زهرا جویا
هفتمین نشست قلب آسیا- پروسهی استانبول روز جمعه (۱۰ قوس) در شهر باکو پایتخت آذربایجان در مورد افغانستان و با ریاست مشترک افغانستان و آذربایجان، برگزار شد.
صلاحالدین ربانی وزیر امور خارجهی افغانستان و همتای آذربایجانی وی، ریاست این نشست را بهعهده داشتند.
در این نشست روی همکاریهای منطقهیی در مورد صلح، امنیت و توسعهی اقتصادی افغانستان بحث شد.
توسعهی اقتصادی، صلح، امنیت، مبارزهی مشترک کشورهای منطقه با تروریزم، مواد مخدر، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر، توسعهی ترانسپورت منطقهیی، حمایت و تقویت نیروهای امنیتی محور سخنان آقای غنی در نشست قلب آسیا بود.
محمداشرف غنی، رییسجمهور افغانستان گفت: «ما در شرایطی ملاقات میکنیم که نیاز به همکاری منطقهیی به این اندازه بزرگ نبوده است.»
آقای غنی تاکید کرد که اکنون فرصتهای بزرگ اقتصادی، کشورهای منطقه و افغانستان را را بهسوی خود فرا میخوانند.
جنگ افغانستان تحمیلی است
آقای غنی از کشورهایی که در چارچوب نیروهای ناتو افغانستان را حمایت کردهاند، قدردانی کرده و جنگ افغانستان را یک جنگ اعلام نشده و تحمیلی بر افغانها خواند.
رییسجمهور افغانستان تاکید کرد که با اعلام استراتژی جدید امریکا برای مبارزه با تروریزم در افغانستان وآسیای جنوبی، همکاری دوامدار افغانستان با امریکا و جامعهی جهانی دوباره تجدید شده و گسترش یافته است.
او یکبار دیگر از این استراتژی استقبال کرد و گفت: «ما از این استراتژی که برای مصوونساختن آیندهی افغانستان در یک منطقهی امن، یک نقشه راه ایجاد میکند، استقبال میکنیم».
آقای غنی در این نشست افزود که اگر هم افغانستان همپیمانی در امر مبارزه با تروریزم پیدا نکند، ارادهی قوی برای مبارزه با این پدیده را دارد.
وی از همهی کشورهای منطقه و جهان خواست که ارادهی افغانستان را در این زمینه درک کنند.
آقای غنی در نشست قلب آسیا داستان زنی را بازگو کرد که چهار فرزندش را در جنگ با طالبان از دست داده است و اکنون فرزند پنجمی خود را به جنگ میفرستد.
او گفت: «اجازه بدهید که قصهی مادری را برایتان حکایت کنم که چهار فرزندش را در صفوف نیروهای امنیتی و دفاعی از دست داده است. من از او خواستم که فرزند پنجماش را به صفوف نیروهای امنیتی نفرستد؛ از هلمند است. او رو به من کرد و گفت: “اگر فرزند پنجمام نجنگد، چه کسی خواهد جنگید؟ چه کسی از عزت این ملت دفاع خواهد کرد؟” بنابراین، بیایید ارادهی ما را درک کنید؛ به همین ترتیب، اگر شریکی هم پیدا نکنیم، ارادهی ما باقی است.»
داعش در حال نابودی است
آقای غنی تاکید کرد که سال گذشته، نیروهای کماندو از ولایتهای قندوز، لشکرگاه، ترینکوت و فراه موفقانه دفاع کردند و قطعات «سرخ» طالبان را شکست داده و داعش را نابود کردند.
او بیان داشت که داعش در ایجاد پایگاه برای آنچه خلافت مینامد در افغانستان ناکام ماندهاست. داعش در جنوب ننگرهار، اچین، کنر و تورهبوره در حال فرار است؛ داعش درحال از بینرفتن و نابودی از افغانستان است.
رییسجمهور گفت: «ما در حال نابودساختن قلمرو و تواناییهای داعش هستیم. ما سال گذشته 1500 عملیات زمینی مشترک و ۳۰۰ حملهی هوایی علیه آنان انجام دادیم. ما سه رهبر و۲۵۰۰ تروریست داعشی را از بین برده و بیش از ۲۰۰ تن آنان را اسیر گرفتهایم. بازجویی ما از تروریستان دستگیرشدهی داعش و بهرهبرداری از اطلاعات (استخباراتی)، زمینه را برای واحدهای بازدارندهی ویژهمان فراهمساخت که بر تمویلکنندگان، برنامهریزها و استخدامکنندگان داعش حمله و آنان را دستگیر کنند.»
به گفتهی آقای غنی، داعش حمایت خارجی خود را از دست داده است و بیش از یکهزار موضع جنگی و پایگاههای این گروه در افغانستان منهدم شده است.
وی خاطرنشان کرد که نیروهای امنیتی مناطق تصرفشده را از داعش پس گرفته است: «آنها در سال گذشته ۹ ولسوالی را در تصرف داشتند، اکنون تنها دستههای کوچکی از تروریستان داعش باقی ماندهاند.»
به ارزش 50 تا 70 میلیون دالر وسایل مواد مخدر در افغانستان نابود شده است.
سازمانهای جرمی فرامرزی، بهویژه کارتلهای مواد مخدر، تهدیدی برای امنیت منطقه و جهان و بدنامی برای همهی کشورهای منطقه بهشمار میرود.
غنی گفت که در جریان ۱۱ ماه گذشته، در افغانستان در حدود 2 تن هیروئین، ۶۴ تن مورفین، ۴۰۰ تن تریاک، ۲۵ تن چرس و هزاران کیلوگرام مواد اولیهی ترکیبی را ضبط و نابود کرده است.
او بیان داشت که عملیات زیادی از سوی نیروهای ویژه و کماندوی ما صورت گرفت. حدود ۵۰ تا ۷۰ میلیون دالر اموال (مرتبط با مواد مخدر) را نابود کردیم. این عملیات، نهتنها ادامه خواهد یافت بلکه بخش جداییناپذیر پلان چهارسالهی امنیتی افغانستان تشکیل میدهد.
افغانستان با گروه طالبان و پاکستان خواستار مصالحه است
آقای غنی در این نشست گفت که صلح سه مؤلفه دارد که مؤلفهی نخست آن صلح با طالبان است.
وی گفت: «ما گفتوگویی به راه انداخته و از آنان میخواهیم در این روند سیاسی شرکت کنند و اجازه دهند مردم افغانستان تصمیم بگیرند که چند درصدشان از آنها حمایت میکنند. اگر آنان میتوانند ریاستجمهوری را بهدست آورند، این برایشان یک فرصت است؛ اگر آنان میتوانند عضویت خود در پارلمان را تثبیت کنند، این میدان عمل است. بگذارید رأی جایگزین مرمی شود. این خشونت برندهیی ندارد، هر چه بیشتر به خشونت دست بزنند، تنفر و خشم بیشتری را در پیخواهد داشت.»
آقای غنی بخش دوم صلح را با دولت پاکستان عنوان کرد و افزود: «گفتوگوی همهجانبهی دولت با دولت برای بقای متقابل و برای امنیت و رفاه متقابلمان ضروری است. ما با لویدرستیز پاکستان، زمانیکه به افغانستان آمده بود، سه موضوع حیاتی را برجسته ساختیم؛ نیت، اراده و ظرفیت. ما برای نخستینبار اوراقی را دریافت کرده بودیم که بهصورت امیدوارانهیی اساس را برای یک گفتوگو فراهم میساخت، اما از آنزمان تاکنون، ما تنها شاهد شدیدترشدن جنگ بودهایم. امیدوار هستیم که اینها آخرین دردهای یک جنگ باشد، نه نیتی که نمایانگر شاملنشدن در این روند است. ما زندانیان گذشته نبوده و از همتایان و همکاران پاکستانی خود میخواهیم که نگاهی به آینده بیندازند؛ آیندهیی مملو از منفعت متقابل و رفاه متقابل.»
رییسجمهور سومین بخش پروسهی صلح را وابسته به شبکههای جرمی فرامرزی عنوان کرد و گفت که پیشینهی تاریخی برای جنگجویانی که در حال حاضر تعدادشان دههزار تن تخمین میشود، وجود ندارد.
وی افزود: «ما چهگونه با آنان به صلح دست خواهیم یافت؟ دو روز قبل، ما شش چچینی را در ولسوالی ازرهی ولایت لوگر دستگیر کردیم. ما از گروه معززِ نشستِ حاضر میخواهیم که مسوولیت کشورهایی را که شهروندانشان به کشور ثالث میآیند و میجنگند، مشخص نموده و با مسوولیتهای مشترک به ما کمک کنند. ما تمامی افرادی را که دستگیر کردهایم، (به کشورهایشان) تحویل دادهایم و ما به این کار ادامه خواهیم داد؛ زیرا ما در قبال آنها همکاری میکنیم،»
آقای غنی به برگزاری نشست «پروسهی صلح کابل» اشاره کرده و گفت که ما در تاریخ ۲۵ جنوری یا ۵ دلو ۱۳۹۶ میزبان دومین نشست پروسهی کابل دربارهی صلح خواهیم بود.
صلاحالدین ربانی سرپرست وزارت خارجه، که ریاست این نشست را بهعهده داشت نیز گفت که نشست قلب آسیا – پروسهی استانبول از آغاز تا حال، رویکرد مشترکی را برای مبارزه با تروریزم و افراطگرایی، جهت تصویب توسط کشورهای عضو، ترویج کرده است.
او افزود: «ما در قلب آسیا برای افزایش همکاریهای اقتصادی وسیعتر منطقهیی، قدردانی مینماییم. این امر، در عنوان كنفرانس امسال (امنیت و اتصال منطقهیی بهسوی یک منطقهی قدرتمند قلب آسیا) منعکس گردیده است».