حزب اسلامی حکمت‌یار در اقدام بی‌سابقه‌ای از اعضا و هوادارنش خواسته که در انتخابات آینده‌ی ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی شرکت کنند. این حزب در نامه‌ای که دستور گلبدین حکمت‌یار را نیز با خود دارد، از اعضا و هوادارانش خواسته است که در انتخابات شوراهای ولایتی به کسی رای دهند که یا عضو حزب اسلامی باشد یا هم نظر خوبی نسبت به حزب اسلامی داشته باشد. البته پیش از این نیز سخن‌گویان حزب اسلامی اعلان کرده بودند که در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کنند، اما این نخستین بار است که رهبر این حزب اعضا و هوادارانش را به شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی تشویق می‌کند.
حزب اسلامی از گروه‌های عمده‌ی مخالف مسلح دولت افغانستان و از متحدان اصلی طالبان در جنگ ده ساله علیه حکومت افغانستان و نیروهای خارجی میباشد. آن‌ها نبردهای زیادی را با نیروهای امنیتی افغانستان و سربازان ناتو در نقاط مختلف کشور انجام داده‌اند. مسئولیت اکثر یورش‌های مسلحانه بر تأسیسات دولتی و خارجی در کابل و ولایات را این گروه به عهده گرفته و در کشتن و اختطاف سربازان داخلی و شهروندان خارجی دست کمی از طالبان نداشته است. هنوز هم جنگ‌جویان مسلح این گروه در نقاط مختلف کشور علیه حکومت افغانستان و نیروهای خارجی می‌جنگند و عملیات‌های تخریبی و دهشت‌افگنی را سازمان‌دهی و اجرا می‌نمایند.
از نظر ظاهری تمایز روشنی میان جنگ‌جویان حزب اسلامی و طالبان وجود ندارد؛ تاکتیک و استراتژی جنگی و برخورد آن‌ها با مأموران دولتی و شهروندان خارجی یک‌سان می‌باشند، اما این دو گروه یک‌سان و متحد خیلی نزدیک و بدون مسئله نیز نیستند. تفاوت‌های فکری و سیاسی زیادی میان اعضا و رهبران این دو گروه وجود داشته و هر از چند گاهی در موضوعات مختلف خطوط تفاوت و اختلاف‌ها خودش را برجسته می‌نمایند. تفاوت دیدگاه‌ها و اختلاف‌های سیاسی رهبران آن‌ها در روند مصالحه و سایر روند‌های سیاسی کشور نیز هر از چندگاهی در رسانه‌ها درز نموده و علاوه برآن مذاکره کنندگان آن‌ها از کانال‌های مختلف با حکومت افغانستان و جامعه جهانی در تماس می‌باشند.
هرچند جنگ‌جویان آن‌ها با القاهای ایدیولوژیک و عملیات‌های استشهادی ترغیب و توجیه می‌شوند، اما رهبران آن‌ها به‌وضوح به دنبال کسب امتیاز‌های سیاسی می‌باشند. بنابراین، آن‌ها تلاش می‌نمایند ابزارهای متناسب و شیوه‌های لازم را برای کسب امتیاز‌ها پیش می‌کشند. ورود کنونی حزب اسلامی در بحث انتخابات، تدبیر سیاسی این حزب برای حضور در قدرت و در صف بندی‌های انتخابات میباشد، همان‌طوری که در بخش نظامی نیز کاربست‌های لازم را برای کسب امتیاز‌های بیش‌تر به کار می‌بندند. آن‌ها می‌خواهند ضمن این‌که موضع خود در جنگ مسلحانه را تداوم دهند، از ابزارهای سیاسی در روند انتخابات نیز غافل نباشند و تلاش می‌کنند به عنوان یک گروه سیاسی، امتیازات بیش‌تر به دست بیاورند.
حزب اسلامی نزدیک به دو دهه است که برای قدرت سیاسی می‌جنگد؛ حرص این گروه برای قدرت، بیش از هر حزب و جریان سیاسی نوپا و دیرینه در کشور میباشد. این گروه همواره در مبارزات سیاسی‌اش از روش خشن کار گرفته و در روند‌های دموکراتیک و مسالمت‌آمیز دست یافتن به قدرت اجتناب نموده است. تمام خواست دولت و مردم افغانستان از حزب اسلامی و سایر مخالفین مسلح نظام این است که برای مشارکت در قدرت باید جنگ و خشونت را کنار گذاشته و از روش‌های دموکراتیک و مسالمت‌آمیز استفاده نماید. در دموکراسی تمامی جریان‌های سیاسی صرف نظر از باورهای سیاسی و فکری‌اش می‌تواند در روند دموکراتیک انتقال قدرت سهیم شده و آزادانه برای دست یافتن به قدرت سیاسی مبارزه نماید. هرچند نمی‌توان به گذشته سیاه و جنایت‌های این حزب در طول ده سال گذشته چشم فروبست، اما علاقه‌مندی رهبران آن به شرکت در انتخابات امری قابل ستایش است. این امر نشان می‌دهد که رهبران حزب اسلامی کم کم قانع می‌شوند که در مبارزات سیاسی‌شان خشونت و جنگ‌افروزی را کنار گذاشته و به روند‌های دموکراتیک انتقال قدرت سیاسی تن دهند. اگر رهبران این گروه شیوه‌های دموکراتیک انتقال قدرت سیاسی را بپذیرند، دیگر بهانه‌ای برای تداوم خشونت و جنگ‌افروزی باقی نمی‌ماند. فعلا مبرم‌ترین نیاز افغانستان احترام و اعتقاد رهبران آن به دموکراسی و شیوه‌های مسالمت‌آمیز انتقال قدرت میباشد.