رییس اداره‌ی مستقل خط‌آهن میگوید که شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان به‌طول 5000 کیلومتر در سال 2030 میلادی تکمیل می‌شود.
عبدالباری صدیقی رییس اداره‌ی مستقل خط‌آهن میگوید اگر دونرها حاضر به تمویل پروژه‌ها شوند و نیز حکومت افغانستان برای این پروژه‌ها لابی کند، شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان تا سال 2030 تکمیل خواهد شد.
ساختار شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان چگونه است؟
شکبه‌ی خط‌آهن افغانستان شامل چهار دهلیز می‌شود. دهلیز اول از سرحد ایران در ولایت هرات شروع و از طریق ولایت‌های بادغیس، فاریاب، جوزجان و بلخ در نهایت به بندر حیرتان منتهی می‌شود.
دهلیز دوم از از ولایت هرات شروع و از طریق ولایت‌های فراه، نیمروز، هلمند و کندهار به کابل وصل می‌شود.
دهلیز سوم از ولایت قندوز آغاز و با گذشتن از ولایت‌های بغلان، بامیان و پروان به کابل وصل می‌شود. در نهایت دهلیز مرکزی که از بامیان شروع و از طریق ولایت‌های مرکزی به هرات وصل می‌شود.
به گفته‌ی آقای صدیقی با تکمیل شدن این پروژه‌ها شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان تکمیل خواهد شد.
رییس اداره‌ی خط‌آهن افغانستان میگوید ساختن خطوط آهن، نیازمند سرمایه‌گذاری بزرگی است.
به گفته‌ی او، در یک مسیر عادی بودجه‌ی ساخت یک کیلومتر خط‌آهن بین ۱.۵ میلیون تا ۱.۷ میلیون دالر تخمین زده می‌شود.
فعالیت‌هایی که تا حالا در راستای ساخت شکبه‌ی خط‌آهن انجام شده است
به گفته‌ی آقای صدیقی در حال حاضر تمام خط‌آهن موجود در افغانستان شامل ۷۵ کیلومتر خط‌آهن بین حیرتان- مزار شریف است، ۶۲ کیلومتر خط‌آهن نیز بین خاف ایران الی هرات افغانستان زیر کار است که 70درصد آن تکمیل شده و ۳.۵ کیلومتر از خط‌آهن ۹۰ کیلومتری عطامراد ترکمنستان – افغانستان در بندر آقینه و خط‌آهنی از گذشته در بندر تورغندی است.
وی می‌افزاید که مطالعات امکان‌سنجی بخش اول دهلیز شمال انجام شده است و مرحله‌ی دوم آن‌که از شیرخان بندر تا آقینه امتداد دارد در حال تکمیل شدن است. او همچنین میگوید که امکان‌سنجی بخش دوم خط‌آهن تورغندی-هرات نیز تمام شده است.
همچنین کار ساخت قطعه‌ی سوم خط‌آهن خاف-هرات جریان دارد و قرار است تا ماه جوزای سال آینده تکمیل شود. این خط به‌طول 138 کیلومتر از شهرستان خاف ولایت خراسان رضوی ایران شروع و تا قریه‌ی روزنگ ولسوالی غوریان ولایت هرات ادامه دارد. آقای صدیقی میگوید با تکمیل شدن این پروژه، افغانستان از طریق ایران و ترکیه به اروپا وصل می‌شود و آن را یکی ازدستاوردهای بزرگ برای حکومت و مردم افغانستان عنوان می‌کند.
اهمیت خط‌آهن در افغانستان
افغانستان به‌عنوان مهم‌ترین مسیر ترانزیتی که آسیای میانه را با آسیای جنوبی وصل می‌کند، در اقتصاد منطقه‌یی نقش کلیدی دارد. از طرفی شبکه‌ی خطوط آهن در سرحدات افغانستان متوقف شده است. به‌باور رییس اداره‌ی مستل خط‌آهن، وصل شدن افغانستان به خط‌آهن منطقوی، هم برای کشورهای منطقه و هم برای افغانستان فرصت‌های خوب اقتصادی فراهم می‌کند.
به‌گفته‌ی آقای صدیقی ازبکستان می‌خواهد به‌واسطه‌ی خط‌آهن از طریق افغانستان به ایران وصل شود و ایران نیز چنین خواستی دارد. وی می‌افزاید که برای وصل شدن افغانستان به شبکه‌ی خط‌آهن منطقه اکنون یک اجماع منطقوی ایجاد شده است.
بر اساس اولویت‌بندی اداره‌ی خط‌آهن، 70درصد انتقالات این کشور از مسیر این خطوط صورت خواهد گرفت.
در همین حال صیام پسرلی سخن‌گوی اتاق‌های تجارت میگوید که هم‌اکنون بیش از 50درصد دادوستد میان کشورهای آسیای میانه و افغانستان از طریق خط‌آهن صورت می‌گیرد.
به‌گفته‌ی وی قیمت انتقال کالا توسط خط‌آهن خیلی ارزان‌تر از دیگر وسایل ترانزیتی تمام می‌شود.
برنامه‌های اداره‌ی خط‌آهن برای سال 1397
آقای صدیقی میگوید کار ساخت قطعه‌ی چهارم خط‌آهن خاف-هرات، ساخت 10 کیلومتر خط‌آهن جدید در ایستگاه خط‌آهن تورغندی، مطالعات تخنیکی خط‌آهن فراه-زرنج و زرنج-لشکرگاه و مطالعات امکان‌سنجی خط‌آهن هرات-مزار جزء برنامه‌های سال آینده‌ی این اداره است: «قطعه‌ی چهارم خاف-هرات که 43 کیلومتر طول دارد، از ولسوالی غوریان تا شهر هرات امتداد می‌یابد. این پروژه تا دو ماه دیگر به دواطلبی سپرده می‌شود و انتظار می‌رود که تا بهار سال آینده کار ساخت آن عملا آغاز شود.»
خط آهن؛ نام ناآشنا در افغانستان
افغانستان از معدود کشورهایی است که مردم در آن با نام خط‌آهن و ریل و قطار خیلی آشنا نیست. اکثر مردم در فیلم‌ها و کتاب‌ها نام ریل و قطار را می‌شنوند و می‌خوانند. حمل‌ونقل و سفر از ولایتی به ولایت دیگر در افغانستان اکثراً توسط موتر و هواپیما انجام می‌شود.
اما برای نخستین بار نزدیک به 100 سال پیش در سال 1301 هجری خورشیدی، مردم در کابل با واگن‌های برقی که شبیه قطار عمل می‌کند رفت‌وآمد می‌کردند. خطی که به طول هفت کیلومتر از دهمزنگ شروع و به قصر دارالامان منتهی می‌شد. واگن‌های برقی در تاریخ نامشخصی بسته شد اما لوکوموتیوها هنوز در موزیم کابل نگهداری می‌شوند.
در زمان داوودخان رییس‌جمهور وقت طرح شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان مطرح شد. قرار بود خط‌آهنی از کابل به قندهار و از آن‌جا به هرات ایجاد شود. اما در پی کودتای هفت ثور و سپس جنگ‌های داخلی این طرح به فراموشی سپرده شد.
پس از حاکمیت طالبان و روی کار آمدن دولت جدید، ریاست خط‌آهن تبدیل به زیرمجموعه‌ی وزارت فواید عامه گردید.
سپس با روی کار آمدن حکومت وحدت ملی و تمایل افغانستان و کشورهای منطقه به وصل شدن افغانستان به شبکه‌ی منطقوی خط‌آهن، ریاست خط‌آهن به اداره‌ی مستقل خط‌آهن تغییر نام داد و از بدنه‌ی وزارت فواید عامه جدا شد.
عبدالباری صدیقی رییس این اداره، فعال‌سازی شبکه‌ی خط‌آهن افغانستان، تسریع روند دست‌یابی به آن و انسجام کارها را از دلایل مستقل شدن این اداره می‌خواند.
اداره‌ی مستقل خط‌آهن رسماً در سال 1396 با 326 کارمند به‌عنوان یک واحد بودجوی در دستگاه حکومت عرض‌اندام کرد. ساختمان این اداره در شرق کابل در نزدیکی پارک‌های صنعتی موقعیت دارد.