزی و ایالات متحده‌ی امریکا بوده است. آقای کرزی مدام بر وجود مخفی‌گاه‌ها، پناه‌گاه‌ها و تربیت‌گاه‌های طالبان و تروریسم در آن سوی مرز و در خاک پاکستان تأکید می‌نماید، اما ایالات متحده‌ی امریکا هیچ‌گاه واقعا به این نداها گوش نداده است. آقای کرزی همواره بر لزوم حمله بر پایگاه‌ها و پناه‌گاه‌های اصلی تروریسم در خاک پاکستان تأکید می‌نماید و جنگ در کوچه‌ها، دهات و قصبات افغانستان را بی‌جا و ناعادلانه می‌خواند؛ اما جنرالان و استراتژیست‌های ناتو و ایالات متحده‌ی امریکا تاکنون به این تقاضا‌ها گوش نداده‌اند. آن‌ها کم‌تر بر مراکز و پناه‌گاه‌های اصلی تروریسم در خاک پاکستان حمله کرده و جنگ ناتمام و بی‌ثمر را در کوچه‌ها و روستاهای افغانستان دوام داده‌اند. تمام فراز و‌ فرود‌ها در روابط سیاسی رییس جمهور کرزی بامتحدان غربی‌اش ناشی از الزام‌های ملی بوده است. شرایطی که رییس جمهور می‌بایست روی آن‌ها ایستاده می‌شد و در مقام دفاع از حاکمیت ملی و مردم افغانستان تا هرجای لازم را با آن‌ها پیش می‌رفت. این فراز و فرود‌های در مواضع رییس جمهور هرچند از نظر سیاسی ممکن است قابل بحث و پرسش باشند؛ اما به هیچ‌وجه منطقی نیست که ایستادگی‌ها و انتقادات صریح و تند رییس جمهور از متحدانش را به باد انتقاد گرفت. آن‌چه او انجام داده، براساس الزام‌های ملی بوده و جایگاه و موقعیت وی در مقام رهبر افغانستان اقتضا می‌کرده است.

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *