منبع: نیویورک تایمز
نویسنده: هیلین کوپر
برگردان: حمید مهدوی
نظر به گفتههای مقامهای وزارت دفاع کشورهای غربی که در نشست سران ناتو در بروکسیل گردهم آمده بودند، بهسادگی میتوان درک کرد که ایالات متحدهی امریکا و نیروهای ائتلاف بینالمللی حاضر در افغانستان به خروج کامل از افغانستان تا اواخر سال جاری روی آورده است.
روی هم رفته، اظهارات مقامهای سازمان پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) از جایی آغاز شد که رییس جمهور اوباما روز سهشنبه مطرح کرد. آقای اوباما به صورت ناگهان اعلان کرد که به وزارت دفاع این کشور دستور داده است تا برنامهریزیهایش برای خروج کامل را آغاز کند، به دلیل این که آقای کرزی پیوسته از امضای موافقتنامهی دوجانبهی امنیتی که به نیروهای غربی اجازه میدهد تا بعد از سال 2014 در افغانستان بمانند، خود داری کرده است.
آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو گفت: «ما همه واقعیتها را میدانیم». وی در ادامه افزود: «اگر موافقتنامهی دوجانبهی امنیتی میان ایالات متحدهی امریکا و افغانستان به امضا نرسد، ناتو با افغانستان در مورد نیروهایش به موافقتی دست نخواهد یافت. اگر موافقتنامهی وجود نداشته باشد، هیچنیروی مربوط به سازمان پیمان اتلانتیک شمالی بعد از سال 2014 در افغانستان حضور نخواهد داشت». اما با سختتر شدن گفتوگوهای مربوط به خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، پیام دیگری را نیز میتوان خواند، پیامی که ممکن درجهی واقعیتر چیزهای را که مقامهای غربی میخواهند در افغانستان اتفاق بیافتد، انعکاس میدهد.
آقای راسموسن پیامی دیگری نیز فرستاد. وی بعد از هشدار در مورد خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان، به سرعت آن را چنین تصحیح کرد: «اجازه دهید تاکید کنم که این گزینهی مورد نظر ما نیست».
تحلیلگران امور دفاعی میگویند، واقعیتی این است که اتمام حجت غربیها به آقای کرزی بیشتر شبیه یک موضعگیری است تا سیاست. کمتر گروه ذینفع در افغانستان، بهویژه پنتاگون، میخواهد بعد از 13 سال جنگ در افغانستان، این کشور را ترک کند، جنگی که در جریان آن 3500 سرباز نیروهای ائتلاف که بخش عمدهی آن آمریکاییها تشکیل میدهند، کشته شدند، تعداد ناگفته اما بیشتر ملکیهای افغانستان در جریان آن جان داده اند و 700 میلیارد دالر هزینه داشته است.
دلیلش ساده است: فرماندهان ارتش و کارشناسان نظامی میگویند که بدون موجودیت پایگاههای نیروهای غربی برای حمایت از حکومت افغانستان و ادامهی آموزش نیروهای امنیتی، احتمال سقوط بخشهای از کشور به دست طالبان بالا است، درست مانند دورهی قبل از حملهی 11 سپتامبر سال 2001.
بعد از خون دادن و مشقتهای 13 سال جنگ، برگشت به واقعیتهای گذشته همانند قرص تلخی است که باید قرت داد. میشل فلورنوی، مقام ارشد وزارت دفاع آمریکا در دوران حکومت اوباما گفت: «اگر ما از افغانستان خارج شویم و جامعهی جهانی کمکهایش به این کشور را قطع کند، شاهد عوامل بالقوهای برای فروپاشی حکومت افغانستان خواهید بود. شورشگری در این کشور شتاب بیشتری خواهد گرفت و شورشیها قلمرو بیشتری را بدست خواهد آورد، بر بخشهای شرقی افغانستان مسلط خواهد شد و دوباره پناهگاههای امن را برای عناصر تروریستی که هنوز خط مشی ضدآمریکایی دارند، ایجاد خواهند کرد. بعد از این همه تلاشها، قربانیها و پیشرفتها این کشور باز به پناهگاه امن تروریستها تبدیل شود؟ این خیلی بی مفهوم به نظر میرسد».
مقامهای استخباراتی ایالات متحده در یک ارزیابی سری هشدار داده اند که طالبان در کمتر از یک سال بعد از خروج کامل نیروهای ایالات متحدهی امریکا از افغانستان، بر مناطق کلیدی ای در شرق و جنوب افغانستان مسلط خواهند شد».
این بررسی همچنین هشدار میدهد که کابل (پایتخت) نیز بهزودی آماج حملات جدیتر از حملات چند سال گذشته، قرار خواهد گرفت. کارشناسان در فارین پالیسی میگویند که چنین بازگشتی شورشگری در پاکستان و هند را نیز تقویت خواهد کرد، دو کشور مجهز به سلاح هستهای آسیای جنوبی که در سلسله تلاشها به منظور گسترش نفوذ منطقهای وارد جنگهای نیابتی تهاجمیتر در افغانستان میشوند.
دیوید سیدنی، معاون پیشین وزارت دفاع آمریکا برای افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی گفت: «کشورهای همسایه، خواهان ماندن ما در افغانستان اند. اگر ما افغانستان را ترک کنیم، این کار عواقب بدی را برای هند و پاکستان درپی خواهد داشت. این کشورها یک افغانستان با ثبات میخواهند».
برنامهریزان آمریکایی در مورد این فکر میکنند که اگر ایالات متحدهی امریکا مجبور شود تا تمام نیروهایش از افغانستان خارج کند، چی اتفاقی رخ خواهد داد. مقامها میگویند چشم دوختن به کشورهای دیگر (احتمالا کشورهای آسیای مرکزی) برای پایگاههای هوایی به منظور راهاندازی حملات هواپیماهای بدون سرنشین در منطقه، بخشی از این برنامههای احتمالی خواهد بود.
چاک هیگل در جریان یک کنفرانس خبری در ماه جاری، به این موضوع اشاره کرد. وی در کنفرانس خبری اش گفت که ارتش پیوسته این مورد را بررسی میکند که برای هواپیماهای بدون سرنشین در کجا پایگاه داشته باشد «این پایگاهها در جایی خواهند بود که تهدیدها قابل توجهاند، جایی که متحدان ما حاضر باشند با ما کار کنند».
مقامهای ارتش میگویند که خروج کامل از افغانستان، جایی که اکنون آمریکاییها پایگاه دارند (در بگرام)، به تلاشهای ضددهشتافگنی ایالات متحده آسیب خواهد زد. جنرال مارتین دیمپسی، رییس ستاد مشترک ایالات متحده روز سه شنبه در نشستی با فرماندهان این کشور در افغانستان و تشویق آنها به منظور حفظ فشارها، گفت: «این بدان مفهوم نیست که شما به ماموریت بعد از سال 2014 متعهد نیستید، به دلیل این که ما تا حد زیادی باور داریم که نیروهای امنیتی افغانستان میتوانند از کمکهای ما استفاده کند».
جنرال دیمپسی میگوید که تهدید غربیها مبنی بر خروج کامل نیروها از افغانستان، عزم وارادهی نیروهای امنیتی افغانستان را تضعیف میکند و به بن بست رسیدن امضای موافقتنامهی دوجانبهی امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده، طالبان را تشویق کرد تا بیشتر تهاجمی باشند. وی در مصاحبهای با اسوشیتید پرس گفت: «این کار بر دشمن تاثیر دارد و من فکر میکنم که به نوعی آنها تشویق میکند و استخبارات از آنها حمایت میکند».
این در حالی است که اکثریت مقامهای افغانستان، به شمول 11 نامزد انتخابات ریاست جمهوری ای که برای جانشینی آقای کرزی در بهار آینده با هم رقابت میکنند، گفته اند که خواهان ماندن بخشی از نیروهای امریکایی در افغانستاناند.
ایمل فیضی، سخنگوی آقای کرزی روز چهارشنبه تاکید کرد که سرانجام موافقتنامهی امنیتی امضا خواهد شد. وی با اشاره به احتمال خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان گفت: «می خواهم دوباره بر موضع ما در این مورد تاکید کنم: گزینهی صفری وجود ندارد». مقامهای دیگر بر حیاتی بودن نیروهای بین المللی به منظور حفظ ثبات در افغانستان بعد از سال 2014 تاکید کرده اند.
آرین یون، رییس کمیتهی روابط بین المللی پارلمان افغانستان گفت: «من شخصا باور دارم که اوباما گزینهی صفر را روی دست نخواهد گرفت». وی در ادامه افزود: «آمریکاییها باید بدانند، در دقیقهای که آنها افغانستان را بدون ماندن بخشی از نیروهایش در این کشور ترک کند، افغانستان در جنگهای داخلی فرو خواهد رفت و به دههی 90 برخواهد گشت».