باز هم اختلاس و دزدی از کابل بانک و تکرار مکرر یک رسوایی؛ روز گذشته بیش از شش صد هزار دالر آمریکایی و یک و نیم میلیون افغانی از یکی از شعبات کابل بانک نو، در شهر کابل سرقت گردید. سارقان این مقدار پول را با خود بردهاند، ولی فرماندهی امنیتی کابل اعلان کرده که دو تن را به این اتهام دستگیر کرده است. مقامهای امنیتی گفته است که تعقیب دیگر سارقان ادامه دارد و ابراز امیدواری کرده که روزهای آینده سایر دزدان را نیز دستگیر نماید. پولیس گفته که این دزدی، سرقت سازماندهی شده و مسلحانه نبوده، بلکه توسط کارمندان این بانک صورت گرفته است. تنها در دو ماه گذشته، این دومین مورد سرقت مبالغ هنگفت پول از بانکهای خصوصی و دولتی افغانستان میباشد. ماه گذشته نیز بیش از یک میلیون دالر توسط یکی از کارمندان عزیزی بانک از این بانک دزدی شد. هنوز رسوایی کابل بانک فرو ننشسته و دوسیههای اختلاس و دزدی عاملان بحران کابل بانک بررسی نشده که رسواییهای دیگری در سیستم بانکی افغانستان یکی پی دیگری اتفاق میافتند. این امر عدم مصئونیت و امنیت سیستم بانکی در کشور را برجسته ساخته و نشان میدهد که سیستمهای بانکی افغانستان از نظر ایمنی و مصئونیت در سطح بسیار پایینی قرار دارد. اکنون سیستمهای بانکی در دنیا با سیستمهای پیچیده و قوی امنیتی تجهیز میباشد که امکان هرگونه نفوذ غیرقانونی در درون سیستم و دستبرد به آن را به حداقل رسانده است. هرچند تمام سیستمهای بانکی و پولی در کل دنیا از دستبرد هکرهای قوی و دزدان انترنتی حرفهای کاملا مصئون نمیباشند و آنها میتوانند به درون قویترین و مجهزترین سیستمهای پولی، بانکی و حتا بانکهای اطلاعاتی دولتهای پیشرفته نفوذ نمایند؛ اما سرقت میلیونها افغانی و صدها هزار دالر پول نقد از بانک، یک رسوایی محض در مصئونیت و امنیت سیستمهای بانکی است که نهایت ضعف و ناکارآمدی این سیستمها را نشان میدهد. این امر نشان میدهد که سیستمهای بانکی کشور از مصئونیت و امنیت بسیار پایینی برخوردار میباشند، به اندازهای که حتا دزدان ساده میتوانند به صورت مستقیم میلیونها افغانی را به صورت زنده و آشکار از درون آنها بکشند.
مصئونیت و امنیت سپردههای نقدی مردم به بانکها، مهمترین شرط پیشرفت و دوام سیستمهای بانکی و رونق اقتصادی در کشور میباشد و رونق بانکداری و اعتبار بانکها در کشور، باعث رونق اقتصادی و به گردش افتادن چرخ اقتصاد و تجارت در کشور میشود. عدم مصئونیت و ایمنی بانکها باعث میشود که مردم جرأت نکنند پول نقدشان را به بانکها بسپارند. اگر مردم از امنیت سپردههای نقدیشان در بانکها مطمئن نباشند، به هیچوجه پول نقد خود را در بانکها نمیگذارند، که در این صورت چرخ اقتصاد و تجارت میخوابد و سرمایههای نقدی به دست مردم قفل میشوند. امروزه بانکداری، قلب تجارت و صنعت به شمار میرود که بدون آن نه اقتصاد رونق میگیرد و نه چرخهی تجارت و صنعت به حرکت میافتد.
چگونگی مدیریت بانکهای خصوصی، مسئولیت صاحبان و مدیران آن میباشد، اما دولت نیز به عنوان حامی تجارت و مهمترین مرجع اعتباری مردم، باید در قبال امنیت و مصئونیت سیستمهای بانکی (چه بانکهای خصوصی و چه بانکهای دولتی) احساس مسئولیت کند و برای تقویت ایمنی آن تلاش نماید. دولت همانگونه که در قبال مصئونیت و امنیت بانکهای دولتی مسئولیت دارد، در قبال امنیت سپردههای مردم در بانکهای خصوصی نیز مسئولیت دارد و مردم به اعتبار دولت است که نقدینگیهای خود را به این بانکها میسپارند. بنابراین، دولت باید تلاش کند امنیت و مصئونیت سیستمهای بانکی را تأمین کرده و به مردم اطمینان دهد که سپردههای نقدیشان به این بانکها دزدی نمیشوند. در غیر آن، مردم اعتماد خود را به این بانکها از دست میدهد و تمام سپردههای نقدی خود را از بانکها میکشد و آنگاه بحرانهای بانکی دیگری اتفاق میافتند که هزینههای سنگین و جبرانناپذیری را برای دولت در پی خواهند آورد.