(گفتوگو با هنرمند جوان کشور، آریانا سعید)
آریانا سعید، هنرمند جوانی که در کابل متولد شد و شهرتش را پس از آشنایی با یک گروه موسیقی در غرب به دست آورد. وی دختر خانم جوانی است که از کودکی عاشق موسیقی بود و در این راه گامهایی برداشته بود، اما سنتهای حاکم برجامعهاش سبب شدند که خانوادهاش به وی اجازه ندهد به این عشق دیرینهاش همچنان دوام داده و تحصیلاتش را در این راه ادامه دهد.
وی کودک هشت سالهای بود که با خانوادهاش کشور را به خاطر جنگهای خانمانسوز داخلی به قصد سویس ترک کرد. دوارن مکتب را در این کشور به پایان رساند و تحصیلات عالیاش را در رشتهی مدیریت و تجارت به پایهی اکمال رساند. وی پس از پایان تحصیلات در سال 2000 میلادی سویس را به قصد لندن ترک نمود و آنجا اقامت گزید. خانم سعید دارای شش خواهر است که فعلا با مادرش در شهر لندن زندگی میکنند.
موسیقی برای این هنرمند جوان، به معنای احساس، محبت و صلح است. وی موسیقی را همانطور که بزرگان هنر غذای روح گفتهاند، آرامبخش توصیف نموده و مایهی تسکین روحش میداند. علاقهی آتشین وی به هنر موسیقی، از او یک بانوی هنرمند آتشین ساخت.
او برای رسیدن به اهدافش مشکلات زیادی را متحمل شده، اما هیچگاه ناامیدی را به دلش راه نداده و تلاشهای خستگیناپذیرش وی را به قلههای موفقیت رساندهاند. به گفتهی خودش، با ثبت اولین کلیپ ویدیویی، یکبار دیگر خانواده مانع نشر آن شد تا سرانجام با موفقیت توانست حمایت خانوادهاش را با خود داشته باشد. پس از آن تلاشِ وی در زمینه بیشتر شده و هنر موسیقی را با جدیت تمام دنبال میکند. به گفتهی خانم سعید، او آرزو دارد تا آخرین لحظات زندگیاش به عنوان هنرمند فعالیت کند و همچنان هنرمند باقی بماند.
متن گفتوگوی آریانا سعید با روزنامه اطلاعات روز:
اطلاعات روز: میشود کمی در مورد خودتان صحبت کنید؟
آریانا سعید: بلی، من در شهر زیبای کابل تولد شدم و در سن هشت سالگی با خانوادهام مهاجر شده و به کشور سویس اقامت گزیدیم. دوران مکتب و تحصیلات عالیام را در رشتهی مدیریت و تجارت در این کشور به پایان رساندم و در سال 2000 میلادی به کشور انگلستان رفتیم و تاکنون در شهر لندن زندگی میکنم. در خانواده شش خواهر دارم که هرکدام خانوادهی جدیدی پیدا کردند و من خودم با مادرم در شهر لندن زندگی میکنم.
اطلاعات روز: میتوانید دلیل روی آوردنتان را به موسیقی و چالشهایی را که در راه رسیدن به هدفتان قرار داشتند، بگویید؟
آریانا سعید: خوب باید بگویم موسیقی برای من به معنای احساس، محبت و صلح است، موسیقی به نحوی آرامشبخش برای وجود و روحم است. من از دوران طفولیت علاقهی زیادی به هنر موسیقی داشتم و میخواستم هرچه زودتر یک هنرمند شوم و برای مردم خود بخوانم. سرانجام در سن دوازده سالگی در یکی از آموزشگاههای موسیقی به فراگیری علوم ابتدایی موسیقی پرداختم؛ اما به دلیل فشارهای خانوادهام مجبور شدم آموزشگاه موسیقی را ترک کنم؛ زیرا سنتهای موجود افغانی در وجود اعضای خانوادهام اجازهی این را نمیداد که دخترشان یک آوازخوان شود. پس از ترک آموزشگاه، هیچگاه آرام ننشستم و با تمام وجودم و دور از همه در خفا تمرین میکردم تا موسیقی فرا بگیرم و روزی یک آوازخوان سرشناس برای مردم کشورم شوم. حتا پنج سال قبل هم زمانیکه اولین کلیپ ویدیوییام درست شد و به نشر رسید، اعضای خانوادهام با من مخالفت کردند. همین طور چندین ماه سپری شد و با تلاشهای بسیار زیاد موفق به کسب رضایت خانوادهام شدم و پس از آن تصمیم گرفتم راه دور و دراز موسیقی را دنبال کنم.
اطلاعات روز: راز موفقیتتان را در چه میدانید؟
آریانا سعید: تمام موفقیتهایم نتیجهی تشویق و حمایت مردم کشورم است.
اطلاعات روز: شما در عرصهی هنر بیشتر به کدام هنرمند پیشین افغانستان علاقهمند هستید، یعنی کدام هنرمند را الگوی هنری خود میدانید؟
آریانا سعید: «من همهی آوازخوانان افغانستان را دوست دارم و همهیشان جایگاه خود را دارند؛ اما از کودکی به صدای فرهاد دریا علاقهمند بودم. زمانیکه برای اولینبار با فرهاد دریا روبهرو شدم، بهترین لحظهی زنده گیام بود. در کل میتوان گفت، هرکدام از آوازخوانان کشورم را دوست دارم و به همهیشان احترام خاص قایلم.
اطلاعات روز: از چه زمانی رسما به فعالیتهای هنریتان آغاز کردید؟
آریانا سعید: پنج سال قبل برای اولینبار با گروهی از هنرمندان خارجی آشنا شدم. افرادی که در این گروه کار میکردند، میخواستند یک گروه موسیقی بسازند و تنها کمبود این گروه، یک آوازخوان زن بود. شخصی که در راس این گروه قرار داشت، در کنار این که یک آوازخوان خوب بود، یک گیتاریست خوب هم بود. سرانجام، من با این گروه یکجا شدم و از همان موقع فعالیتهای هنریام را آغاز کردم. اولین آهنگم به نام «ماشاالله ماشاالله» بود که توسط یکی از پرودیسرهای بسیار مشهور پاکستانی و یکی از رپرهای خوب ترتیب داده شد. پس از نشر این آهنگ، جاوید شریف، یکی از هنرمندان محبوب کشورمان با من در تماس شده و از من خواست تا یک کار جدید و کاملا متفاوت با هم داشته باشیم. بعد ما دو نفر آهنگهایی به نامهای «جلوه» و «بیا بیا» را با هم ثبت کردیم. پس از این که این دو آهنگ در دسترس مردم قرار گرفت، مردم با من و صدای من آشنا شدند.
اطلاعات روز: زمانی که برای اولینبار وارد افغانستان شدید، برخورد و استقبال مردم از شما چگونه بود؟
آریانا سعید: وقتیکه به افغانستان آمدم، استقبال مردم بیشتر از تصور من بود؛ من فکر میکردم زمانی که وارد افغانستان شوم، به دلیل این که سبک خاصی از موسیقی را پیش میبرم، طرز لباس پوشیدنم متفاوت است و حتا مهمتر از همه این که یک هنرمند زن هستم، برخورد مردم با من چگونه خواهد بود؛ اما عکسالعمل و استقبال گرم مردم من را حیرتزده کرد. پس از این کنسرتی را راهاندازی کردم و این کنسرتم یکی از بهترین کنسرتهایم بود، یعنی باید بگویم که استقبال گرم مردم افغانستان برایم فراموش نشدنی است.
اطلاعات روز: وضعیت هنر موسیقی را در افغانستان و در مقایسه با کشورهای جهان چگونه میبینید؟
آریانا سعید: موسیقی افغانستان رو به پیشرفت است. مردم هم به هنر موسیقی علاقهمندی زیادی پیدا کردهاند، طوری که اکثر مردم افغانستان طرفدار هنر موسیقی شدهاند و موسیقی افغانستان مدرن شده است؛ اما از سویی هم خرابیهای زیادی در موسیقی افغانی به وجود آمده، طوری که موسیقی اصیل افغانستان در حالت از بین رفتن است. موسیقی اصیل و محلی افغانستان باید نگهداری شود و این وظیفهی هنرمندان است که موسیقی اصیل افغانی را بیشتر رایج کرده و زنده نگهدارند؛ زیرا موسیقی افغانی در سطح دنیا بیرقیب و یگانه است. از یکسو هنرمندان خوبی هم داریم، اما از سوی دیگر، هنرمندان زیادی پیدا شدهاند که آشنایی کامل با هنر زیبای موسیقی ندارند، اما با ماشینها صدایشان را درست نموده و امروز به عنوان بهترین آوازخوانان در سطح کشور مطرح هستند، در حالی که لیاقت این را ندارند که در آن جایگاه باشند. موسیقی زنده در حال از بین رفتن است. اکثر هنرمندان در تلاش این هستند که پلیبک بخوانند؛ اما هیچتلاشی نمیکنند که زنده بخوانند، حتا به این هم فکر نمیکنند، که اشخاصی که برای تماشای کنسرتشان آمده، میخواهند صدایش را زنده بشوند، وگرنه سیدیاش را خریداری کرده و در خانه گوش میدهند. باید بگویم در صورتی که هنرمندان افغان دست به دست هم دهند و از هیچتلاشی دریغ نکنند، هنر موسیقی افغانستان روزی در سطح بینالملل با دیگر کشورها به رقابت خواهد پرداخت.
اطلاعات روز: چندی قبل یکی از آهنگهای شما به نام خانم آتشنشین در رسانههای تصویری به نشر رسید، پیام شما در این آهنگ برای مردم افغانستان چه بود؟
آریا سعید: بیش از دو سال است که به افغانستان رفت و آمد میکنم، در گذشتهها در مورد مشکلات زنان در افغانستان شنیده بودم؛ اما طی این دو سال از نزدیک دیدم که زنان افغان با چه مشکلات و سختیهایی روبهرو هستند؛ شفاخانههایی هستند که در آن شماری از خانمها از دست درد و رنج زیاد دست به خودکشی میزنند، دخترخانمهایی هستند که وقتی از خانه خارج میشوند، مورد آزار و اذیت قرار میگیرند. من هم خواستم این مشکلات را با ساختن یک آهنگ و کلیپ ویدیویی بر روی تصویر بکشانم تا جهانیان ببینند که زنان افغان با چه مشکلاتی مواجه هستند. پس از این که این آهنگ بر روی پردههای تلویزیون به نمایش گذاشته شد، شمار زیادی از مردم حتا از طبقهی ذکور با من در تماس شده و ابراز همدردی کردند.
اطلاعات روز: خانم سعید، به نظر شما بیشتر کدام چالشها در مقابل هنر موسیقی زنان افغان قرار دارند و مانع رشد استعدادهای خانمها میشوند؟
آریانا سعید: چالش بزرگی که ما داریم، این که است مردم افغانستان هنوزهم صد درصد یک هنرمند را قبول ندارند، مخصوصا طبقهی خانمها را، به همین دلیل زنان جرات نمیکنند هنرمند شوند. این موضوع جدید نیست، این چالشها حتا از دوران خانم مهوش تاکنون در حال جریاناند و شاید حل شدن این مشکل سالهای زیادی را نیز در بر بگیرد. روزی که این مشکلات از بین بروند، شاید دیگر هنرمندان هم تشویق شوند و بفهمند که مردم از آنها استقبال میکنند.
اطلاعات روز: نقش زنان در نهادینه ساختن هنر در جامعه تا چه حد و پیمانه مؤثر است، آیا زنان در شرایط کنونی میتوانند نقش پررنگ ایفا کنند؟
آریانا سعید: همیشه مردم نمیتوانند با صدای هنرمندان مرد قلب خود را تسکین دهند، همانطوری که هرکس ضرورت دارد صدای یک مرد را بشنود، همانطور هم ضرورت دارد صدای یک دخترخانم را بشنود. یعنی واضح بگویم یک جامعه همانطوری که در بخشهای مختلف به مردها ضرورت دارد، به زنها نیز ضرورت دارد. اگر خانمهای هنرمند، هنر موسیقی را از راه درست پیش ببرند، میتوانند در شرایط کنونی نقش پررنگی ایفا کنند.
اطلاعات روز: امروز زنان در جامعهی افغانستان در تنگناهای سنتی قرار دارند، از سویی هم اگر بخواهند چارچوب سنتهای واپسگرا را بشکنند، در مقابل انواع ناملایمات اجتماعی قرار میگیرند، پیام و نوید شما به آن عده از خانمها چیست؟
آریانا سعید: ضرور است که این سنتها شکسته شوند و مردم به واقیعتها روی بیاورند. تمام این سنتها به خاطر جنگهای داخلی و کم بودن افراد تحصیل کرده در جامعه است. مردمان کشورهای دیگر در زمینهی هنر موسیقی دید بازتری پیدا کرده و پیشرفت کردهاند؛ اما کشور ما هنوز در حالت قبلی خود به سر میبرد. همهی اینها به دست خود ماست. تا زمانیکه خود ما قبول نکنیم و این سنتهای موجود را نشکنیم، پیشرفت نخواهیم کرد.
اما در رابطه با آنعده از خانمهایی که میخواهند در این جامعه هنرمند شوند، باید قوی باشند و هدف خود را پیش گرفته، هیچگاه در مقابل سنتها سر خم نکنند. ممکن است با چالشهای زیادی روبهرو شوند، اما نباید پا پس بکشند، طوری که من خود هنوزهم با مشکلات زیادی روبهرو هستم؛ از سوی شماری تهدید میشوم، اما روزی با تلاشهایم تمام این مشکلات را پشت پا زده و به مقصد خود خواهم رسید.