از دو روز به اینسو، طالبان یک پایهی برق را در ولایت بغلان منهدم کردهاند و به همین دلیل پایتخت در این شب و روزها غرق در تاریکی است؛ وضعیتی که نارضایتی و انتقاد شهروندان را برانگیخته است.
شرکت ملی برق افغانستان (برشنا) در کابل بیش از 546 هزار مشترک دارد و برق وارداتی کابل یا از سوی طالبان در بغلان و کندز قطع میشود یا توسط برفکوچ در سالنگ و یا هم بهدلیل افزایش مصرف برق در زمستان به مشترکین از 24 ساعت بین سه تا شش ساعت برق میرسد.
در زمستان 93 برفکوچ سه پایهی برق را در سالنگ تخریب کرد و برق وارداتی به کابل بیشتر از دو ماه قطع ماند. اکنون طالبان یک پایهی برق را در منطقهی کیلهگی ولسوالی دوشی بغلان منهدم کردهاند و دو روز است که 300 میگاوات برق وارداتی از کشورهای ازبکستان و تاجیکستان به ولایتهای کابل، پروان، میدان وردک، غزنی، لوگر، پکتیا، کاپیسا و بخشهایی از ننگرهار قطع است.
براساس برآورد شرکت برشنا، شهر کابل در فصل سرما به 580 تا ۶۰۰ میگاوات برق نیاز دارد اما در فصلهای دیگر ممکن است این مقدار اندکی کاهش یابد. اما در دو روز اخیر صرف 95 میگاوات برق از منابع آبی و حرارتی (دیزلی) برای ولایتهای کابل و ننگرهار بهصورت نوبتی توزیع شده است.
با قطع برق وارداتی به کابل و شماری از ولایتهای دیگر در کندز و بغلان یا هم سالنگ، پایتخت به «شهر جنراتورهای» مبدل میشود. در دو روز گذشته صدای آزاردهنده جنراتورها در گوشه و کنار کابل بلند است. روشن شدن این همه جنراتور در کنار خلق مشکلات دیگر آلودگی زیستی محیطی برای باشندگان کابل در پی دارد.
تخریب پایههای برق در بغلان کار کیست؟
محمود حقمل، سخنگوی والی بغلان میگوید که تخریب پایههای برق در ولایت بغلان «کار دشمنان افغانستان است که امروز طالب عنوان میشود.»
هرچند وحیدالله توحیدی، سخنگوی شرکت ملی برق افغانستان میگوید نهادهای کشفی و استخباراتی به این پرسش که تخریب پایههای برق در بغلان کار کیست، باید پاسخ بدهند، اما این شرکت در خبرنامهیی اعلام کرد که با پادرمیانی بزرگان ولایت بغلان اجازهی ترمیم پایهی تخریبشده به آنها داده شده است.
گزارشهای تأیید نشده میرساند که باشندگان محل در تخریب پایههای برق دست دارند، اما سخنگوی والی بغلان این گزارشها را رد کرد و گفت در یک ماه اخیر که دو بار پایههای برق منهدم شده کار طالبان بوده است.
اما تاکنون طالبان در این مورد چیزی نگفتهاند، اگرچه طلوع نیوز گزارش داد که طالبان با فرستادن پیامی به این رسانه، میگویند که آنان در واکنش به قطع برق در بخشهای زیر ادارهیشان در ولایتهای بغلان و کندز از سوی حکومت، دست به این کار زدهاند.
کابل چه زمانی دوباره صاحب برق خواهد شد؟
شرکت برشنا در روز اور تخریبشدن پایه، بهدلیل جریان جنگ و ناامن بودن ساحه، برای ترمیم پایه هیچ اقدامی نتوانست. اما قول اردوی 209 شاهین فردای آن با انجام یک حملهی هوایی، گفت اکنون امنیت ساحه برای ترمیم پایهی برق تأمین است. شرکت برشنا شام آن روز اعلام کرد که کارمندان تخنیکی این شرکت توانستند برق کابل را بهگونهی موقت وصل کنند و تا «ساعات بعد» ۲۰۰ میگاوات برق وارداتی به کابل و چند ولایت دیگر وصل خواهد شد.
وحیدالله توحیدی به اطلاعات روز میگوید تلاش برشنا این است که نخست برق بهگونهی موقتی وصل شود. وی افزود که کارمندان تخنیکی برشنا در دو وقت کار میکنند و تلاش دارند بهزودترین فرصت برق وارداتی کابل و چند ولایت دیگر را وصل کنند.
راهحل دایمی مشکل باوجود حضور گستردهی طالبان در بغلان چیست؟
موقعیت جغرافیایی استراتژیک و منابع اقتصادی بغلان، این ولایت را برای طالبان جذاب کرده است. گروه طالبان پس از شکست در کندز بیشتر روی کنترل ولایت بغلان تمرکز و تلاش کرد و افزون بر ولسوالی دهنهیغوری که آن را کاملاً در کنترل دارد، بخشهایی از مناطق دند شهابالدین، دندغوری، بغلان کهنه، پلخمری، دوشی و برخی ساحات ولسوالی بورکه را نیز در اختیار دارد.
با این حال، سخنگوی شرکت برشنا میگوید نگهداری پایهها و لینهای برق بیشتر مسوولیت نهادهای امنیتی است، اما تولید برق از منابع هر ولایت و استفادهی آن در همان ولایت میتواند یک راهحل باشد و شرکت برشنا در این راستا کار را آغاز کرده است.