علی حکمت ـ ترکیه
سه ماه قبل ترکیه در یک توافقنامه‌یی با دولت افغانستان، در مدت زمانی نزدیک به دوماه نزدیک به 10 هزار پناه‌جو را که بیشتر‌شان مردان تنها بودند، از ترکیه با هواپیماهای تجاری اخراج کرد. آنزمان ترکیه درگیر انتخابات زودهنگام بود و از این اخراج‌ها برای تبلیغات انتخاباتی سود می‌برد.
بعد از انتخابات اما اخراج اجباری هنوز جریان دارد. با این حال اخراج این پناه‌جویان مثل گذشته همراه با نشر اخبار و عکس‌های اخراجی‌ها صورت نمی‌گیرد بلکه اخراجی‌ها را در میان مسافران دیگر با هواپیماهای مسافربری داخلی افغانستان به افغانستان باز می‌گردانند. از این اخراج‌ها نه شبکه‌های خبری ترکیه گزارشی می‌نویسند و نه شبکه‌های خبری افغانستان از آن باخبر می‌شوند. اخراج‌ها بدون سرو‌صدا و بدون حظور رسانه‌ها اجرا می‌گردد.
اداره عمومی مهاجرت ترکیه که یکی از ارگان‌های زیر مجموعه وزارت داخله دولت ترکیه میباشد، دیروز در یک گزارشی اعلام کرده است که در هفت ماه گذشته بیش از 136 هزار پناه‌جو (که دولت و رسانه‌های ترکیه آن‌ها را مهاجران غیرقانونی یا قاچاق می‌نامند) دست‌گیر شده است.
تعداد پناه‌جویان افغان دست‌گیرشده در این دوره زمانی به 56 هزار نفر می‌رسد. یعنی 40 درصد کل دست‌گیر شده‌ها در ترکیه را پناه‌جویان با تابعیت افغانستان اختصاص می‌دهد.
تعداد پناه‌جویان دست‌گیر شده با تابعیت افغانستان در 12 ماه سال گذشته به 45 هزار 259 نفر می‌رسید. به این معنی که تعداد بازداشتی‌های پناه‌جویان افغان در هفت ماه اول سال جاری از تمام بازداشتی‌های سال گذشته پیشی گرفته است.
نظر به گزارش منتشر شده از طرف اداره عمومی مهاجرت دولت ترکیه، تعداد پناه‌جویان دست‌گیر شده با تابعیت افغانستان در سال 2016 به 31 هزار 360 نفر، در سال 2015 به 35 هزار 920 و در سال 2014 به 12 هزار 248 نفر مشخص شده است.
اخیرا کاهش ارزش پول ایران نیز ضربه‌ی سختی بر پیکره‌ی اقتصادی نیمه‌جان پناه‌جویان افغان ساکن این کشور زده است که آن‌ها را وادار ساخته تا این کشور را ترک کنند. تعدادی به افغانستان بر می‌گردند و تعدادی با سبک و سنگین کردن هدف مهاجرت بعدی شان، افغانستان را نمی‌توانند پناه‌گاهی امنی برای خود و خانواده‌اش انتخاب کنند، به‌ناچار راهی ترکیه می‌شوند تا شاید بتوانند مدتی در ترکیه آرام بگیرند و یا از طریق ترکیه به کشورهای اروپایی دسترسی داشته باشند.
اگرچه وزیر داخله دولت ترکیه در آخرین کنفرانس مطبوعاتی در رابطه دیپورت پناه‌جویان افغان را 7200 نفر ذکر کرده بود و نیز در ادامه گفته بود که تا پایان ماه پنجم میلادی تعداد دیپورتی‌ها به 10 هزار نفر برسد. آنزمان ترکیه درگیر انتخابات زودرس بود و بعد از پیروزی حزب حاکم به رهبری رجب طیب اردوغان، رسانه‌های ترکیه دیگر از چگونگی و تعداد دیپورتی‌ها به افغانستان گزارشی منتشر نکرده‌اند.
اوج بازداشت پناه‌جویان در ترکیه در ماه مارچ ثبت شده که درین ماه نزدیک به 28 هزار نفر دست‌گیر شده یعنی به‌صورت واضح‌تر در هر روز 933 نفر. اما در ماه گذشته (جولای) تعداد دست‌گیر شده‌ها به 18 هزار نفر تقلیل یافته است، چیزی در حدود 600 نفر در هر روز.
ناامنی‌های دوام‌دار در افغانستان، عدم اطمینان سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در کشور و فرار سرمایه‌ها، بی‌کاری و فقر باعث شده است تعداد بیش‌تری از افغانستان مهاجرت کنند و به کشورهای همسایه و یا با عبور از مرزهای کشورهای مختلف به کشورهای دیگری پناه بگیرند.
سوری‌های بازداشت شده مقام دوم را بعد از افغان‌ها گرفته که تعداد آن‌ها به 25 هزار نفر در هفت ماه می‌رسد. سوری‌ها را پاکستانی‌ها با 20 هزار بازداشتی و عراقی‌ها با 10 هزار بازداشتی بقیه را تعقیب می‌کند. پناه‌جویان ایرانی، فلسطینی و گرجستانی نیز به‌صورت غیرقانونی وارد ترکیه می‌شوند که گاه گاهی نیز خبرهای مبنی به دست‌گیری آن‌ها نیز شنیده می‌شود.