واشنگتن پست – دِن لومات
ترجمه: جلیل پژواک
ایالات متحده در حال تقویت حمایتهایش است تا به دولت افغانستان در سرکوب حملات تروریستی مرگبار در پایتخت کشور کمک کند. جنرال ارشد نیروهای امریکایی در افغانستان میگوید که این امر از طریق همکاری در راهاندازی حملات ویژه، تشریک اطلاعات و مشاورهی نظامی بیشتر صورت میگیرد.
جنرال ارتش، جان نیکلسون میگوید که دفاع از کابل در حال حاضر هدف اصلی نیروهای ائتلاف تحت رهبری امریکا است. او میگوید هرچند که رقم بمبگذاریها در پایتخت هنوز تغییری نکرده، اما شدت و بزرگی آن افزایش یافته است. در انفجارهای سال گذشته، صدها نفر کشته شدهاند؛ حملاتی که علاوه بر تخریب برخی از سفارتخانهها و ساختمانهای دیگر، باعث رعب و وحشت در میان غیرنظامیان شده بودند.
نیکلسون میگوید: «بلی، طالبان در شهر هستند… بلی، در این شهر شبکههای تسهیلاتی -رای تروریستها- فعالاند. این شبکهها باید شناسایی و نابود شوند و سپس، خانههای امن و یا مکانهای دیگری که آنها –تروریستها- ایجاد کرده و توسعه دادهاند، باید شناسایی و از بین برده شوند.»
استفاده از نیروهای عملیات ویژهی مخفی ایالات متحده علیه شبکههای شبهنظامیان از خیابانهای بغداد گرفته تا کوههای شرق افغانستان رایج بوده است. اما راهاندازی چنین عملیاتهایی در کابل، پیش از این بهصورت جدی مورد بحث قرار نگرفته بود. این طرح پس از آن میآید که به گفتهی گزارش پنتاگون به کنگره (که در ماه دسامبر منتشر شد) ایالات متحده و دولت افغانستان تصمیم گرفتند تا رقم نیروهای ویژهی افغانستان را از 19,022 تن به 33,896 تن تا سال 2020 افزایش دهند.
نیکلسون روز چهارشنبه در پایگاه هوایی ایالات متحده در شمال کابل، در حالی با خبرنگاران صحبت کرد که جیمز متیس، وزیر دفاع امریکا، سفر دو روزهاش به افغانستان که شامل دیدار با نیروهای عملیاتهای ویژهی مستقر در بگرام میشد، را پایان داد.
وزیر دفاع که در روز چهارشنبه بهطور رسمی با خبرنگاران همراهش صحبت نکرد، پس از افغانستان راه بحرین را در پیش گرفت. متیس برنامه دارد تا با شاه حامد بنعیسی الخلیفه و نیروهای امریکایی مستقر در آنجا دیدار کند.
همانند متیس، نیکلسون امیدوار است که ایالات متحده و دولت افغانستان با برخی از اعضای طالبان به توافق صلح دست یابند. او به دعوت اخیر رییسجمهور اشرف غنی از طالبان برای گفتوگوی بدون پیششرط صلح، رد نشدن آن از سوی طالبان و کارزارهای نظامی تحت رهبری امریکا بهعنوان عواملی اشاره کرد که میتوانند به حلوفصل مناقشه از راه مذاکره منجر شوند.
اما جنرال نیکلسون میگوید که به حملات تروریستی در کابل باید رسیدگی شود. این شهر که زمانی در مقایسه با سایر نقاط کشور نسبتا امن دانسته میشد، در طی چند سال گذشته اما، صحنهی حملات دهشتناکی بوده است. مقامات نظامی و دستگاه اطلاعاتی ایالات متحده هشدار دادهاند که طالبان به راهاندازی حملات بزرگ –در کابل- ادامه خواهند داد؛ حملاتی که تلاشی برای ضعیف جلوهدادن دولت افغانستاناند، اینکه دولت کنترل آنچنانی روی اوضاع ندارد.
حملات کابل شامل بمبگذاری ماه می 2017 در نزدیکی سفارت آلمان میشود که دستِکم 150 کشته بر جای گذاشت و به چند ساختمان آسیب رساند. علاوه بر آن، اخیرا بمبگذاری 28 دسامبر در یک مرکز فرهنگی شیعیان توسط دولت اسلامی (گروه داعش) دستِکم 50 کشته و یک حملهی دیگر در 27 جنوری بر اثر انفجار یک آمبولانس مملو از مواد منفجره در نزدیکی سفارتخانههای کابل حداقل 103 کشته بر جای گذاشت.
طالبان همچنین حملات برنامهریزیشدهیی را در ماه جنوری بالای هوتل انترکانتیننتال در مرکز شهر کابل راهاندازی کرده و در ماه جولای، یک آکادمی آموزش نظامی نیروهای افغان را هدف قرار دادند. حمله به هوتل انترکانتیننتال دستِکم 42 کشته و حمله به اکادمی نظامی 11 کشته بر جای گذاشت. پس از حادثهی دوم، غنی چندین مقام ارشد امنیتی افغان را از مقامشان برکنار کرد.
نیکلسون میگوید که امنیت در کابل به طرز بیرویه و سریعی، آنگونه که شهر کابل در 15 سال گذشته از یک شهر 500 هزار نفری به شهری با حدودا 5 میلیون نفر نفوس رسیده، پیچیده شده است. مردم غیرنظامی افغانستان در طول 16 سال گذشته، بهطور فزایندهیی به کابل نقل مکان کردهاند. دلیل آن نهتنها گریز از ناامنی و پناهبردن به آغوش امنیت بوده، بلکه فرصتهای شغلی و امکانات مدرن همچون تلفونهای همراه و خدمات اینترنتی در پایتخت، نیز در این جابهجایی نقش داشتهاند.
نیکلسون میگوید: «شهر بسیار بههمریخته است و -از این جهت- ورود و خروج از آن راحت است… اینها محلههایی هستند که در نیمههای شب بهوجود آمده و بزرگ شدهاند.»
دولت افغانستان در ماه آگست، پیش از آخرین موج خشونت، اعلام کرد که طرح جدیدی را برای جلوگیری از حملات آماده میکند. هرچند که چگونگی این طرح هنوز سری باقی مانده، اما باورها بر این است که طرح امنیتی جدید شامل ایجاد دو حلقهی امنیتی، یکی در کنارههای شهر و دیگری در مناطق حساس امنیتی که در برگیرندهی مؤسسات دولتی، سفارتخانهها و مراکز نظامی ایالات متحده است، میشود.
نیکلسون میگوید که امنیت در حلقهی بیرونی بهطور سنتی متخلخل بوده، اما در چند ماه گذشته، چندین فرمانده پولیس شهر کابل از کار برکنار شدهاند که بهطور بالقوه میتواند برای بهبودی وضعیت پولیس کابل یک فرصت باشد. او میگوید که در حال حاضر سربازان افغان ایستهای بازرسی امنیتی پیرامون شهر را اداره میکنند و تلاشها برای حصول اطمینان از اینکه آنها میتوانند با سگهای (تشخیصدهندهی مواد انفجاری) ماشینهای اشعهی ایکس و سایر تجهیزات کار کنند، جریان دارد.
نیکلسون و دگروال ارتش، اسکات جکسون، یکی دیگر از فرماندهان نیروهای ایالات متحده میگویند که مشاوران نظامی اضافی، بهشمول برخی از اعضای غوند کمکی جدید نیروهای امنیتی ارتش ایالات متحده، نیز برای کمک به ایجاد امنیت بیشتر در شهر افزوده خواهند شد.
نیکلسون میگوید که در میان این دو حلقهی امنیتی، انتظار میرود که نیروهای افغان با حملات هدفمند، اطلاعاتمحور و همچنین عملیاتهای تصفیهی خانهبهخانه منطقه را از وجود شبهنظامیان پاک کنند. او علاوه میکند که سربازان نخبهی عملیاتهای ویژهی ایالات متحده در حداقل برخی از حملات شرکت خواهند کرد و سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده با دولت افغانستان در درک بهتر منطقهی کابل همکاری خواهند کرد.
نیکلسون همچنین میگوید که علیرغم گفتوگو و مباحثه در مورد حلوفصل درگیری با طالبان، روشن نیست که رسیدن به یک توافق، چه مدتزمانی را در بر خواهد گرفت. استراتژییی که سال گذشته توسط رییسجمهور ترمپ اعلام شد، خواستار افزایش شمار نیروهای ایالات متحده از حدودا 11 هزار به تقریبا 15 هزار، تشدید کارزار هوایی علیه طالبان و تشدید فشار بر پاکستان –تا از پناهدادن به جنگجویان طالبان خودداری کند- شد.
در ماه جنوری، ترمپ کمکهای خارجی به پاکستان را با اشاره به رفتار گذشتهی این کشور به حالت تعلیق درآورد. جنرال نیکلسون روز چهارشنبه زمانی که –از وی- پرسیده شد آیا از آن بهبعد پاکستان در رفتارش بهبود و تغییری آورده است یا خیر، به نظر نمیرسید راضی باشد. او گفت: «هنوز تغییری، آنچنان که بهسادگی قابل برگشت نباشد، به میان نیامده است.»